Hoa cải vàng ươm triền sông những ngày cuối năm như khẽ quàng cho bến sông một chiếc khăn ấm áp. Những cánh chim tự do chao liệng nổi bật trên nền trời tím ngắt hoàng hôn. Nội cặm cụi chăm sóc từng luống cải, chiều nào bà cũng lang thang trên triền sông rồi mất hút vào vườn cải. Lúc sau, thấy cái bóng còng còng của bà đang lúi húi nổi bật cái áo màu nâu trên nền hoa vàng…Bà trồng cải, cặm cụi từng li từng tí, chăm từ lúc còn là cái mầm nhu nhú, rồi đến khi hoa cải nở tung, vàng chóe. Mấy cô cậu học trò lại lao ầm ầm xuống thi nhau tạo dáng để có những kiểu ảnh đẹp nhất. Bà chỉ cười…Nụ cười móm mém, đôn hậu, ánh mắt mang nặng tình yêu thương.
-Bà, cháu xin được việc mới rồi, làm phục vụ cho một quán ăn.
-Làm việc đó vất vả lắm, mày không chịu được đâu cháu ơi.
-Nhưng cháu cần tiền. Cháu phải mua sách tham khảo, đóng tiền học phí nữa.
-Số tiền bà cho mày chưa đủ à?
-Học thêm giờ học phí cao lắm bà ạ. Từng đó không đủ, cháu làm được mà, cháu sẽ chú ý cẩn thận, nha bà!
Quán ăn đông khách vào giờ ăn tối, từng đám người kéo đến đủ các thể loại, hiền hiền ngoan ngoãn có, quậy ầm ầm hò dô ta cũng có. Nó tất bật chạy trong cái quán lớn hết ghi order lại mang thêm đồ cho khách. Hết sức tránh làm đổ và tránh cả những lời trêu ghẹo khi đã ngà ngà say của các “thượng đế”.
Buổi tối đạp xe về, vườn cải ấn hiện dưới ánh trăng phản chiếu trên dòng sông. Khẽ hít hà mùi thơm thơm đặc trưng của loài hoa vàng ngắt này, mùi thơm quyện lẫn sương sớm chỉ có khi sáng sớm hoặc lúc tối khuya thế này. Nó yêu vườn cải và yêu bà xiết bao.
-Bà, bà ngủ chưa bà?
-Chưa, bà chờ mày về, hôm nay được về sớm hả con?
-Dạ vâng, hôm nay vắng khách quá, cô chủ cho về sớm bà ạ!
-Lấy đồ đi, bà lấy nước cho mày tắm!
-Thôi mà bà, cháu lớn rồi, còn con nít nữa đâu, cháu tự làm được…
-Thế để bà đi hâm lại tý cơm cho nóng, ăn cơm rồi học bài còn đi ngủ sớm…
Bà yêu nó như thế đấy, giản dị mà sâu đậm. Tình yêu của bà chỉ đơn giản là trải giường cho nó đi ngủ, mang cho nó cái bánh chiều bà đi chợ, đêm đêm xoa lưng cho nó ngủ như ngày còn bé xíu. Bà là cả thế giới với nó, cũng như vườn cải là cả thế giới tuổi già của bà.
Khi hoa cải nở hết, bà lúi húi bó từng bó lớn mang cất trong bếp như cất thứ gì quý lắm. Rồi đến khi thành những bọc hạt mầm lớn. Hoa cải nở rồi tàn, còn bà năm nào cũng thế. Lấy xong hạt, những cây hoa cải khô được bà mang vào đun nước cho nó tắm. Củi hoa cải thơm lắm, nhẹ nhàng và êm dịu…lan cả vào giấc ngủ tuổi trăng tròn của nó.
-Nghĩ cái gì vậy, khách gọi lấy thêm rau kìa!
Cô bạn làm cùng gắt lên với nó. Nó giật mình vội vàng “Dạ” rồi hấp tấp lấy đồ.
Nó cầm đĩa rau khẽ đặt lên bàn:
-Dạ! Cháu xin lỗi.
-Sao lại xưng thế, anh già lắm rồi à cô bé!
Nó ngước nhìn người đàn ông mặt đỏ bừng khoảng hơn bốn chục tuổi:
-Dạ, không ah. Cháu chỉ…
-Đã bảo là đừng xưng thế rồi mà. Lại đây uống với anh cốc rượu nào.
Ông khách ngà ngà bắt đầu với tay ra tóm lấy tay nó, nó bắt đầu run lên vì sợ hãi. Đây chỉ là một quán lẩu chứ không quá lớn như các nhà hàng và lần đầu tiên nó gặp chuyện thế này, nó run lên:
-Dạ cháu…cháu không biết uống!
- Tao già lắm rồi hả? Đáng tuổi ông mày rồi đúng không? Phục vụ mà không biết uống rượu mày còn làm được cái gì nữa hả…
Ông khách quát tướng lên khiến mọi người bắt đầu đổ dồn nhìn vào bàn nó đứng. Bàn tay ông ta nắm chặt cổ tay nó đến nỗi bắt đầu đỏ ửng lên. Còn nó vẫn vừa cố van xin vừa cố gỡ ra. Vừa lúc cô chủ lao ra giải cứu cho nó khỏi bàn tay lực lưỡng như cái kìm sắt ấy. Nó đạp xe như bay về, qua vườn cải, tủi thân, nó quẳng xe rồi ngồi phịch xuống con đường nhỏ giữa vườn cải với bờ sông khóc như mưa như gió. Cuộc sống khắc nghiệt và đầy cạm bẫy. Nó chợt thấy giận người bố đã bỏ mẹ con nó khi nó mới tròn một tuổi, giận người mẹ bỏ nó để theo một người đàn ông khác vào Nam. Một mình bà nội xoay xở nuôi nó, cho nó ăn học. Thấy tủi thân vô cùng. Nó lau nước mắt bước vào cửa:
-Nga về đấy hả con!
Nó chạy vào ôm lấy bà, khẽ thủ thỉ:
-Bà kì lưng cho cháu nha bà!
Bà nội khẽ cười:
-Ừ, để bà đi đun nước hoa cải cho mày tắm nhé, sẽ thoải mái lắm đấy…
Tiếng củi hoa cải cháy lách tách bắn ra những tia lửa vàng như pháo hoa khiến nó dịu lại. Nó giơ hai tay hơ vào bếp lửa, khẽ hít hà mùi thơm đặc biệt này. Bà cười móm mém, nụ cười tỏa nắng như cả vườn hoa cải ngoài kia. Bà khẽ dội từng gáo nước cho nó, nó nhớ lại những ngày còn bé xíu, bà hay cho nó nghịch trong những chậu nước đầy ắp, đôi khi có cả hoa cải, mùi thơm y hệt như giờ nó đang cảm nhận.
-Cháu chỉ cần bà thôi bà ạ! Nó thủ thỉ.
-Rồi một ngày bà cũng sẽ trở thành cơn gió thổi qua vườn hoa cải mỗi chiều Nga ạ.
Tay cháu sao thế này?
Bà chỉ vào cái quầng thâm tím trên tay nó, hậu quả của cái siết tay ban tối của ông khách say rượu.
-Ơ! Cháu không sao bà ạ. Cháu bị va vào bàn thôi.
-Có chuyện gì đúng không, nói cho bà biết đi.…Bà nghiêm nghị, cái vòng trên cổ nó hiện rõ nét.
_Cháu…cháu ghét bố mẹ lắm! Nó hét lên và cố ghìm cơn khóc, nỗi tủi thân lại trào lên đắng ngắt. Nó không khóc vì bị lũ bạn trêu mồ côi, không có bố mẹ, không khóc vì ao ước được cha mẹ dắt đi chơi mỗi cuối tuần, không khóc khi thấy lũ bạn được đưa đi đón về…Nó chỉ khóc vì sợ bà buồn, bà lo lắng.
-Ai cũng có lỗi lầm vì thế ai cũng có nỗi khổ tâm riêng của mình. Nhiều điều không nói ra được vì im lặng thì sẽ tốt hơn cháu ạ. Vì thế, yêu thương được thì yêu thương, chia sẻ được thì chia sẻ và quan trọng nhất, tha thứ được thì tha thứ.
Bà dội từng gáo nước rồi khẽ xoa lưng cho nó. Tiếng bà vọng lại hòa với tiếng nước chảy như tiếng sóng êm ru vẫn vỗ nhè nhẹ vào bờ dưới chân vườn hoa cải vàng ươm bà nó hay ra tưới nước mỗi chiều. Tha thứ được thì tha thứ, chở che được thì chở che, quên được thì quên, yêu thương được thì yêu thương…Vườn cải xào xạc xào xạc khẽ hát bài ca êm đềm trong đêm vắng.
Tiền bán hạt hoa cải, bà hay mua tặng cho nó những cây 乃út chì, chúng cũng vàng một màu như những cành hoa cải vậy. Bà! Tại sao bà cứ gắn cả đời mình với loài hoa đó vậy???… Nga không dùng 乃út chì nhiều vì làm sao nó có thể chép được bài nhanh như lũ bạn nếu dùng 乃út chì? Nó bó chúng thành một bó như những bó hoa cải góc bếp của bà…
-Mẹ cháu vừa gửi thư muốn cháu vào đó với mẹ, giờ mẹ cháu cũng khá hơn rồi, có thể lo cho cháu đi học và vào đại học.
-Bà ấy có tư cách gì để nói với cháu những điều đó. Nó hét lên. Nếu đã bỏ bà cháu mình đi thì đừng bao giờ mong bà cháu mình đón nhận.
-Mẹ cháu cũng có nối khổ riêng mà cháu chưa hiểu được.
-Bà đinh nói mai này lớn lên cháu sẽ hiểu đúng không? Không! Có lớn lên thế nào nữa cháu cũng không hiểu được đâu bà ạ, cháu không hiểu, không tha thứ và không chấp nhận. Không bao giờ!
Bà nhìn nó ánh mắt đượm buồn, khẽ lẩm nhẩm: “Con người mà, tha thứ được thì tha thứ, quên được thì phải quên…” Vườn hoa cải ào ạt gió thổi, ầm ầm như cơn bão nổi lên, những cành hoa cải mỏng manh dập dìu trong gió nhưng rồi vẫn đứng vững trên nền đất ấm.
Mùa hoa cải năm nay không có bóng bà ngồi bên bếp củi lửa cháy đỏ rần rật nữa…Bà nằm yên trên triền đê lộng gió thoảng hương hoa cải. Ngày bà đi, nó quàng vào chiếc cổ gầ gầy của bà cái khăn vàng như màu hoa cải mua khi nhận nhuận 乃út lần đầu tiên mà chưa kịp tặng bà. Bài báo viết về bà và mùa hoa cải ven sông… Nó định đặt bó 乃út chì vào tay bà, nhưng không hiểu sao, nó chạy ào ra hái một nắm hoa cải, đặt vào bàn tay lạnh giá của bà…Triền đê hát khúc hát như những ngày xưa xa lắm, bà hát ru nó….Đến cuối đời, bà cầm tay nó nói với nó nhiều lắm, nó khẽ ngồi bên mộ bà nhìn ngắm vườn hoa cải vàng ruộm dưới chân…
Mẹ con vẫn âm thầm gửi tiền ra cho con ăn học, nếu không có số tiền ấy, bà cháu mình cũng không biết tính sao đâu con ạ. Mẹ con là người biết hi sinh, tốt bụng và là nàng dâu thảo. Con biết tại sao bà mua cho con những chiếc 乃út chì không?Chỉ có những chiếc 乃út chì mới dễ dàng tẩy đi những lỗi sai tự mình làm nên. Chúng ta sống cũng vậy, phải biết suy trước tính sau, biết sửa sai khi có lỗi…Không như cha mẹ của con, mãi mãi không chịu về…Nhưng cháu yêu của bà, tha thứ được thì tha thứ, yêu được thì yêu, quên được thì phải quên…”
Tiếng bà vọng lại như tiếng gió qua mặt sông, như xào xạc hoa cải mỗi chiều nó đứng tóc bay bay trong gió, ngắm bóng áo nâu thân thương của bà cặm cụi lúi húi thấp thoáng trong vườn cải..Nó cầm tờ giấy báo trúng tuyển đại học khẽ nói với bà:
-Cháu sẽ tiếp tục đi làm thêm và học đại học bà ạ! Cháu sẽ làm được vì cháu là cháu bà, cháu yêu bà lắm!
Mẹ!
Con đây…
Đặt 乃út viết những dòng thư, nó như thấy bà đang mỉm cười bên bếp lửa hồng lách tách thơm mùi hương cải. Nhét cái phong bì thư vào balo đạp đến bưu điện. Qua vườn cải xào xạc gió, xào xạc hoa như ngân lên bài ca bất tận: “Con người mà, quên được thì quên, tha thứ được thì tha thứ, yêu được thì nên yêu…”
Hoa cải vàng trải dọc triền đê, gió, hương hoa và nhẹ nhàng-bóng bà khẽ lang thang trong vườn cải…mãi mãi…
[Sưu tầm]
