Ba Con Xin Ba con Xin là ông Xung hành nghề hốt thuốc Bắc.Nhà ông có dãy tủ gỗ mít đen bóng ốp sát tường, ngăn kéo san sát. Mỗi lần đến nhà con Xin, chạy nhảy ngoài sân chán tôi lại vào nhà xem ông hốt thuốc.
Trước tiên ông nghiêm nghị bắt mạch người bệnh với ba ngón tay, sau đó hỏi han đủ thứ, rồi ông vạch mí mắt người bệnh ra xem, bắt người bệnh thè cả lưỡi ra nữa. Những lúc đó trông ông rất oai, như một ông vua, bảo làm gì là khách làm theo răm rắp.
Nhưng tôi vào nhà không phải để xem ông khám bệnh. Tôi hồi hộp đợi tiết mục tiếp theo. Đó là lúc ông hốt thuốc.
Ông mở ngăn kéo này, hốt một nắm vỏ quýt, mở ngăn kéo kia hốt một nắm cam thảo. Có vô số ngăn như vậy, mỗi ngăn chứa một loại thảo dược khác nhau.
Sau khi hốt đủ các vị thuốc cần thiết, cuối cùng bao giờ ông cũng bắc ghế trèo lên thò tay vào ngăn trên cùng, bốc vài quả táo Tàu cho vào thang thuốc.
Quả táo Tàu to bằng ngón tay cái, khô quắt queo và đen thùi lùi nhưng cắn vào nghe sừng sực và ngọt lịm, con nít đứa nào cũng mê tơi.
Lần nào cũng vậy, thấy tôi đứng thập thò sau quầy ngăn giương cặp mắt thèm thuồng ra nhìn ông, thế nào ông Xung cũng lấy thêm một quả táo chìa ra trước mặt tôi, vui vẻ:
- Bác cho con nè.
Trăm lần như một, hễ tôi có mặt lúc ba con Xin hốt thuốc bao giờ tôi cũng có phần.
Nhưng không phải lúc nào ông Xung cũng có khách. Những lúc đó, thèm táo quá, tôi nhìn dáo dác không thấy ai liền đánh liều bắc ghế trèo lên các ngăn tủ. Ngăn đựng táo quá cao, tôi phải chồng một lúc ba cái ghế mới vói tới.
Ba lần ăn vụng táo đều trót lọt.
Tới lần thứ tư, tôi kiễng chân mạnh quá, chồng ghế lộn nhào hất tôi lăn kềnh dưới nền nhà, ê ẩm cả người.
Sợ ông Xung nghe tiếng động chạy ra, tôi nén đau tập tễnh chuồn ra trước sân, rồi chân thấp chân cao vù thẳng một mạch về nhà.
Hôm sau gặp con Xin trên lớp, mặt tôi cứ lấm la lấm lét. Tôi chờ nó chửi tôi là đồ ăn vụng. Ghét tôi, nó quàng ba chữ “đồ trộm cắp” lên đầu tôi, tôi chỉ có khóc.
Nhưng tôi rình nó suốt cả buổi sáng, chẳng thấy nó có thái độ gì khác lạ. Con Xin vẫn nói cười tỉnh bơ, cứ như thể nhà nó chưa từng có trộm đột nhập.
Chắc là ông Xung không biết tôi đã vào nhà trộm táo. Nhìn thấy mấy chiếc ghế đổ chổng kềnh, chắc ông nghĩ do bọn chó mèo gây ra. Tôi thở phào nhẹ nhõm và vài ngày sau tôi lại lơn tơn mò sang nhà nó.
Chơi u, chơi ςướק cờ với tụi bạn chán, đến trò trốn tìm tôi nhìn quanh không thấy đứa nào để ý lại chui tọt vào nhà.
Phòng khám của ông Xung vắng hoe, ba chiếc ghế con xếp thành một hàng ngay ngắn trong góc.
Tôi liếc lên dãy ngăn kéo im lìm, phân vân không biết có nên bắc ghế leo lên một lần nữa không.
Đang lưỡng lự, ánh mắt tôi chợt chạm phải một ngăn kéo dưới thấp và lập tức mắc kẹt luôn ở đó.
Đó là ngăn kéo duy nhất có dán nhãn bên ngoài, độc một chữ “TÁO”.
Trong một phút, không khí chung quanh tôi như đông cứng lại, mọi âm thanh xôn xao vọng vào từ ngoài sân đột ngột tắt ngấm trong tai tôi.
Tất cả những gì tôi nghe thấy trong lúc đó là tiếng trái tim tôi đang nện thình thịch trong Ⱡồ₦g иgự¢, không, không phải Ⱡồ₦g иgự¢, nó đang đập binh binh ở chỗ nào khác, thấp hơn, có thể trái tim tôi vừa rơi xuống một chỗ nào đó gần dạ dày.
Tay chân tôi tê liệt có đến một lúc. Đến khi cử động được, điều duy nhất tôi có thể làm là vùng chạy ra khỏi nhà con Xin. Chạy tuốt ra đường. Xa thật xa.
Tôi cảm thấy xấu hổ, cứ như thể tôi vừa bị bắt quả tang thò tay vào ngăn kéo, mặc dù tôi biết ba con Xin không trách cứ gì tôi. Thậm chí ông cố tình đổi ngăn kéo đựng táo xuống phía dưới và ghi rõ chữ “TÁO” bên ngoài để tôi có thể dễ dàng lấy trộm.
Ông “vẽ đường cho hươu chạy” chẳng qua ông sợ tôi té ngã khi phải bắc ghế trèo lên cao.
Nhưng kể từ hôm đó tôi không bao giờ nghĩ đến chuyện lấy trộm táo của ông nữa, chẳng hiểu tại sao!
Ba Con Mận So với nhà con Xin, nhà con Mận ở gần nhà tôi hơn, chỉ cách một nghĩa trang chạy dọc theo đường lộ về phía biển.
Nhưng tôi chưa bao giờ thực sự có ý định qua chơi với con Mận (chỉ có nó hay qua nhà tôi, khi thì mượn tập khi thì nhờ tôi giải giùm một bài toán khó).
Trước đây tôi có qua nhà con Mận cũng là để cắt tóc, bây giờ tôi chỉ qua nhà nó khi mẹ tôi sai tôi (vào những lúc thằng Tường vắng nhà) đi mua đường, nước mắm, hột vịt, xì dầu hay những thứ linh tinh khác.
Từ ngày tiệm hớt tóc của ba con Mận đóng cửa, thế vào đó là tiệm tạp hóa bày bán đủ thứ lặt vặt, không ai còn nhìn thấy ba nó nữa. Người ta nghi ông bị bệnh phong, mẹ con Mận không dám để ông lảng vảng ở nhà trước. Ai hỏi, bà cũng bảo ông đang chữa bệnh trên thành phố.
Chỉ có tôi biết ba con Mận vẫn ở trong nhà.
Một lần tôi tới tìm con Mận để đòi cuốn tập nó mượn của tôi. Nó học dốt ơi là dốt. Nó lớn hơn tôi một tuổi, mặt mày xinh đẹp nhưng hơi bị ngu, gần đây tháng nào cũng đứng gần bét lớp. Mỗi khi thầy cô giáo ra bài tập, sắp đến ngày nộp bài, nó toàn mượn tập của tôi để chép. Lần đó tôi hỏi con Mận “Sao mày học ngu thế?”. Nó không đáp, chỉ cúi đầu nhìn xuống chân. Tôi lại hỏi: “Về nhà mày không bao giờ học bài làm bài à?”. Nó vẫn không đáp nhưng tôi thấy nó lấy tay quệt nước mắt.
Những giọt nước mắt của con Mận làm mềm trái tim tôi. Tôi tò mò ngắm khuôn mặt nó, cảm thấy tâm hồn nó dường như xa vắng lắm. Tự nhiên tôi ước giá như tôi chưa từng thốt ra những lời lẽ lỗ mãng vừa rồi.
Ngần ngừ một hồi, tôi khẽ tặc lưỡi và lúc lắc đầu như thể có một con ruồi đang đậu trên chóp mũi:
- Mày đừng buồn nữa. Mày chép bài chưa xong thì cứ giữ tập của tao. Tao không đòi nữa đâu.
- Mình chép xong rồi. - Con Mận mỉm cười yếu ớt.
Tôi gãi gáy, nhìn con Mận như nhìn một dấu hỏi to tướng:
- Thế sao mày khóc?
- Mình phải lo cho ba mình.
Thoạt đầu, tôi không hiểu con Mận nói gì. Thậm chí tôi bắt đầu nghĩ nó hơi điên điên.
- Mày phải lo cho ba mày? - Tôi hỏi lại một cách máy móc.
- Ờ. Vì vậy mình không có thì giờ để coi lại bài vở.
Tôi tròn xoe mắt:
- Ba mày lên thành phố chữa bệnh rồi mà?
Con Mận sụt sịt đáp, trong một phút tôi thấy mặt nó như héo đi:
- Ba mình vẫn ở trong nhà. Mẹ mình nhốt ba mình trên gác.
Con Mận hạ giọng vo ve như sợ ai nghe lỏm khiến tôi vừa dỏng tai vừa nhìn chằm chằm đôi môi nó để vừa nghe vừa đoán xem nó nói gì.
- À, ra thế.
Tôi đưa mắt tìm căn gác nhà con Mận nhưng tôi không nhìn thấy vì căn gác nằm ở phía sau, người bất giác run lên vì tiết lộ bất ngờ của nó.
Ánh mắt tôi lại rớt xuống gương mặt u sầu của con Mận, đọng lại ở đó một lúc lâu, lòng rất đỗi hoang mang, chỉ đến khi nó ngừng khóc để bắt đầu xì mũi thì tôi mới quay mặt đi chỗ khác.
Tôi Không Thể Giữ Bí Mật Từ khi biết được bí mật đó, lần nào đi ngang nhà con Mận hoặc ghé nhà nó mua đồ, tôi đều có thói quen ngước mắt nhìn lên, dù căn gác nơi ba nó ở bị che khuất bởi mái nhà ngang phía trước.
Bữa đó khi chia tay, con Mận nhìn tôi bằng đôi mắt ướt:
- Bạn nhớ giữ kín chuyện này nha.
- Dĩ nhiên rồi.
Tôi gật đầu, nhận ra giọng mình khẳng khái hơn bình thường, có lẽ do câu chuyện buồn bã của nó, phần khác do đôi mắt nó đột nhiên xám và lạnh đi trong bóng chiều khiến tôi thấy lòng se lại.
Tôi nghĩ lung suốt dọc đường về nhà. Tôi không biết mẹ con Mận làm thế có đúng không, nhưng tôi nghĩ chắc bà khổ tâm lắm.
Sau này đã nhiều lần tôi định hỏi con Mận rằng mẹ nó nhốt ba nó bằng cách nào, nhưng cứ mỗi lần tôi định mở miệng lại như có một cái gì đó chẹn ngang họng. Tôi thấy câu hỏi đó nhẫn tâm quá, mặc dù tôi chỉ bị sự tò mò kích thích.
Tôi đành phải hình dung trong đầu. Tôi mường tượng mẹ con Mận xích ba con Mận vào chân giường, hoặc là vào cột nhà để ong không thể tự do đi lại. Cũng có thể bà không cần làm thế, chỉ khóa trái cửa lại là ba con Mận không thể tháo thân.
Một thời gian dài đầu óc tôi cứ bị cột chặt vào các hình ảnh đó, ngay cả trong giấc ngủ, đến mức nỗi bứt rứt của tôi có lẽ đã không kém gì con Mận.
Một chuyện ly kỳ như vậy mà không thể thổ lộ với ai càng khiến tôi khổ tâm ghê gớm. Nhưng tôi đã trót quả quyết với con Mận và cay đắng nhận ra mình đang bị cầm tù bởi lời hứa của chính mình.
Cho đến một ngày, tôi có cảm giác nếu tôi không nói ra được với ai về chuyện đó thì tôi sẽ ૮ɦếƭ, người tôi sẽ nổ tung ra mất, tôi bèn ngoắt thằng Tường ra sau hè.
- Chuyện gì quan trọng vậy, anh Hai? - Tường giương mắt nhìn tôi khi hai anh em đã ngồi xuống chiếc đòn kê cạnh chuồn gà.
- Ờ, chuyện này quan trọng lắm.
Tôi liếc Tường, nhấn mạnh:
- Quan trọng nhất trong những chuyện quan trọng tao từng nói với mày.
Tôi thấy thằng Tường rùng mình một cái, không rõ nó rùng mình thật hay cố tình làm ra thế.
Tôi nhắm mắt lại, như không muốn nhìn thẳng vào bí mật tôi sắp tiết lộ, và hấp tấp kể cho nó nghe chuyện nhà con Mận.
Nếu trước đây tôi đã từng nói nhanh thì cũng chẳng thấm tháp gì so với lúc này, giọng tôi vấp váp và đôi chỗ lưỡi như líu lại, nhưng tôi biết nếu tôi thong thả có thể tôi sẽ không đủ can đảm dốc ra hết những ý nghĩ u ám trong đầu. Phần khác, tôi tin nếu tôi nói như gió thì đó cũng là cách làm cho câu chuyện tồi tệ này qua phứt cho rồi.
Thằng Tường cụp mắt xuống, mặt nó tối lại khi nghe tôi kể xong câu chuyện. Trông nó như ngọn đèn vừa bị ai thình lình vặn tắt.
Vai rũ xuống, lâu thật lâu nó mới mở miệng:
- Chị Mận kể chuyện này với anh hả?
- Ờ. Nó kể với tao. Vừa kể vừa khóc. Nó bảo suốt ngày nó phải chăm sóc ba nó nên nó chẳng có thì giờ ôn tập.
- Tội nghiệp chị Mận quá há.
Tôi chép miệng:
- Tội nghiệp ba nó nữa.
Tôi vò đầu, băn khoăn:
- Tao nghĩ mãi không biết rốt cuộc thì mẹ con Mận nhốt ba nó bằng cách nào.
- Em nghĩ là mẹ chị Mận khóa trái cửa phòng.
- Thế mẹ nó để ba nó được tự do trong phòng à? Nhỡ ba nó phá cửa xông ra thì sao?
- Ba chị Mận sẽ không làm thế. - Tường tươi tỉnh đáp, sắc hồng đột ngột quay lại trên gương mặt tái nhợt của nó.
Tôi nhìn Tường ngờ vực:
- Mày dựa vào đâu…
Tường giải thích, không đợi tôi nói hết câu:
- Nếu muốn, ba chị Mận đã la hét hay cầu cứu inh ỏi rồi, ông đâu có cần phá cửa, anh Hai.
Cứ như thể có một tia chớp vừa xẹt ngang óc tôi. Như kẻ vừa thoát ra được ngoài rìa của cơn ác mộng, tôi nhìn Tường như nhìn một kỳ quan, mặt nở ra:
- Mày thông minh thật đấy. Có thế mà tao không nghĩ ra.
Đang hào hứng, tôi chợt khựng lại:
- Thế chẳng lẽ ba nó lại thích bị nhốt?
Vừa buột ra câu hỏi, tôi đưa tay véo môi một cái và tự trả lời, gần như ngay lập tức:
- Tao hiểu rồi. Chẳng ai thích bị nhốt cả. Ba con Mận cũng thế. Nhưng vì vợ con nên ông sẵn sàng sống trên gác đó thôi.
Đôi mắt thằng Tường thốt nhiên xa xăm:
- Suốt đời sống trên gác, không đặt chân xuống đất chắc ba chị Mận khổ lắm anh há?
Tôi vỗ vai Tường, như bằng cái đập đó dập tắt nỗi lo trong lòng nó:
- Mày yên tâm đi. Nửa đêm thế nào mẹ con Mận cũng mở cửa cho ba nó xuống nhà đi tiểu.
