Tôi đứng dậy phát biểu trước mọi người: “Thưa các vị, kì thực tôi thấy có chút không thoả đáng, nếu chỉ dùng vài từ đơn giản như vậy để quảng cáo giày xem ra rất khó thu hút được người xem, chúng ta nên đổi mới, cái gì là độc nhất vô nhị mới có giá trị và vì thế mới thu hút được khán giả”.
Người đàn ông trung niên nhìn tôi với vẻ hoài nghi, tuy thế, những người xung quanh lại đang rất chăm chú nghe tôi nói.
Tôi rời chỗ ngồi, đến bên Phùng Kỳ và nói với mọi người: “Chúng ta nên biết tận dụng những ưu thế của anh Phùng Kỳ, người đại diện của hãng giày Thánh Lực, đó là gương mặt hoàn hảo ấy để làm quảng cáo”.
Phùng Kỳ nhìn tôi mãn nguyện lắm, anh ta lại càng cố phô ra nụ cười vừa lạnh lùng vừa đẹp trai của mình.
Tôi nhặt một chiếc giầy trên bàn lên và nói: “Đặc điểm nổi bật nhất của giày Thánh Lực đó là đế giày thiết kế đặc biệt, nếu chúng ta có thể in hình đế giày lên điểm nổi bật nhất trên người anh Phùng Kỳ đây, tôi tin là sẽ nhận được sự ủng hộ rất lớn từ phía khán giả”.
Người đàn ông trung niên ngỡ ngàng nhìn tôi hỏi: “Cậu định in hình đế giày lên mặt anh Phùng Kỳ sao?”
Mọi người ai nấy nhìn nhau dè chừng, cũng quan sát xem thái độ của người khác ra sao, bỗng ông Chủ tịch Lâm vỗ tay tán thành ý kiến của tôi: “Ý hay! Đúng là một ý tưởng hay!”
Lúc này, trong phòng họp mới rộ lên tràng pháo tay, mọi người thi nhau tán thưởng ý tưởng của tôi, sắc mặt Phùng Kỳ trông hết sức khó coi, tôi tin chắc anh ta đã kí hợp đồng cho nên phải chấp nhận mọi hình thức quảng cáo.
Chủ tịch Lâm lại nói: “Tuy vậy, anh Phùng Kỳ là nhân vật nổi tiếng, chúng ta không thể in hình đế giày lên mặt anh ấy, vậy nên ta phải tìm một người khác làm việc này”.
Tôi chưa bao giờ làm tiêu điểm cả, hồi nhỏ ở thị trấn có một ông thầy bói rất nổi tiếng, ông ấy đã từng tiên đoán sau này tôi nhất định sẽ trở thành một kẻ lừa đảo vĩ đại, vì những điều kiện tất yếu của một kẻ lừa đảo tôi đều có đủ. Khi đó, ông ta chỉ vào tôi mà phán: “Đứa trẻ này vứt vào đám đông rồi không thể nhận ra được. Những kiểu người không gây sự chú ý của người khác như vậy rất hợp với nghề lừa đảo!”
Vậy mà ngày hôm nay, trong lúc này đây, tôi đang trở thành nhân vật tiêu điểm, tất cả mọi người đều nhìn tôi với ánh mắt đầy khích lệ.
Chủ tịch Lâm nói: “Vậy để cậu bé này thử xem!”
Người đàn ông trung niên có vẻ hơi khó xử, ông ta nói với chủ tịch Lâm: “Nhưng cái này không có trong kế hoạch của chúng ta, mà ngay bây giờ chúng ta cũng không thể tìm được một người hóa trang cho Tiểu Cường”.
Tôi mừng quýnh, thầm nghĩ: “Thật là may!”
Không ngờ tổ trưởng Sa cao hứng thế nào lại nói: “Ngài Chủ tịch hãy để tôi, về mặt này tôi cũng có chút ít kinh nghiệm”.
Cái anh chàng tổ trưởng lắm mồm này! Tôi quyết định tối nay sẽ làm một con 乃úp bê bằng vải, viết tên anh ta lên, đó sau đó dùng kim đâm cho nát bét.
Đến trưa, tôi bị tổ trưởng Sa lôi vào phòng hóa trang của công ty, anh ta lấy ra một hộp màu đen rồi bỗng thốt lên đầy ân hận.
Tôi hỏi: “Tổ trưởng Sa, anh sao vậy?”
Tổ trưởng nói: “Anh đem hết giày Thánh Lực đến khu quảng cáo rồi, chẳng để lại cái nào làm mẫu cả."
Tôi hỉ hả nói: “Thế không cần em làm người mẫu nữa đúng không?”
Anh ta nhìn tôi, rồi bỗng phấn chấn trở lại nói: “Anh vừa nhớ ra, hôm nay để phù hợp với tinh thần của buổi quảng cáo nên anh đã đi một đôi giày Thánh Lực”.
Tôi nói: “Anh không định…” tôi chưa kịp nói hết câu, vì tôi kịp nhận ra là tôi đã đoán trúng, tổ trưởng Sa tháo ngay chiếc giày còn nguyên hơi ấm ra.
Anh ta giơ chiếc giày lên trước mặt tôi, nhẹ nhàng vẽ, tôi ngửi thấy một mùi đặc trưng của anh ấy, tổ trưởng dùng màu quết lên đế giày, tôi ngồi đơ trên ghế nhìn anh ta, thấy bộ mặt thiểu não của tôi, anh lại an ủi: “Tiểu Cường, không phải căng thẳng thế đâu, cái này anh làm quen rồi mà. Nhanh lắm, sẽ không làm em thấy khó chịu đâu”.
Tôi hỏi tổ trưởng Sa: “Tổ trưởng, trước kia anh là nhà hóa trang ạ?”
Tổ trưởng Sa trả lời tôi: “Không, nhưng trước kia mỗi ngày anh phải đóng mấy nghìn con dấu, cho nên cái trò in này anh rất rành”.
Mấy nghìn con dấu? Trời ơi, một cái đơn vị bé tí teo thế này mà phải đóng nhiều dấu thế sao?
Lẽ nào, không lẽ nào tổ trưởng Sa - người ngồi trước mặt tôi đây đã từng là một vị quan chức nhà nước? Chỉ có ở các cơ quan nhà nước mới có nhiều công văn giấy tờ đến thế, mới phải đóng đến hàng nghìn con dấu như thế.
Tôi nhìn anh đầy ngưỡng mộ, mẹ đã từng nói: “Làm người phải biết khinh thường kẻ thấp và sùng bái kẻ cao, có như vậy mới khá được”.
Tôi hỏi tổ trưởng Sa: “Ngày trước anh làm ở cơ quan nhà nước phải không ạ?”
Tổ trưởng Sa trả lời: “Không, anh chưa từng làm việc cho nhà nước”.
Tôi thấy lạ hỏi anh: “Sao anh lại phải đóng dấu nhiều đến thế ạ?”
Tổ trưởng trả lời: “Trước anh làm ở kiểm dịch, ngày nào cũng phải đóng dấu kiểm dịch lên thịt lợn”.
Anh ta dí cái đế giày in vào mặt tôi, vừa làm vừa cằn nhằn: “Tiểu Cường, đóng dấu vào mặt cậu khó hơn nhiều so với đóng dấu thịt lợn, cứ chỗ lồi chỗ lõm”.
Tôi chả biết mình nên cười hay nên khóc nữa? Nếu không phải vì sợ nước mắt rớt xuống làm nhoè mực và anh ta lại in thêm lần nữa thì tôi đã khóc toáng lên rồi.
Tôi đứng trên bục sân khấu, đây không phải là lần diễn xuất đầu tiên của tôi. Năm nọ, có vị lãnh đạo thành phố về làm công tác kiểm tra, chủ tịch thị trấn có nhã ý muốn tổ chức buổi biểu diễn với chủ đề những hoạt động trong cuộc sống của nhân dân, thu hút được rất nhiều người ngồi lì bên bàn mạt chược đến làm quần chúng, tôi và mẹ cùng biểu diễn một tiết mục ca ngợi cuộc sống của người nông dân.
Sau đó, lãnh đạo thành phố đánh giá rất cao ý nghĩa của buổi biểu diễn, đồng thời đề nghị những hoạt động thế này cần được duy trì. Chủ tịch thị trấn phấn khởi hứa sẽ cố gắng nỗ lực duy trì những hoạt động thể hiện được ý nguyện của nhân dân thế này, lời của chủ tịch thị trấn không tin được, ông ta nhận gà của chú Sáu suốt mà vẫn nuốt lời cái chuyển nhượng cho chú Sáu cái hồ mới của ông ta. Ấy thế nhưng chú Sáu vẫn tiếp tục gửi gà cho ông chủ tịch, vì chú không muốn mất đi cái hồ vốn có của mình. Tuy thế, lần này ông chủ tịch nói lời mà giữ lời thật, ông ta tổ chức một hoạt động với quy mô còn lớn hơn lần trước, là vì có lãnh đạo tỉnh về làm công tác kiểm tra.
Trong những lần biểu diễn ấy, mẹ tôi đã rút ra được một chân lý, sự khác biệt lớn nhất giữa những kẻ lừa đảo chốn quê mùa với bọn ở thành thị là: Chúng tôi nói dối với mục đích để người ta tưởng đó là thật, còn họ, chỉ là đem cái dối trá mà người nói và người nghe đều biết kể thành sự thật mà thôi.
Nhưng lần ấy, tôi là diễn viên chính, còn giờ đến một chân diễn phụ cũng không phải, chỉ là cái nền cho người ta xuất hiện thôi, tôi còn khoác trên mình một bộ trang phục đặc biệt, theo như sáng kiến của Phùng Kỳ, cứ vài phút tôi lại thay đổi động tác một lần.
Tôi thấy mẹ, Tứ Mao và Tiểu Thuý đều đã đứng cả phía dưới khán đài, họ nháo nhác tìm tôi, bỗng Tiểu Thuý chỉ về phía tôi cười phá lên, tôi không lấy làm bực mình vì ngày hôm nay hễ ai nhìn thấy tôi họ cũng đều phá lên cười như vậy nên tôi quen rồi.
Phùng Kỳ đang xúc động hướng về phía khán giả để giải thích rõ ngọn nguồn nhân duyên giữa anh ta và hãng giày Thánh Lực cũng như hàng loạt những ưu thế của hãng giày đã trải nghiệm qua một thời gian sử dụng. Tôi dám cá rằng ngoại trừ hôm nay ra, anh ta chưa bao giờ đi giày của hãng này.
Phùng Kỳ cứ nói vài câu, tổ trưởng Sa lại phụ trách thúc giục đội ngũ người hâm mộ của Phùng Kỳ gào tên anh ta, trong đó giọng của Tứ Mao là sang sảng và có kỹ thuật nhất, lần này tổ trưởng Sa thu nạp Tứ Mao quả là vớ được vật vô giá. Từ khi 15 tuổi, Tứ Mao đã biết kiếm tiền bằng cái cổ họng vừa hoàn hảo vừa đặc sắc của mình, tuy là bạn thân của nhau nhưng đôi lúc tôi cũng phát ghen lên với biệt tài của Tứ Mao.
Đương nhiên, cậu ta chẳng phải là ca sĩ ngôi sao gì cả, hành vi kiếm tiền bằng hát nhép là hành vi không thể chấp nhận được, còn như Tứ Mao là dựa vào năng lực của chính mình. Ngày đó, ở thị trấn mỗi lần nhà nào có người già qua đời mà không có con trai chịu tang, họ thường thuê Tứ Mao làm con trai hiếu trong ngày lễ truy điệu.Tứ Mao gào khóc vừa não nề thảm thiết vừa âm vang, xung quanh nhà hiếu trong phạm vi bán kính một kilomet đều nghe rõ mồn một. Những người nghe thấy cũng không thể không đến phúng viếng, sau khi trừ khoản thuê Tứ Mao, phong bao họ kiếm được cũng khá, thật đúng là một mũi tên trúng hai đích.
Trong lúc Phùng Kỳ vẫn đang thao thao bất tuyệt, tôi đã thấy chủ tịch Lâm, Lâm Tiểu Hân cùng một vài người nữa đến bên cánh gà, Lâm Tiểu Hân nhìn thấy bộ dạng của tôi trên sân khấu cố nhịn cười.
Một lúc sau, tôi nghe thấy người dẫn chương trình giới thiệu: “Đề nghị cho một tràng pháo tay chào mừng lãnh đạo phía tổ chức chương trình, ông Lâm, Chủ tịch công ty quảng cáo Tân Tân lên phát biểu."
Chủ tịch Lâm bước lên sân khấu, bắt đầu bài phát biểu. Phàm là các lãnh đạo phát biểu thì luôn theo một khung nhất định. Không thiếu phần cảm ơn sự quan tâm tham gia của mọi người, tóm lấy một ưu điểm nho nhỏ của hoạt động này rồi phóng đại nó lên mà biểu dương, cuối cùng là ý nghĩa lớn lao của hoạt động.
Tôi càng nghe càng ngán, càng nghe càng buồn ngủ, nhưng mà tôi không dám ngáp, bởi vì tôi mà há mồm ra thì hình cái giày in trên mặt tôi vốn do mười mấy tiến sỹ nghiên cứu, hàm chứa cái tinh tuý năm nghìn năm của nền văn hóa Trung Quốc sẽ biến thành cái giày rách.
Tôi chán ngấy ngó xuống phía khán đài, quái lạ, chỉ nhìn thấy Tứ Mao và Tiểu Thuý, chẳng thấy mẹ đâu. Vừa mới nãy bà hãy còn ở dưới đó gào thét rất khí thế, làm cho Phùng Kỳ dường như quên mất rằng mấy người hâm mộ đó là do công ty tôi thuê về.
Tôi đứng trên sân khấu mất năm tiếng đồng hồ. Giờ đã là giữa thu, mỗi lần gió thổi qua lại mang theo chút hơi lạnh. Hôm qua, tôi vừa đem giặt cái áo kép tha từ thị trấn lên, thực ra nó quá bẩn rồi, nhưng tôi chỉ có mỗi một cái áo kép, sớm biết hôm nay phải đứng tuyên truyền thế này tôi đã chẳng giặt vội. Tôi bắt đầu run lên, cũng may tôi dần dần quen với cái lạnh nên chẳng còn thấy lạnh, những âm thanh ồn ào cũng dần không ảnh hưởng đến tôi nữa.
Thế giới này tồn tại rất nhiều những nhóm người, ai cũng quen sống trong nhóm của riêng mình.
Những ông hám sắc; những đứa trẻ mở mồm là nói lời tục tĩu; những học sinh dùng tiền của cha mẹ để mua điểm; mấy ông nhà văn ăn tục nói phét; những ngôi sao nổi tiếng nhờ lăng xê; những ông chủ bớt từng đồng tiền lương của nhân công; họ làm sao hiểu được thế giới này còn có những người khác không giống như những người đang tồn tại.
Tôi, Tiểu Cường, vẫn đứng đây, đứng một cách hiên ngang, tôi quyết không gục ngã.