Quốc gia lặng lẽ tiến dần đến bờ vực của cuộc chiến, đầy hãi hùng và cũng đầy lôi cuốn. Ông Wilson được tái đắc cử chức vụ Tổng thống vào tháng mười một với lời hứa long trọng rằng sẽ không dính chân vào cuộc chiến. Trong lúc đó ông lại được khuyến cáo phải giữ một thế mạnh, như vậy có nghĩa là không thể tránh được chiến tranh. Giá cả bắt đầu gia tăng. Một luồng phấn khích thổi xuyên qua cả nước.
*
Trên đường đi bộ tới trường với Aron, Cal nói:
- Tôi đã nghĩ kĩ rồi. Anh có muốn nghỉ học để về làm việc nông trại không?
- Chi vậy?
- Chúng ta có thể kiếm ra một số tiền giúp cho ba.
- Tao sắp lên đại học. Tao ước gì có thể đi ngay bây giờ. Tụi nó vẫn còngọi chúng ta là những thằng Rau Diếp. Tao muốn thoát khỏi nơi này.
- Nếu anh chịu khó học trước chương trình anh có thể dự kì thi tuyển vào mùa hè sắp tới và sẽ nhập học vào mùa thu.
Aron quay người lại nói:
- Tao không thể làm như vậy được. Và tao cũng không biết làm sao có đủ tiền mà học đại học đây nữa.
- Sao anh không trình bày với ông hiệu trưởng? Tôi tin rằng mục sư Rolf sẽ giúp anh.
Cal suy nghĩ giây lát rồi nói tiếp:
- À, tôi sẽ có cách giúp anh. Tôi sắp có cách làm ra tiền. Nếu anh chịu nỗ lực học dồn hai chương trình và thi sớm được một năm thì tôi sẽ giúp anh học hết đại học.
- Mày có chắc không?
- Chắc lắm chứ.
- Nếu vậy thì tao sẽ đi gặp ông hiệu trưởng ngay.
Aron nhanh chân bước đi. Cal gọi giật lại:
- Anh Aron! Nếu ông ấy bằng lòng, anh cũng khoan nói với ba đã nghen.
- Sao vậy?
- Tôi nghĩ thế náy, anh cứ giữ im lặng cho đến khi đã thực hiện xong mọi việc rồi hãy nói kết quả cho ba biết thì hay hơn.
- Tao thấy nói trước hay sau gì cũng vậy thôi, có gì khác nhau đâu?
- Anh không thấy khác nhau à?
- Không. Tao chẳng thấy có gì khác nhau cả.
Sau bữa ăn tối hôm đó, Cal thưa chuyện với ba nó:
- Thưa ba, chiều thứ sáu này ba cho phép con xuống nông trại nhà mình được chứ?
Ông Adam đang ngồi trong ghế quay lại hỏi:
- Chi vậy?
- Con chỉ muốn xem qua một vòng vậy thôi.
- Ba thấy đâu có gì trở ngại.
Chú Lee hỏi gạn Cal:
- Cal định nghĩ đến chuyện làm nông thật đấy à?
- Thật chứ.
Lúc Cal ra khỏi phòng, chú Lee cũng ra theo và đi bên cạnh nó. Chú hỏi:
- Cậu có thể nói rõ ý định của cậu cho tôi nghe với không?
- Tôi chỉ muốn đi dạo quanh một vòng thôi chứ chưa có dự định gì cả.
- Nếu chỉ có vậy thì thôi. - Lee quay lưng để trở vào nhà. Chợt chú quay lại gọi: - Này Cal! - Cal dừng lại.
- Tôi để dành được năm ngàn Mỹ kim, nếu cậu cần mượn tôi sẵn sàng cho mượn.
- Tôi đã định làm gì đâu mà dám mượn?
- Thì tùy cậu.
*
Sáng thứ bảy đó Cal đến thăm Will Hamilton. Thấy Will trố mắt nhìn không nhận ra mình là ai, Cal tự giới thiệu:
- Tôi là Cal Trask, con ông Adam Trask.
- Chúa ôi! Cậu lớn quá làm tôi không nhận ra chứ. Ngồi chơi. Chắc cậu chưa biết hút thuốc.
- Thỉnh thoảng tôi cũng có hút một vài điếu.
Will đẩy gói thuốc hiệu Murads qua mặt bàn cho Cal. Cal mở nắp gói thuốc ra nhưng rồi đậy lại ngay:
- Lúc này tôi chưa muốn hút.
Will nhìn cậu thiếu niên có gương mặt sậm và thấy thích cậu ta ngay. Chàng nghĩ thầm. Cậu này coi bộ lanh lợi. Rồi chàng nói:
- Tôi coi bộ cậu muốn tính chuyện làm ăn phải không?
- Thưa anh vâng. Tôi định học xong bậc trung học tôi sẽ chăm nom nông trại của ba tôi.
- Làm nông trại không sinh lợi bao nhiêu đâu, - Will nói. - Các nhà nông không kiếm được bao nhiêu tiền. Ăn thua tùy ở người biết tính toán thôi.
Will biết rằng Cal định thăm dò ý kiến mình.
Cal hỏi:
- Anh Hamilton, anh chưa có con cái gì sao?
- Chưa. Tôi lấy làm phiền về chuyện đó. Có lẽ tôi buồn về chuyện đó nhất.
Rồi chàng hỏi Cal.
- Cậu đến định hỏi tôi chuyện gì?
Cal nói:
- Anh có sẵn sàng giúp tôi vài ý kiến không?
Will cảm thấy sung sướng nói:
- Tôi rất sẵn sàng nếu vấn đề nằm trong phạm vi hiểu biết của tôi. Cậu cứ nói rõ vấn đề cậu muốn hỏi.
- Tôi muốn làm sao kiếm được thật nhiều tiền. Anh biết cách nào xin chỉ giùm tôi.
Will cố nén để khỏi bật cười lớn. Câu nói mới thật thà ngây ngô làm sao! Nhưng chàng không tin rằng Cal ngây ngô. Chàng nói:
- Ai cũng muốn như cậu hết. Cậu nói muốn thật nhiều tiền là khoảng bao nhiêu?
- Khoảng ba mươi hay bốn mươi ngàn Mỹ kim.
- Trời đất ơi!
Will kêu lên làm nhổm ghế về phía trước rồi chàng cười ngặt nghẽo. Cal cũng mỉm cười theo.
- Cậu có thể cho tôi biết cậu muốn kiếm số tiền lớn như vậy để làm gì không? - Will hỏi.
- Dạ được.
Cal mở hộp thuốc Murads lấy ra một điếu thuốc đầu lọc châm lửa rồi nói tiếp:
- Tôi sẽ trình bày lý do.
Will nống ghế về phía sau với vẻ thích thú chờ nghe.
- Ba tôi đã bị lỗ lã mất hết một số tiền lớn. Tôi muốn kiếm đủ số tiền để bù lại chỗ ông đã mất.
Will há hốc mồm nhìn Cal hỏi:
- Sao? Cậu khoái ông ấy lắm hả?
- Vâng.
Bộ mặt đầy thịt của Will thộn ra đắm hồn trong hồi ức về những người trong gia đình mình. Chàng nghĩ đến hình ảnh ông Samuel, với nét mặt sáng láng, với óc tưởng tượng thật bén nhạy, chàng nghĩ đến Tom, Una thông minh, chín chắn đủ sức vượt mọi khó khăn, đến Mollie, Dessie hay cười, đến George bảnh trai và khôn khéo có thể làm cho cả một căn phòng vui tươi hẳn lên như tràn ngập một hương dễ chịu, rồi đến Joe, cậu út, được cưng nhất nhà. Mỗi người là một nét độc đáo tạo thành những màu sắc đặc biệt cho gia đình.
Mỗi người gần như một thế giới riêng với những ưu tư riêng không chia sẻ với ai. Will đã khéo giấu kĩ con người của mình. Chàng cố giữ sao cho địa vị của mình luôn luôn trở thành cần thiết trong ia đình. Chàng giữ sổ sách, mướn luật sư, kiếm người lo việc tang ma và ngay cả sau này chàng phải trả tiền các biên lai. Nhưng các anh chị em chàng vẫn không biết họ cần chàng. Tất cả những ý nghĩ trên như một luồng gió lạnh buốt thổi lộng qua tâm hồn chàng.
Cặp mắt khá linh động của chàng long lanh ướt trong khi nhìn lướt qua Cal và chợt nghe cậu này hỏi:
- Anh làm sao vậy? Anh bị mệt hả?
Will chỉ ức đoán và cảm nghĩ về những người trong gia đình mình như vậy thôi chứ chàng không hiểu rõ từng người. Nhưng Will tin rằng mình hiểu lòng cậu thiếu niên này. Đây là cậu con trai mà chàng muốn là con mình hay là anh em với mình. Từ những hồi tưởng vừa qua chàng đâm ra có thiện cảm với Cal. Chính những tình cảm lẫn lộn này đã làm cho chàng thấy mệt nhoài.
Will không biết mình ngồi thừ người như vậy trong bao lâu, cuối cùng chàng ngờ ngợ nói:
- Tôi vừa suy nghĩ lung tung.
Rồi chàng sửa giọng chững chạc tiếp:
- Tôi muốn biết thêm vài chi tiết. Cậu có thể cho tôi biết sự thật không?
- Tôi không biết anh muốn hỏi sự thật nào?
- Tôi muốn biết. Mà cậu chưa nghe hết câu hỏi làm sao cậu biết sự thật gì được? Nghe tôi hỏi đây. Ba cậu thương anh cậu hơn cậu phải không?
Cal điềm đạm trả lời:
- Chẳng những ba tôi mà ai cũng vậy, ai cũng mến Aron hết.
- Cậu nói rằng cậu muốn tìm cách bù lại cho ba cậu số tiền mà ông đã mất trong vụ làm ăn thất bại gần đây. Vì sao cậu có ý định đó?
Bình thường cặp mắt của Cal hơi nheo một chút và khá dè dặt, nhưng lúc này chúng mở lớn đến nỗi như có thể nhìn bao quát và nhìn xuyên qua Will. Cal trở nên sáng suốt lạ lùng, nó trả lời:
- Ba tôi là một người cha rất tốt. Tôi muốn làm điều đó giúp ba tôi vì tôi tự biết mình là một người xấu.
Will chưa hề gặp ai nói năng bộc trực như vậy. Chàng nói tiếp:
- Tôi muốn hỏi thêm một câu nữa thôi, cậu trả lời hay không tùy ý. Nếu cậu có số tiền đó và trao cho ba cậu, trong óc cậu có thoáng qua ý nghĩ rằng cậu đang cố mua chuộc tình thương của ông không?
- Thưa anh, có thể có điều đó. Có lẽ đúng như vậy cũng nên.
- Tôi chỉ cần biết chừng đó thôi.
Will chồm người tới phía trước và Ϧóþ tay lên trán. Chàng không ngờ mình đã xúc động đến thế. Cal thì thấy mình đã thành công, nhưng cố che giấu không để lộ ra trên nét mặt.
Will ngẩng đầu lên nói:
- Chúng ta hãy lái xe đi một vòng chơi.
Độ này Will đã lái một chiếc xe lớn hiệu Winton với một cái nắp đậy dài thòng như một cái hòm. Chàng lái về hướng nam thành phố King City trên đường tỉnh hạt, giữa cảnh vật đang độ xuân về, ngang qua những cánh đồng có lũ chim sơn ca bay tung lên phía trước, thốt ra những tiếng hót du dương từ những hàng dây kẽm hàng rào.
Khi xe vào con đường rẽ dần tới ngôi nhà tạm giữa nông trại của ông Trask, Will tắt máy đậu xe bên cạnh đường. Từ lúc chiếc Winton ra khỏi King City, chàng không nói một câu nào.
Nhìn thẳng phía trước mặt, Will nói:
- Cal, cậu muốn hùn với tôi không?
- Dạ muốn chứ.
- Tôi không thích hùn mà không có đồng nào. Tôi có thể cho cậu mượn tiền, nhưng vấn đề này cũng khá phiền phức.
- Tôi có thể hùn năm ngàn Mỹ kim. - Cal nói.
- Cậu làm gì có? Tôi không tin là cậu sẽ có được số tiền đó.
- Tôi sẽ không nói xuất xứ số tiền đó đâu.
Will lắc đầu và cười. Chàng cho động cơ xe nổ trở lại rồi cứ để yên như vậy mà hỏi:
- Cậu có đọc nhật báo không?
- Dạ có.
- Trong tình trạng này nước chúng ta có thể sẽ tham chiến bất cứ giờ phút nào. Cậu có biết giá đậu hiện giờ bao nhiêu một cân Anh không?
- Tôi nhớ hình như từ ba đến ba xu rưỡi một cân thì phải.
- Này, tá điền của cha cậu bỏ hoang gần năm trăm mẫu đất. Nếu chúng ta có thể bảo đảm sẽ mua cho anh ta năm xu một cân đậu và cho anh ta mượn một số tiền để mua hạt giống, thì anh ta sẽ chịu trồng đậu. Đối với các nông gia khác quanh đây cũng vậy. Chúng ta có thể ký hợp đồng làm năm ngàn mẫu đậu. Này Cal, chúng ta hùn vốn. Đồng ý không?
- Dạ đồng ý.
- Làm sao cậu có được số tiền năm ngàn đô đó thật sớm được không?
- Khoảng thứ tư này.
- Bắt tay cái coi nào? - Một anh chàng mập mạp và một cậu thiếu niên gầy nhom, da sậm bắt tay nhau thân thiết.
Will vẫn còn nắm chặt tay Cal trong tay mình nói:
- Vậy kể từ bây giờ, chúng ta là hai người cùng công ty với nhau. Tôi có ký hợp đồng với Công ty Thương mãi Anh quốc và tôi còn có một anh bạn trong tổ hợp quân khu Quartermaster Corps. Tôi dự trù chúng ta có thể bán tất cả số đậu đã phơi khô mà chúng ta thu hoạch được với giá mười xu một cân hay có thể hơn nữa. Bây giờ cậu có muốn đi tìm gặp anh tá điền của ba cậu ngay để đưa ra đề nghị đó không?
- Dạ đồng ý chứ.
Will rồ máy vô số cho chiếc Winton lớn màu xanh lục phóng đi trên con đường đất.
*
Cuộc chiến như chỉ xảy đến với người nào khác. Ở Salinas dân chúng được nghe rằng Hoa Kỳ là cường quốc lớn nhất trên thế giới và một người Hoa Kỳ coi như tương đương với hai mươi người Đức. Đó là sự thật, người Mỹ chỉ cần hành động ở thế mạnh để buộc chính phủ Đức phải đầu hàng, chắc họ sẽ không còn dám xía vào làm cản trở công cuộc mậu dịch của Mỹ, nhưng họ đã hành động như vậy. Tưởng họ sẽ không dám xuất đầu lộ diện đánh đắm tàu của ta nữa, nhưng họ vẫn làm. Thật là ngu xuẩn, nhưng họ vẫn ngoan cố. Vì thế không còn cách nào hơn là phải đánh trả lại họ.
Chiến tranh vẫn như đang xảy ra với người nào khác, nhưng vẫn có người bị Gi*t. Có trời chứng tri, sự thể đã bắt đầu đổi khác. Những bức điện tín báo tin buồn đã bắt đầu gởi về và kẻ xấu số là những người anh, em trong mọi gia đình.
Trong số các thực phẩm khác, các thương gia đã mua nhiều đậu vì đậu dễ vận chuyển lại không bị hư thối, và người ta có thể sống bằng đậu một cách dễ dàng. Giá đậu trên thị trường lên đến mười hai xu rưỡi một cân nhưng vẫn khó kiếm.
*
Cuối hè năm đó, mỗi lần ra phố đi chợ chú Lee mang theo một cái thúng lớn. Lee đã trở thành một công dân bảo thủ Hoa Kỳ trong cách trang phục từ khi chú sống hẳn tại Salinas. Chú thường choàng một tấm khăn màu đen mỗi khi ra khỏi nhà. Chú thường bận áo sơ mi trắng cổ cứng, thật cao, đeo nơ màu đen và hẹp giống loại huy hiệu mà các ông Nghị miền nam đã có lần đeo.
Có lần ông Adam chú ý đến lối ăn bận chải chuốt của Lee thì được Lee bày tỏ ý kiến.
- Tôi muốn bận như vậy. Đối với những người khá giả như ông thì không quan tâm tới y phục, còn đối với bọn như tôi, lại cần phải ăn bận đàng hoàng.
Ông Adam đã phải kêu lên:
- Chú mà nghèo à! Có khi tôi túng chú dám thừa sức cho tôi vay tiền nữa là khác.
- Có thể như vậy lắm chứ. - Lee thật thà đáp.
Ông Adam ngồi thẳng người lại và nói:
- Tôi tưởng tôi hiểu các con tôi lắm, nhưng đột nhiên thấy rằng mình chẳng hiểu chúng chút nào.
Chú Lee mỉm cười hỏi:
- Chúng đã làm điều gì trái ý ông phải không?
Ông Adam khúc khích cười đáp:
- Tình cờ tôi mới biết được chuyện này. Hôm nay tôi vừa gặp ông Kil ở trường trung học, chắc chú biết ông ấy chứ? Ông ấy tưởng tôi đã biết chuyện. Chú biết Aron đang làm gì không?
- Dạ không.
- Nó đã học trước trọn chương trình của niên học tới. Nó định thi băng kì thi vào đại học để rút ngắn được một niên học. Chú nghĩ sao về việc đó? Nó không hề cho tôi biết. Nó muốn để cho tôi ngạc nhiên khi biết kết quả. Này chú Lee, tôi lấy làm hãnh diện về nó, vô cùng hãnh diện. Chuyện đó làm tôi thấy an ủi nhiều. Tôi mong thằng Cal cũng có một tham vọng nào cho tương lai.
- Có lẽ nó cũng có tham vọng riêng của nó chứ! - Chú Lee nói.
- Chú hãy tưởng tượng xem. Nó học rút được một niên học đâu phải chuyện thường. Khi nó cho biết kết quả, chúng ta phải tặng nó một món quà mới được
- Một cái đồng hồ bằng vàng được không? - Chú Lee đề nghị.
- Được đó. - Ông Adam tán đồng. - Tôi sẽ mua sẵn một chiếc và cho khắc chữ để sẵn. Chúng ta nên khắc câu gì hả chú Lee?
- Thợ kim hoàn sẽ bày cho ông mà.
Rồi chú trở lại món ăn của mình.
- Chúng ta có đủ tiền gửi cho nó học đại học không hả chú Lee? - Ông Adam hỏi.
- Nếu chúng ta khéo léo và nếu cậu ấy đừng tiêu xài quá thì may ra.
- Nó không tiêu xài gì quá đáng đâu.
- Tôi không tin rằng chúng ta có đủ khả năng, nhưng để tôi liệu.
Chú Lee nhìn tay áo của mình một cách chăm chú.
Tư thất của giáo đường Episcopal Church rộng thênh thang nên khi Aron ngỏ ý cần một chỗ để học hành, ông Rolf đã dành ngay cho cậu ta một căn phòng lớn trong đó và giúp thêm cho Aron trong việc học. Ông Rolf rất thích Aron. Ông coi Aron như đứa con tinh thần của ông, một góp phần cho giáo hội.
Những cuộc bàn luận của họ thường thân mật và kéo dài. Một hôm Aron nói:
- Tôi muốn tìm một nơi nào trong giáo đường để ẩn dật. Đôi khi tôi cảm thấy mình xấu xa tội lỗi. Tôi muốn tránh xa tội lỗi và được thanh sạch.
Ông Rolf nhiệt thành nói:
- Tôi hiểu tại sao anh có cảm giác đó. Nhưng tôi không đồng ý với anh về điểm đó. Tôi không nghĩ rằng Đức Chúa của chúng ta muốn sứ đồ của ngài ẩn dật một nơi không chịu phục vụ thế gian, giúp đỡ những kẻ phạm tội.
Ông ta ngừng lại lấy hơi rồi nói tiếp:
- Đáng lẽ tôi không muốn nói với anh chuyện này, nhưng suốt năm tuần qua có một thiếu phụ thường đến dự buổi lễ tối. Từ chỗ ban đồng ca nhìn xuống chắc anh cũng để ý thấy thiếu phụ đó. Bà ta trùm một cái mạng che mặt, luôn luôn bỏ ra về ngay khi tôi xong lễ chưa kịp quay xuống hỏi han gì.
- Bà ấy là ai vậy? - Aron hỏi.
- Anh nên tìm hiểu những chuyện như vậy. Tôi đã bí mật điều tra nhưng anh đâu có để ý. Bà ấy là nữ chủ nhân của ngôi nhà mang tiếng xấu xa nhất tỉnh này.
- Bà ấy tới đây làm gì nữa chứ? - Aron hỏi.
- Có lẽ bà ấy cần chúng ta đem lại cho bà một điều, đó là sự cứu rỗi linh hồn. - Ông Rolf đáp.
Cuối hè năm đó, bà Liza Hamilton qua đời với một nụ cười trên môi. Hai gò má của bà nhô cao và màu hồng phai dần.
Trong ngôi nhà gần lò bánh, ông Adam nóng lòng chờ Aron mang tin kết quả các kì thi về. Chiếc đồng hồ bằng vàng khá lớn nằm dưới đống khăn tay của ông trong ngăn tủ trên cùng. Hàng ngày ông vẫn nhớ lên dây điều chỉnh cho đúng theo với chiếc đồng hồ của ông.
Ông dặn Lee nhớ làm theo lời ông. Buổi tối hôm có kết quả kì thi của Aron, Lee phải nấu một con ngỗng và hấp một chiếc bánh ngọt. Ông Adam không dự trù chuyện Aron có thể thi hỏng.
Chiều hôm đó Aron về nhà và hỏi chú Lee:
- Ba tôi đâu?
- Ông ấy đang cạo râu.
- Tối nay tôi sẽ không ăn cơm nhà đâu nhé.
Aron vào phòng tắm, đứng sau lưng ba anh ta và nói với khuôn mặt bọt xà phòng của ông trong kiếng soi:
- Ông Rolf mời con ăn tối.
Ông Adam chùi lưỡi dao cạo râu nói: - Con cứ việc.
- Ba sắp xong chưa, con muốn tắm một chút.
- Đợi ba một phút nữa thôi, ba xong ngay bây giờ.
Khi Aron chào và ra khỏi nhà, Cal và ông Adam nhìn theo. Cal nói:
- Anh ấy dùng nước hoa của con. Con ngửi thấy mùi ngay, nhưng con không trách vì anh ấy cần ăn mừng. Công việc của anh ấy rất vất vả.
- Ăn mừng gì?
- Ăn mừng kết quả kì thi. Anh ấy chưa nói gì với ba sao? Anh ấy đã đậu rồi.
- À có, nó có nói. Nó đã nói với ba hồi sáng.
- Hồi sáng anh ấy đâu đã biết kết quả mà nói với ba được.
Cal bỏ ra khỏi nhà. Vào khoảng mười giờ, chú Lee đi bỏ một lá thư thì gặp nó ngồi trên bậc cấp thấp nhất ở trước cổng ngoài. Chú hỏi:
- Ngồi ngoài này làm gì vậy Cal?
- Tôi chờ Aron về để nện một trận.
- Đừng nên làm chuyện đó.
- Sao vậy?
- Vì tôi không tin cậu đánh nổi Aron. Anh ấy sẽ đấm cậu gục ngay.
- Chú nói có lí.
Cal nguôi tức, cười xòa và nói tiếp:
- Để tôi đi với chú cho vui.
Lúc Aron về, chính chú Lee là người ngồi chờ anh tận ngoài bậc cấp đầu tiên trước nhà và nói:
- Nhờ tôi can thiệp kịp thời nếu không cậu đã bị một trận lôi thôi rồi. Ngồi xuống đây với tôi. Tôi muốn nói chuyện với cậu một chút. Tại sao cậu không báo tin mừng đã thi đậu cho ba cậu hay?
- Ông ấy đâu có hiểu gì về chuyện học hành mà nói.
- Này Aron, cậu lầm rồi, ba cậu đã nóng lòng trông đợi tin này từ lâu nay đó.
- Việc này đâu có can dự gì tới chú.
- Tôi muốn cậu vào đánh thức ba cậu dậy và báo tin mừng đó cho ông ấy.
- Tôi không muốn làm chuyện đó.
Chú Lee dịu giọng xuống nói:
- Này Aron, cậu không muốn phải đánh lộn với một người nhỏ thó bằng phân nửa cậu chứ?
- Chú định nói gì lạ vậy?
- Đó là một trong những vấn đề đáng ngại nhất trên thế gian này. Nếu cậu không chịu nghe lời thì nhất định cậu sẽ phải đánh người đó.
- Chú đang nói gì vậy?
- Nếu cậu không chịu làm theo lời khuyên của tôi thì tôi sẽ đánh cậu dù tôi nhỏ con chỉ bằng nửa cậu.
Aron cố tránh xa ra. Nhưng chú Lee đứng ngay trước mặt anh ta, hai nắm tay nhỏ xíu của chú đấm liên một cách vô hiệu nghiệm vào Aron, bộ điệu và thế đứng của chú thật khôi hài khiến Aron phải bật cười và nói:
- Tôi không biết phải nói thế nào cho khỏi ngượng nhưng tôi sẽ cố gắng.
Aron lùi xa chú Lee một quãng. Khi anh đã ngồi xuống bậc cấp, chú Lee thở dài nói:
- Nhờ trời vậy là êm. Kể cũng hơi đáng tiếc. Aron, cậu có thể nói cho tôi biết tại sao tự nhiên cậu lại đổi tánh như vậy không? Cậu vẫn thường tâm sự hết với tôi mà.
Aron bật khóc:
- Tôi chỉ muốn bỏ đi xa. Thị trấn này thật xấu xa.
- Không, không đúng như vậy. Thị trấn này cũng giống như những địa phương khác.
- Tôi không phải gốc gác ở đây. Phải chi chúng ta đừng bao giờ đến đây. Tôi không hiểu tại sao tôi nghĩ thế. Nhưng tôi chỉ muốn bỏ đi xa khỏi đây.
Nói đến đó anh ta lại tiếp tục khóc.
Chú Lee choàng tay quanh cặp vai rộng của Aron để an ủi anh. Chú ôn tồn nói:
- Cậu đã lớn rồi mà. Hãy bình tĩnh, một lát mọi chuyện rồi sẽ qua. Cậu hãy cố tin rằng mọi sự ở đời này không tốt quá và cũng không xấu quá như cậu tưởng đâu. Bây giờ cậu hãy đi ngủ, để sáng mai dậy sớm báo cho ba cậu biết kết quả kì thi. Hãy làm cho tin ấy trở nên hấp dẫn. Ông ấy còn cô đơn hơn cậu nhiều vì ông ấy không có một tương lai để tốt đẹp để mơ tưởng. À, Aron này, ba cậu có đặt một món quà trên gối cậu.
Độ này bà Kate đã cảm thấy khá hơn. Vài thứ thuốc mới mà bác sĩ Rosen cho bà uống có vẻ hiệu nghiệm và làm cho bà đỡ hơn nhiều. Hai bàn tay của bà đã bớt đau nhức. Nằm trên giường bà ngắm mặt mình trong chiếc gương nhỏ. Bà thấy mặt mình vẫn còn quyến rũ. Bà đưa chiếc giường cao hơn một chút nữa để đừng thấy cổ mình trong đó và liên tưởng đến một khuôn mặt đẹp đẽ khác khá giống với khuôn mặt của bà. Bà có thể thấy khuôn mặt đó trong giáo đường nơi mà bà đã từngđể nhìn cậu ta khoan thai đi ngang qua trong chiếc áo khoác màu trắng có viền ren, mặt hơi cúi gầm, mái tóc ửng lên dưới ánh nến. Cậu thanh niên có một vẻ đẹp lạnh lùng thánh thiện khó chạm tới và không thể động vào được.
Khi nghĩ đến khuôn mặt đẹp trai của Aron, rất giống với gương mặt của bà, bà cảm thấy một nỗi đau kì lạ, hơi nghẹn ngào chận ngang иgự¢. Cậu ta không có vẻ khôn ngoan lắm. Cậu ta không thể tự bảo vệ lấy mình. Bà Kate chợt thấy rằng bà phải chịu đựng được sự kiện phũ phàng này: không thể để cho Aron biết mình là mẹ nó.
Khi nào bà giải nghệ và trở lại miền đông, bà sẽ gửi thư bảo nó đến Nữu Ước. Nó sẽ tưởng rằng bà vẫn luôn luôn sống trong một ngôi nhà lịch sự ở East Side. Bà sẽ đưa nó đi xem kịch, xem đại nhạc kịch, mọi người sẽ thấy hai mẹ con đi chung với nhau và sẽ trầm trồ về sự giống nhau giữa hai mẹ con. Bà Kate mỉm cười hài lòng. Bà cảm thấy sung sướng. Bà cảm thấy mình như trẻ đi mươi tuổi.
