Trước khi thi tốt nghiệp mười ngày, nhà trường cho nghỉ.
Hôm đó cả trường đều loạn lên, mọi người lôi kéo giáo viên cùng nhau chụp ảnh chung, bắt đầu xé nát sách vở, bài tập, khung cảnh trông điên loạn vô cùng. Trong sân trường, Tiết Lâm vừa lôi kéo cô và Phó Tùng chụp ảnh, vừa đi tìm Niếp Tịnh.
Mạnh Thịnh Nam nhìn mấy cô gái xung quanh, thấy Niếp Tịnh nên chạy lại gọi.
Niếp Tịnh đang cùng các bạn học nữ khác cười cười nói nói, nghe cô gọi sửng sốt quay đầu. "Mạnh Thịnh Nam?"
"Cùng nhau chụp ảnh đi." Cô nói.
Một lúc lâu sau Niếp Tịnh mới bình tĩnh lại, liếc mắt thấy đằng sau cô là Phó Tùng và Tiết Lâm đang nhìn về phía này, cô nàng chậm rãi gật đầu. Mạnh Thịnh Nam thở dài một hơi, cảm giác hai năm nay hai người ngồi cùng bàn nhưng lại luôn vội vàng ôn tập, hầu như chẳng nói chuyện bao giờ. Có đôi khi cô cảm thấy không được tự nhiên, giống như là gặp phải khúc mắc gì đó.
Chụp hình xong mấy người còn lại chạy đi chơi, cô bỏ đồ vào cặp chuẩn bị đi.
Niếp Tịnh đứng ở cửa phòng học gọi cô.
"Tặng cậu này."
Mạnh Thịnh Nam nhận tờ giấy gấp chim đỗ quyên, nhìn cô nàng.
Niếp Tịnh nở nụ cười. "Khi đó cậu dạy tớ có hơi vất vả."
Nghe cô nàng nói, Mạnh Thịnh Nam cũng cười.
"Cảm ơn cậu, Mạnh Thịnh Nam." Niếp Tịnh thấp giọng nói.
Ánh mặt trời mùa hè xuyên qua cửa sổ chiếu xuống bóng dáng hai người, học sinh bên ngoài vẫn đang rộn rộn ràng ràng, trên mặt mỗi người đều là nụ cười vì sắp tốt nghiệp nhưng lại có thứ gì đó mãi không bỏ được. Mạnh Thịnh Nam lắc đầu cười, sau đó tìm một cái 乃út chì trong cặp đưa cho cô nàng.
"Chúc đậu thi đậu đại học." Cô nói.
Niếp Tịnh nắm thật chặt 乃út chì trong tay, gật đầu. "Cậu cũng vậy."
Đó là lần cuối cùng bọn họ gặp nhau, sau này tấm ảnh chụp đó vẫn kẹp trong album của Mạnh Thịnh Nam, nếu nhìn kỹ sẽ thấy ánh mắt Niếp Tịnh vẫn chăm chú nhìn Phó Tùng.
Bọn họ tạm biệt nhau, Mạnh Thịnh Nam đi xuống lầu.
Từ xa cô đã thấy ở bên ngoài lớp Lý 10 có vô số bạn học tụ tập chụp ảnh lưu niệm nhưng lại không có bóng dáng cậu. Cô liếc nhìn xung quanh tìm cậu, dường như nghe thấy ai đó gọi tên cậu lại dường như không phải.
Phía sau, Thích Kiều đang gọi cô.
Cô quay đầu liếc nhìn cái chỗ ngồi trong phòng học kia rồi từ từ thu tầm mắt lại, từng bước rời xa.
Thích Kiều hỏi. "Nhìn gì thế?"
Mạnh Thịnh Nam lắc đầu. "Không có gì."
Thích Kiều khoác vai cô thở dài. "Hai ta đã tốt nghiệp rồi, Mạnh Thịnh Nam."
"Tốt nghiệp rồi." Mạnh Thịnh Nam nghĩ tới gì đó, lại hỏi. "Chuyện Tống Gia Thụ nhập ngũ như thế nào rồi?"
Thích Kiều cắn môi không hé răng.
"Sao thế?"
"Quyết định rồi."
"Khi nào?"
"Cuối tháng 8."
Mạnh Thịnh Nam ngạc nhiên. "Sao nhanh vậy?"
"Nhanh thật đấy."
Thích Kiều thở dài, không nói tiếp nữa. Hai người dọc theo đường trường đi về nhà, cả trai cả gái trên đường đạp xe đạp lướt qua hai người giống như đi về những năm tháng cũ.
Chớp mắt một cái đã tốt nghiệp rồi.
Cô nhớ kỹ hôm thi đại học, buổi thi Tiếng Anh cuối cùng, trời đột nhiên mưa tầm tã, thế nên thành tích Tiếng Anh của cô thấp hơn mấy lần lần so với bình thường, nhưng sao cái cớ này chính xác nhưng lại buồn cười như vậy.
Khi đó cô mới nhận ra mình thật sự tốt nghiệp rồi.
Chẳng có gì thay đổi nhưng lại giống như thay đổi rồi. Cô bắt đầu chờ mong những năm tháng học đại học, chờ mong tương lai, hi vọng mới tỉnh dậy đã nằm trong ký túc xa, mỗi phút mỗi giây đều cảm thấy tự do. Khi đó Giang Thành thi theo cụm, hai mươi ngày sau đã biết được kết quả. Thích Kiều đi Tân Cương, cô tới Trường Sa. Những người khác cô không biết được tin tức, lúc về trường mới nghe giáo viên chủ nhiệm bảo có mấy bạn học thi rớt, Phó Tùng nằm trong số đó.
Cô thử liên hệ với cậu ta nhưng không được.
Thi tốt nghiệp xong là được nghỉ ngơi, kỳ nghỉ đó dài đằng đẵng, cô ở nhà viết văn, thỉnh thoảng buồn chán thì tản bộ hoặc tới thư viện, một lần đi là chiều mới về nhưng cũng chẳng gặp ai quen biết.
Thanh xuân khi ấy bỗng nhiên mơ hồ.
Tới tháng 8, cũng chính vào sinh nhật của Tống Gia Thụ, cậu ta mời một đám bạn ở trường học đi KTV hát hò. Thích Kiều dẫn cô tới góp vui, cô không đi không được, tới rồi thì ngồi một chỗ nhìn bọn họ hát hò vui vẻ.
Mạnh Thịnh Nam cảm thấy khó chịu trong người.
Dọc theo hành lang, cô đi về phía toilet, mới đi vào cửa đã nghe thấy âm thanh loạn thất bát tao, có cả tiếng bước chân, hình như là có người vào đây. Rất lâu rất lâu cô chưa từng thấy cậu, sau khi học lớp 12, cô không học ghita nữa, cũng không còn gặp lại cậu.
Mạnh Thịnh Nam sửng sốt hồi lâu, chân cô giống như đeo chì, không dám thở mạnh.
Cô nghe cậu nhẹ "ừ" một tiếng.
"Lát nữa anh nói với bọn Sử Kim đi, chúng ta rời khỏi đây sớm chút."
Cậu cười nhẹ. "Nông nóng thế sao?"
Cô nàng kia nhăn nhăn nhó nhó. "Chỉ mình anh gấp thôi."
"À, vậy em không à?"
"Trì Tranh." Hai chữ trầm bổng du dương làm Mạnh Thịnh Nam nổi cả da gà.
Giọng nói cậu không thấp cũng chẳng cao. "Đi sớm cũng được, trước tiên phải kiểm hàng đã."
Cô nàng đỏ mặt. "Anh lưu manh."
"Lưu manh thế nào?"
"Anh...lỡ như có người tới thì sao?"
Cậu cười một cái, thấp giọng nói. "Không có ai đâu."
"Sờ một cái."
Âm thanh kia không lớn không nhỏ, ở nơi này nghe thấy rất rõ, Mạnh Thịnh Nam ngừng thở, từ từ nhắm mắt lại. Âm thanh bên cạnh khiến cô buồn nôn, cô nàng kêu lên, cậu cười nhẹ. "Thật mềm."
Mấy phút sau đã chẳng còn động tĩnh gì nữa, đợi hai người đi xa cô mới chạy ra ngoài, chân mềm nhũn.
Cô quay lại phòng tìm cớ muốn đi trước nhưng ngoài cửa KTV lại gặp lại cậu. Cô nàng kia làm nũng với cậu, cậu ôm cô ngàng kia trong иgự¢, cười phong tình vạn chủng. Cô đứng ở bậc thang nhìn bọn họ đi tới khúc cua rồi lên xe.
Bóng dáng cậu dần mờ đi.
Trên lầu có tiếng hát truyền tới, âm thanh trong trẻo của Trương Bá Chi, đang hát "Em muốn khống chế bản thân mình, sẽ không để ai thấy em khóc. Làm bộ thờ ơ với anh, không bày tỏ với anh, tự trách mình không có dũng khí. Trong lòng em đau tới mức không thở nổi, tìm kiếm dấu vết anh lưu lại. Em nhìn anh rồi lại chẳng thể làm gì cả, mặc cho anh biến mất khỏi thế giới của em."
Cô hít sâu một hơi nhìn lên trời.
Chỉ nhớ rõ sáng hôm tốt nghiệp, mưa rơi lất phất, cô tới trường học rất sớm sau đó chạy tới lớp của cậu rồi ngồi xuống chỗ ngồi kia. Trong ngăn kéo là đồng phục học sinh của cậu, cô không dám ở lâu, bỏ quyển sách mình đã bọc kỹ vào cặp cậu rồi rời đi.
Không biết cậu có thấy hay không.
Mạnh Thịnh Nam chậm rãi nở nụ cười, sau đó đi bộ về nhà.
Hôm đó đường phố rất náo nhiệt, cô đi dạo một mình ở bên ngoài, mua rất nhiều đồ lặt vặt. Một cái cửa hàng rồi lại qua một cái cửa hàng khác, gặp rất nhiều bạn học cô quen, có người còn được cha mẹ dẫn đi mua quần áo, giày dép, đoán chừng là phải tới nơi xa để học đại học rồi.
Cô cũng thế.
Từ trong cửa hàng văn phòng phẩm đi ra, cô nhìn đồng hồ, đã 6 giờ rồi, sau đó về nhà. Trên đường về có rất nhiều người bán hàng rong đang hét to, cô cười ngây ngô giả vờ như tậm trạng mình rất tốt.
Trên phố có người bán đậu hủ, là một người phụ nữ trung niên, tóc đã hoa râm, xung quanh có rất nhiều người. Cô liếc qua, người phụ nữ luống cuống tay chân nhưng lại nở nụ cười ấm áp, bên cạnh còn có một cậu trai đưa lưng về phía cô giúp người phụ nữ ấy một tay.
Cô thu tầm mắt lại, đi mấy bước lại thấy có gì đó không đúng lắm, quay đầu lại nhìn.
"Phó Tùng?" Suýt chút nữa cô khóc lên.
Cách một con đường, cô thấy cậu ta đang cúi đầu, trên mặt không có biểu cảm gì. Giống như thật lâu thật lâu trước đây, cô chểnh mảng học tập, cậu ta liếc cô rồi nói mấy câu triết học, cô, Tiết Lâm và Niếp Tịnh còn xem đây như câu chuyện cười, sau này cậu nói chuyện càng lúc càng ít.
Mạnh Thịnh Nam đứng đó thật lâu, không biết sau này cậu làm gì, học lại rồi thi đại học hay sao. Hôm đó cô không quay lại tìm cậu, chầm chậm xoay người đi thật xa. Thật lâu về sau, cô mới nói chuyện này với Thích Kiều.
Cô ấy nói. "Đó là giữ lại lòng tự tôn cho cậu ấy."
Mấy ngày trước khi đi Trường Sa, bọn Giang Tấn gọi điện hẹn cô đi chơi.
Mạnh Thịnh Nam bất đắc dĩ từ chối, nói trường cô khai giảng sớm, Giang Tấn giận tới mức muốn đánh cô một cái, Mạnh Thịnh Nam cười. Chuyện đáng để ăn mừng là Giang Tấn và Lục Hoài đều thi đậu vào Học viện Quốc tế Bắc Kinh, người anh em Lý Tưởng không thi đại học, ra nước ngoài du học, mấy người bọn họ chia năm xẻ bảy.
Hôm đó là giữa trưa, cô nằm trên giường phơi nắng, nghe Châu Truyền Hùng hát bài Hoàng hôn.
Thịnh Điển đứng dưới lầu gọi. "Ăn cơm."
Cô xuống lầu. Thứ bảy Mạnh Tân không đi làm, dời bàn ra ngoài sân, Thịnh Điển và cô bưng đồ ăn lên, ba người cùng ngồi dưới tàng cây ăn cơm, tiếng ve kêu to, lá cây hơi động. Thịnh Điển lại hỏi cô. "Kiều Kiều đi Tân Cương, con đi Trường Sa, thật tốt."
Mạnh Thịnh Nam nhấp một ngụm coca. "Mẹ, mẹ không hiểu đâu, Thích Kiều đó ngàn dặm theo đuổi chồng đấy, vui buồn lẫn lộn."
"Haha." Thịnh Điển nhìn cô, cười.
"Con nói thật."
"Con có bản lĩnh thì rước một người về đây."
"Con rể tới nhà?"
Mạnh Tân cũng cười. "Ăn ăn."
Mạnh Thịnh Nam nói. "Lúc trước mấy người nên sinh một người trước con rồi mới sinh con."
"Con không thích em trai?" Thịnh Điển hỏi.
"Đều được, làm chị hay làm em cũng được."
Thịnh Điển liếc mắt nhìn Mạnh Tân, không nói thêm gì nữa. Mãi tới khi năm mới tới, cô về nhà rồi mới phát hiện ra một bí mật lớn, cuối cùng cũng nhận ra ý tứ trong câu nói hôm nay của Thịnh Điển, cả người cô suýt không đứng vững, cười ngây ngốc, Thích Kiều vừa hâm mộ vừa ghen ghét.
"Ăn nhiều chút." Mạnh Tân gắp rau cho Thịnh Điển.
Mạnh Thịnh Nam nhíu mày. "Hôm nay cha rất quan tâm mẹ nha."
Mạnh Tân cũng gắp cho cô. "Con quỷ nhỏ."
Cô nhe răng cười.
"Ngay cả thức ăn không không lấp đầy miệng con." Thịnh Điển liếc mắt nhìn cô.
Mạnh Thịnh Nam le lưỡi.
"Được rồi." Thịnh Điển nói thêm. "Hai ngày trước mẹ gặp cô Trần, cô còn bảo con tới nhà cô chơi, chiều tới đó chút đi."
Mạnh Thịnh Nam gật đầu. "Biết rồi ạ."
Cơm nước xong, lần đầu tiên Mạnh Tân chủ động rửa chén khiến Mạnh Thịnh Nam sợ ngây người, cô ngồi trong phòng xem TV, hơn 4 giờ chiều xuất phát tới nhà Trần Tư còn mang theo chút hoa quả.
Lâu rồi chưa tới đây, tiểu khu vẫn giống như cũ.
Lúc ấy Trần Tư đang ở trong bếp nấu canh. Cô ấn chuông cửa, một lát sau cửa mở ra, cô cầm giỏ hoa quả, đối diện cô là một chàng trai, anh sửng sốt một chút rồi nở nụ cười, Mạnh Thịnh Nam vội vàng tự giới thiệu. "Chào anh, em tới thăm cô Trần."
Anh nghiêng người. "Vào đi."
Trần Tư ra phòng khách, ngạc nhiên cười. "Thịnh Nam?"
"Cô Trần." Cô đặt hoa quả xuống bàn trong phòng khách.
Trần Tư đang mặc tạp dề. "Ngồi xuống trước đi, cô đang nấu canh, em nói chuyện với Tiểu Bắc đi."
Nói xong cũng xoay người về phòng bếp, người được gọi là Tiểu Bắc rót một ly nước đưa cho cô.
"Ngồi đi."
Mạnh Thịnh Nam cầm ly nước. "Cảm ơn."
"Em là học sinh cũ của cô Trần?" Anh hỏi.
"Năm nay mới tốt nghiệp." Mạnh Thịnh Nam cười.
"Thật không? Học đại học nào?"
Mạnh Thịnh Nam nói. "Đại học Trung Nam."
Anh hơi ngẩn người, chầm chậm hỏi. "Khoa nào?"
"Báo chí."
Anh nghe xong, nở nụ cười.
Hai người không nói thêm câu gì nữa, Trần Tư đã nấu canh xong, nói chuyện với cô một chút rồi bảo cô ở lại ăn cơm, Mạnh Thịnh Nam muốn về, Trần Tư không thể giữ cô lại, đưa mắt nhìn bóng lưng cô rồi đóng cửa lại. Trong phòng khách, Lục Tư Bắc hỏi. "Dì Trần, cô gái kia tên gì?"
"Vừa rồi không giới thiệu sao?"
Anh cười. "Cô ấy xấu hổ, con không hỏi."
Trần Tư lắc đầu cười. "Mạnh Thịnh Nam."
Trần Tư vừa dứt lời, trên lầu vang lên tiếng dép lê. "Mạnh Thịnh Nam nào? Ai vậy?"
"Là học trò của mẹ."
Trần Tư ngẩng đầu nhìn. "Mấy giờ rồi? Mẹ đang định bảo Tiểu Bắc lên gọi con."
Người mới bị rầy la cười cười. "Anh đồng ý không?"
Trần Tư bất đắc dĩ nhìn Lục Tư Bắc. "Xem nó kìa, nó mà được một nửa con dì sẽ thắp nhang thờ phụng."
"Mẹ, mẹ có ý gì?"
Trần Tư cười. "Tắm đi, tắm xong rồi ăn cơm."
"Dì Trần, con giúp dì." Lục Tư Bắc nói xong đi theo Trần Tư.
Chàng trai đứng trên cầu thang lắc lắc đầu giễu cợt. "Được lắm Lục Tư Bắc."
Bữa cơm kia rất vui.
Trần Tư nói. "Con vất vả rồi, để A Tranh mang con ra ngoài chơi mấy hôm."
"Mẹ, mẹ yên tâm, con không để Tiểu Bắc bị lạc đâu." Chàng trai nói.
Lục Tư Bắc đạp cậu một cước, cậu nghiêng người tránh.
"Tiểu Bắc là tên để cậu gọi?"
"Không phải sao? Bắc Bắc?"
Trần Tư nhìn hai người họ anh một câu tôi một câu, không nhịn được cười.
Đêm hôm đó hai thằng con trai nằm chung với nhau trên một cái giường tâm sự tới đêm khuya. Sau khi tỉnh lại, trời đã sáng, Lục Tư Bắc vệ sinh cá nhân xong, ra ngoài đi chạy bộ rồi, Trì Tranh vén chăn chậm rãi đứng lên, vuốt vuốt mái tóc bù xù rồi đi xuống lầu. Trần Tư nói bên ngoài có người buôn đồng nát, hỏi cậu có muốn bán mấy quyển sách đi không.
Cậu vệ sinh cá nhân xong về phòng tự dọn sách.
Chốc lát sau đã dọn được một hộp lớn, cậu bưng hộp đựng sách ra ngoài, lúc ra khỏi cửa phòng, ánh mắt cậu quét đến chiếc cặp sách trên bàn, từ hôm tốt nghiệp cậu chẳng thèm để ý nữa, ném nó vào một xó, hai tháng không động tới. Cậu buông cái hộp xuống, đi tới đó, dội ngược cặp sách lên.
Một quyển sách đập vào chân cậu.
Cậu rên lên một tiếng quét mắt nhìn. Đó là một quyển sách màu xanh nhạt được bọc lại gọn gàng, vẫn đang còn mới, trước tới nay cậu chưa từng thấy quyển sách này trong cặp sách của mình, nghi hoặc nhặt lên nhìn, xé giấy gói bên ngoài ra. Lúc ấy ánh mặt trời lên cao, chiếu vào phần tên trên quyển sách.
Trầm Tư Lục. (*)
Trì Tranh sửng sốt hồi lâu, một tay giở sách một tay cầm thuốc hút.
Gió tháng 9 thổi vào phòng, bên ngoài cửa sổ là ngô đồng xanh mướt. Hôm đó là buổi sáng yên tĩnh, rèm cửa sổ bị gió thổi bay nhè nhè, trong phòng chứa đầy ánh mặt trời, cái chăn trên giường còn chưa gấp lại gọn gàng, cậu đứng cạnh giường.
Trì Tranh cắn cắn đầu lọc thuốc lá, mở sách ra.
Trên trang sách đầu tiên viết: Nguyện cậu cười khi đang độ tài hoa.
Ký tên là Thư Viễn.
- --
Trầm Tư Lục (Meditations) một loạt các tác phẩm cá nhân của Marcus Aurelius, Hoàng đế La Mã từ năm 161 đến 180 sau Công nguyên, ghi lại những ghi chú riêng tư của mình cho chính mình và những ý tưởng về triết học Stoic.
