LỜI NÓI ĐẦU
Tôi đã viết về sựthành công trong hơn ba thập niên qua. Thành công là gì? Điều gì làm nên thànhcông? Vì sao một số người gặt hái thành công mà hầu như không tốn một chút sứclực nào, trong khi những người khác quần quật cả đời vẫn không đạt được?
Kinh nghiệm củatôi với hàng ngàn người thành công trên khắp thế giới cho thấy những ngườithành công này đều có ít nhất một điểm chung: Họ không bao giờ tìm lý lẽ đểphân bua vì sao sựviệc lại hóa ra như thế, hoặc phàn nàn đáng lẽ sự việc phải thế này thế khác. Những người thànhcông chỉ đơn giản nhận lấy trách nhiệm và thực hiện công việc. Dĩ nhiên, khôngphải lúc nào họ cũng thành công ngay từ lần đầu, nhưng những người thắng cuộckhông bao giờ bỏ cuộc. Nếu vấp ngã, họ lập tức đứng lên.
Tôi nhận thấy rằngmặc dù hầu như ai trong chúng ta cũng đều khao khát làm những chuyện to tát,nhưng ta lại thường bằng lòng với vị trí hạng hai. Chúng ta muốn sống một cuộcđời trọn vẹn nhất, nhưng rốt cuộc nhiều người trong chúng ta lại chỉ tồn tạilây lất. Hầu như mọi người đều tìm cho mình một nơi yên lành thoải mái, an phậnvới một nơi như thế, và chẳng bao lâu sau họ nhận ra rằng tất cả những điều tuyệtvời mà cuộc sống mang lại đều đã xoay lưng ngoảnh mặt với họ. Một trong nhữngbài học mà tôi đã nhận được là: bước đầu tiên nhằm đạt được những kết quả ngoạnmục trong cuộc sống chính là gạt bỏ những lý lẽ biện bạch vốn kiềm hãm khôngcho chúng ta làm chủ được khả nặng thực sự của mình.
Nhiều cuốn sáchhay nhất nói về sự phát triển cá nhân và chuyên môn thường sử dụng các phép ẩndụ hoặc những mẩu chuyện ngắn để minh họa cho tầm quan trọng của những thái độvà ý tưởng nào đó thiết yếu cho sự thành công. Ngày xưa có một con bò… diễn tả rõ ràng và cụ thể những gì có thể xảyra nếu cuộc sống của chúng ta bị những lý lẽ biện bạch kiềm chế. Đây chắc chắnlà một trong những phép ẩn dụ tốt nhất mà tôi được đọc về cách để hoàn toàn xóabỏ những thứ tầmthường trong cuộc sống của chúng ta.
Conbòtượng trưng cho mọi lý lẽ biện bạch, mọi thói quen, hay sự bào chữa vốn khiếncho chúng ta không thể sống một cuộc đời trọn vẹn. Câu chuyện được viết ra mộtcách tuyệt vời này chắc chắn sẽ làm bạn xiêu lòng, và đòi hỏi bạn phải loại bỏtất cả những sự biện bạch, hay nói như Camilo, “Tiêu diệt những con bò của bạn đi.”
Sự thật là chúngta đều mang theo bên mình số Bò nhiều hơn số mà chúng ta có thể sẵn sàng thú nhận.Hầu hết chúng ta đều sử dụng những lời biện bạch với hy vọng thuyết phục ngườikhác và thuyết phục chính mình tin rằng sự việc thật ra không tệ như mình thấy.Chúng ta có cả một loạt những lời biện bạch và lý giải vì sao những chuyện cầnlàm thì chúng ta lại không làm.
Cuốn sách nàycho ta một cái nhìn rõ ràng về những gì có thể thực hiện được khi quyết định vấtbỏ những lý do và những tín điều khiến cuộc sống trở nên gò bó hơn. Nó cung cấpcho ta một kế hoạch từng bước để sống một cuộc đời với mọi giấc mơ đều có thể dễdàng được thực hiện.
Camilo được giao sứ mệnh tạo ra sự khác biệtlớn lao trong cuộc đời thông qua những tác phẩm của mình. Ông chia sẻ trí tuệ,tài hoa, và những hiểu biết sâu sắc hữu ích ngay cho ngời đọc, và trao cho họkhả năng để thực hiện ngay trong ngày hôm nay những phương cách cụ thể làm thayđổi cuộc sống của họ mãi mãi.
Tôi mong rằng bạnsẽ làm theo yêu cầu của ông và chấm dứt ngay sự dễ dãi trong việc chấp nhận bấtcứ cuộc sống nào không thực sự xứng đáng với mình. Tôi đoán rằng bạn rồi cũng sẽmê cuốn sách này như tôi, và tin bạn sẽ tạo cho mình cơ hội để sống một cuộc đờikhông có những thứ tầm thường vặt vãnh, hướng đến cái vĩ đại dành cho những aidám mơ những giấc mơ lớn.
MARK VICTOR HANSEN
“Ngày xưa có mộtcon bò… là một cuốn sách hay… dành cho người… khác.”
Tôi đã từng nghĩvậy cho đến khi ᴆụng phải những con bò của chính mình. Tôi là một người có nănglực, thành công đúng mực và quy củ một cách khắt khe. Tôi không cần những lờibiện bạch để né việc. Cho đến nay, tôi cứ yên chí thuyết phục chính mình và cảnhững người khác tin rằng những lý do tôi không làm việc này hay việc kia đềucó tính logic chặtchẽ. Khi đọc cuốn sách này, tôi nhận ra rằng những lý do đó, không hề có ngoạilệ nào, đều đang che đậy một con bò ở tầng sâu hơn. Đúng vậy, tôi có những conbò ở nhiều tầng. Đằng sau tất cả những con bò trông có vẻ thông thái kia là nỗilo sợ. Một điều bây giờ tôi mới biết: tôi không muốn nỗi sợ thay tôi quyết địnhbất cứ chuyện gì. Giờ đây, khi nghe thấy một lời biện bạch, tôi sẽ suy nghĩ thấuđáo hơn để tìm nỗi sợ hãi và nếu đúng là có nỗi sợ đó, tôi biết mình nên đối mặtvới nó - ngay lập tức!
-Margaret, Dayton, Ohio
** *
Cũng như các họasĩ hay nhạc sĩ thường lấy cảm hứng từ tự nhiên và môi trường xung quanh, cáctác giả - đặc biệt trong lĩnh vực phát triển cá nhân - lấy cảm hứng từ việcgiao tiếp với người khác.
Một lần nọ, nhiềunăm về trước, tôi đã có một buổi thuyết trình hoàn toàn căn cứ trên một lờitrích dẫn của Albert Einsteinmà tôi nghe được trong một buổi ký tặng sách. Theo một nghĩa nào đó, nhữngkhối vàng thô này hoạt động như một chất xúc tác khuấy động tinh chất sáng tạotrong nó. Đôi khi tất cả những gì bạn cần chỉ là một từ hay một ý tưởng, và cảmột chương sách sẽ định hình trong đầu bạn.
Tôi luôn rất maymắn vì khi người ta nghe tôi là chuyên gia viết sách về vấn đề phát triển cánhân, họ thường có khuynh hướng kể cho tôi nghe về những cuốn sách hay các tácgiả đã gây xúc động cho họ hay mang lại cho họ nhiều cảm hứng. Những người khácthì kể với tôi về những câu chuyện họ yêu thích, những giai thoại hay kinh nghiệmmà họ tâm đắc. Dĩ nhiên tất cả những điều này là một nguồn ý tưởng vô tận chocông việc của tôi.
Thật ra, vài nămtrước trên một chuyến bay từ New York đến Buenos Aires, lần đầu tiên tôi nghecâu chuyện hấp dẫn về con bò có vẻ tầm thường này. Tôi nghe câu chuyện ấy từ mộtngười phụ nữ rất khả ái, mà thật may mắn cô ấy lại ngồi bên cạnh tôi. Nhữngchuyến bay đêm như vậy thường được lên lịch để cất cánh từ sân bay Kennedy ở New York vàokhoảng bảy giờ tối, để vào lúc nửa đêm thì bạn dùng xong bữa tối, ăn tráng miệng,xem xong một bộ phim đầu tiên và còn bay thêm cả năm tiếng đồng hồ dài dằng dặcnữa.
Nếu bạn không ngủđược - giống như tôi vậy - hy vọng duy nhất của bạn là có thể trò chuyện vớingười kế bên để Gi*t thời gian. Thế là tôi đã khai mào cho một cuộc nói chuyệndẫn từ công việc, đến gia đình, rồi đến việc chúng tôi phải đi đây đi đó nhiềunhư thế nào, và sau màn trao đổi danh thi*p không thể thiếu, chúng tôi bắt đầu với công việc và sởthích chuyên môn.
Và rồi trong bốicảnh như thế, trong một cabincực kỳ tiện nghi của chiếc Boeing 777 hiện đại, trong khi bay trên bầu trời Nam Mỹ vào lúcnửa đêm về sáng, lần đầu tiên tôi được nghe kể câu chuyện về chú bò tuy bìnhthường nhưng lại mang tính khai sáng này. Sau đó tôi còn được nghe thêm vài dịbản của câu chuyện. Tất nhiên, những gì bạn sẽ đọc ở đây là sự thuật lại của nhữngsự kiện đó theo cách riêng của tôi. Tôi nên nói trước với bạn rằng, cũng giốngnhư trong phần đầu của mỗi cuốn tiểu thuyết bí ẩn, bất kỳ sự giống nhau nào vớingười thật việc thật đều chỉ là tính ngẫu nhiên - mặc dù có thể điều đó hoàntoàn là có chủ ý.
Một điều khá thúvị là lần đầu tiên kể lại câu chuyện này trong một cuộc hội thảo, tôi mất khôngquá hai hoặc ba phút. Nhưng tôi bắt đầu nhận thấy rằng mỗi lần kể sau đó, câuchuyện trở nên ngày càng dài hơn. Điều này có phần giống như một phim truyềnhình nhiều tập, trong đó các nhân vật mới lần lượt xuất hiện ở các tập tiếptheo mang đến cho chúng ta những hiểu biết mới, hoặc dạy chúng ta những bài họcmới. Đôi khi những cốt truyện phát triển song song nhau sẽ bộc lộ ra và câuchuyện trở nên nhiều tình tiết và kịch tính hơn tôi có thể hình dung.
Trong vài nămqua hẳn là tôi đã chia sẻ câu chuyện này với hàng trăm ngàn người trên khắp thếgiới. Rồi một ngày nọ, một người tham dự buổi diễn thuyết của tôi, một thươngnhân từ Salt Lake City, hỏi liệu tôi có thể gửi e-mail cho anh ta câu chuyện này để anh ta gửi chonhân viên của mình không.
Lần đó, tôi đã mấthai giờ đồng hồ để kể câu chuyện nay đã được phát triển đầy đủ và hoàn chỉnh vớinăm điểm chính và một danh sách các bài học mà tôi đã học được. Tôi muốn đáp ứngyêu cầu của người đó, nhưng tôi không thể chỉ ghi qua loa về hình tượng ẩn dụkhá hấp dẫn này.
Vậy nên tôi đãquyết định chép ra giấy toàn bộ câu chuyện bi đát về con bò dứt khoát trong một lần.
Ngàyxưa có một con bò… đã được ra đời như thế đó.
Tôi khám phá ramột cách say sưa và phơi bày ra tất cả những thách thức và cơ hội được thể hiệntrong sự ẩn dụ tuyệt vời này. Háo hức muốn biết phản ứng từ độc giả và không thểchờ đợi quá trình xuất bản sách lâu lắc, tôi quyết định đưa ấn bản đầu tiên củacuốn sách này lên mạng dưới dạng e-book bằng tiếng Tây Ban Nha. Tôi nghĩ rằng đây là cách nhanh nhấtđể biết được phản ứng của độc giả. Kết quả thật đáng kinh ngạc một cách tuyệt vời.Trong vòng chưa đầy bốn tháng,đã có hơn 250.000 lượt người từ hơn 100 quốc gia tải cuốn sách về.
Tất nhiên ý địnhban đầu của tôi không chỉ là cho người ta tải về. Cái tôi muốn là người ta thựcsự đọc cuốn sách đó. Vậy nên tôi tiến hành thêm một bước nữa là gửi e-mail cho những người đã tảicuốn sách. Tuy nhiên, tôi không hỏi họ đã đọc cuốn sách đó chưa, vì tôi thừa biếtcâu trả lời thường là “rồi” ngay cả khi họ chỉ mới đọc lướt qua trang bìa hoặcchỉ đọc sơ. Thay vì thế, tôi hỏi họ đã giải phóng mình ra khỏi bất kỳ “con bò” nào trong cuộc sống của họ chưa.(Tôi biết là lúc này bạn chẳng hiểu tôi nói gì, nhưng bạn sẽ biết ngay thôi.)
Kết quả cũngđáng kinh ngạc như lúc trước. Chỉ trong vòng hai tuần lễ, có hơn 10.000 ngườicùng chia sẻ câu chuyện thực của đời họ về cách mà cuốn sách đã gây cảm hứng vàcho họ thêm sức mạnh để loại bỏ những sự biện bạch và theo đuổi nhưng điều họthực sự muốn trong cuộc sống. Nhiều người tả lại cách họ đã hoàn toàn thay đổicuộc đời mình như là kết quả của việc đương đầu và vĩnh viễn xóa bỏ các hạn chế.
Không chỉ vậy,những độc giả đó muốn kinh nghiệm riêng của họ cũng tạo cảm hứng thúc đầy ngườikhác, vì vậy họ khuyến khích tôi công bố những sự phấn đấu của cá nhân họ.Trong phiên bản này, tôi đưa vào một vài câu chuyện trong số đó và bạn có thể đọcthấy những người khác đã can đảm vượt qua các hạn chế của họ và sống một cuộc sốngphi thường như thế nào.
Câu chuyện vềcon bò kể về cách gạt bỏ những thói hư tật xấu, những sự biện bạch, những tháiđộ sẽ hạn chế chúng ta, và những niềm tin sai lầm gò bó con người trong sự tầmthường. Tôi vẫn thường cho rằng kẻ thù chính của thành công không phải là sự thấtbại, như nhiều người vẫn nghĩ, mà là sự tầm thường - là cái tư tưởng cho rằngchúng ta “như thế là tốt rồi”.
Những sự thất bạicó thể ví như những viên đá lót chân trên con đường tiến đến một cuộc sống thànhcông. Chúng cho ta cơ hội để học những bài học quan trọng. Nếu không có nhữngthất bại đó, có lẽ chúng ta sẽ không bao giờ nhận ra được những thói quen màmình cần phải thay đổi, hoặc những hành vi mà mình phải sửa chữa để tiến lên. Cầnphải có nghịch cảnh để tạo nên thành công.
Mặt khác, sự tầmthường chẳng cho ta bài học nào cả. Chẳng có gì để học hỏi. Thực ra, khi chúngta yên phận với một cuộc sống làng nhàng, quá trình học hỏi của chúng ta dừng lạivĩnh viễn. Đó là lý do tôi quyết tránh sự tầm thường bằng mọi giá. Tôi biết mộtsố người tránh sự thất bại như người ta tránh bệnh dịch vì họ được dạy là phảibiết sợ thất bại. Nhưng tôi tin rằng dành thời gian để xóa bỏ những sự biện bạchvà những niềm tin sai lầm nuôi dưỡng sự tầm thường vẫn tốt hơn là chỉ lo ngănchặn hoặc tránh né bất cứ thất bại nào có thể xảy ra trong cuộc sống của mình.
Câu chuyện ẩn dụbất chấp thời gian về con bò minh họa cho cả hai tác động của những ý tưởng dườngnhư vô hại đang ẩn náu trong tâm trí chúng ta, cũng giống như những thay đổisâu sắc mà chúng ta mong đợi một khi đã quyết định gạt bỏ những lời biện bạch.
Tôi có một niềmhy vọng sâu sắc là mỗi độc giả đều tìm thấy cho mình những bài học riêng từ câuchuyện này. Tuy nhiên, nếu đọc đến cuối chuyện mà bạn không phát hiện được conbò nào của mình thì… hừm, đó chính là con bò của bạn!
