Elinor trách móc anh, một cách nghiêm khắc giống như những phụ nữ luôn luôn trách móc tính kém cẩn trọng vốn thường là bản chất của chính họ, vì đã mất nhiều thời giờ như thế với họ ở Norland, khi mà anh hẳn đã cảm nhận rõ tính bất nhất của anh. Cô nói:
- Hành vi của anh rõ ràng là sai trái bởi vì - không nói đến phần em tin chắc - mọi quan hệ giữa chúng ta đều bị hành vi này dẫn đến vọng tưởng và trông mong chuyện không bao giờ đến, theo tình cảnh của anh lúc bấy giờ.
Anh chỉ có thể thú nhận anh đã không rà soát con tim mình, và đã tin tưởng sai lạc về mãnh lực của hẹn ước của mình.
- Anh đã quá giản đơn mà nghĩ rằng sự chung thủy của anh đã được hứa hẹn cho người khác, không có mối hiểm nguy nào khi anh ở gần em; và rằng ý thức về hẹn ước của anh sẽ giúp con tim anh được an toàn và thiêng liêng như là danh dự của anh. Anh nghĩ anh mến em, nhưng anh tự nhủ đây chỉ là tình bạn, và cho đến lúc anh bắt đầu so sánh giữa em và Lucy, anh không biết mình đã tiến bao xa. Anh nghĩ, sau đấy anh đã sai trái khi ở lại Susѕєχ lâu, và lý lẽ mà anh viện ra là như thế này: \'Mối hiểm nguy là của mình; mình chỉ làm tổn thương chính mình chứ không làm ai bị tổn thương\'.
Elinor mỉm cười, và lắc đầu.
Edward vui mừng được biết gia đình đang trông mong Đại tá Brandon, vì anh thật tình ước ao không những được quen biết ông thêm, mà còn có cơ hội để cho ông biết là anh không còn bất mãn vì ông đã cho anh chức vụ giáo sĩ ở Delaford. Anh nói:
- Hiện giờ, sau khi anh cảm ơn ông ấy một cách miễn cưỡng, ông hẳn nghĩ anh không bao giờ tha thứ cho ông vì đã đề nghị cho anh chức vụ này.
Bây giờ anh lấy làm ngạc nhiên là mình chưa hề ghé ngang nơi ấy. Vì trước đây anh đã không quan tâm đến chuyện này, nay anh phải tìm hiểu qua Elinor về ngôi nhà, khu vường và đất nhà chung 1, phạm vi giáo xứ, tình trạng đất đai, và định mức của thuế giáo hội mà Elinor đã nghe nhiều qua Đại tá Brandon, và nghe với chú tâm đặc biệt, như thể là bà chủ của đề tài.
Một vấn đề còn tồn đọng giữa hai người; chỉ một khó khăn cần vượt qua. Họ đã tìm đến với nhau qua tình yêu thương lẫn nhau, với sự chấp nhận nồng hậu nhất của những người bạn đích thực; hai người đã có sự đồng cảm thân thiết để đem lại hạnh phúc vững chắc - và họ chỉ cần một thứ gì đấy để dựa vào mà sống. Edward có hai nghìn bảng và Elinor một nghìn, cộng thêm lợi tức giáo sĩ, là tất cả những gì có thể gọi là của họ; vì bà Daswood không thể nào cho khoản gì. Hai người không yêu nhau đến mức nghĩ rằng lợi tức ba trăm năm mươi bảng mỗi năm đủ cho họ cuộc sống thoải mái.
Edward vẫn còn hy vọng bà mẹ đổi ý theo hướng thuận lợi cho mình, và anh mong việc này sẽ cung ứng phần lợi tức còn thiếu. Nhưng Elinor không dám trông mong: Edward vẫn không thể cưới cô Morton, và việc anh chọn cô đã được nói đến trong ngôn từ cao ngạo như là điều tệ hại chỉ kém hơn việc chọn Lucy Steele, nên cô e rằng sai trái của Robert không phục vụ cho mục đích nào khác hơn là làm giàu cho Fanny.
Bốn ngày sau khi Edward đến, Đại tá Brandon xuất hiện để hoàn tất niềm mãn nguyện của bà Daswood; cũng cho bà thêm danh giá vì lần đầu tiên kể từ khi đến Barton, bà có số khách vượt quá sức chứa của ngôi nhà. Edward được phép giữ đặc quyền của người đến trước, và vì thế mỗi đêm Đại tá Brandon phải đi đến ngủ ở Barton Park, rồi trở lại mỗi buổi sáng, vào thời gian còn sớm sủa để chen vào sự đối diện của hai người yêu trước bữa điểm tâm.
Sau ba tuần lễ ở Delaford, ít nhất trong những tiếng đồng hồ buổi tối, ông không có nhiều việc làm ngoại trừ tính toán sự thiếu cân đối giữa ba mươi sáu và mười bảy; rồi ông đi đến Barton với quyết tâm cần đến mọi cải thiện trong tư tưởng của Marianne, mọi tử tế trong cách tiếp đãi của cô, và mọi khích lệ của ngôn từ bà mẹ, để ông được sướng thỏa. Tuy nhiên, giữa những người bạn như thế và niềm mãn nguyện như thế, ông thật sự hồi sinh. Tin tức về hôn lễ của Lucy chưa đến tai ông; ông không biết gì về những chuyện đã xảy ra, vì thế những giờ đồng hồ đầu tiên là để lắng nghe và thắc mắc. Bà Daswood giải thích mọi chuyện với ông, và ông thấy lý do mới để vui với việc mình đã làm cho anh Ferrars, vì cuối cùng việc này củng cố mối quan tâm của Elinor.
Hai người đàn ông thăng thiến trong cảm nghĩ tốt đẹp mà mỗi người dành cho nhau khi họ thăng tiến trong mối giao tiếp của họ. Hai người có những điểm tương đồng về nguyên tắc và nhận thức, về tính khí và lối suy nghĩ, như thế có lẽ đã đủ để kết hợp hai người với nhau trong tình bằng hữu mà không cần có sức lôi cuốn nào khác. Nhưng qua tình yêu dành cho hai chị em, và hai chị em thương yêu nhau; lòng quý mến lẫn nhau giữa hai người đàn ông nảy nở nhanh chóng và hoàn toàn tự nhiên, nếu không họ phải chờ hiệu ứng của thời gian và phán xét.
Những lá thư từ thành phố, mà vài ngày trước có thể khiến mọi dây thần kinh của Elinor run rẩy, giờ được mở ra đọc chỉ với chút ít dao động. Bà Jennings kể câu chuyện tuyệt vời để trút nỗi khinh bạc chân thật lên cô gái phụ tình và rót thương cảm của bà lên anh Edward tội nghiệp, người mà bà tin chắc đã yêu mê mẩn cô gái mất nết và, theo mọi nguồn tin, đang khổ sở vì thất tình ở Oxford.
Bà viết tiếp:
Tôi nghĩ chưa từng có việc nào được tiến hành một cách quỷ quyệt đến thế, vì chỉ hai ngày trước Lucy đến thăm và ngồi với tôi trong cả mấy tiếng đồng hồ. Không một ai nghi ngờ điều gì, kể cả Nancy, người mà, tội nghiệp! Đến khóc với tôi ngày hôm sau, trong nỗi kinh hoảng tột cùng vì sợ bà Ferrars, cũng như không biết làm cách nào để đi Plymouth; vì dường như Lucy đã mượn tất tật tiền bạc của cô chị trước khi ra đi làm lễ cưới, với mục địch mà tôi nghĩ là phô trương, và Nancy đáng thương không còn một xu teng; - cho nên tôi lấy làm vui mà cho Nancy năm đồng guinea để cô đi Exeter, để đi tìm ông Bác sĩ lần nữa. Và tôi phải nói là hành động bất nghĩa của Lucy, khi không cho cô chị đi cùng hai người trên cỗ xe, là chuyện tồi tệ nhất.
Tội nghiệp anh Edward! Tôi không thể gạt anh ra khỏi đầu óc mình, nhưng nên mời anh đến Barton, và cô Marianne phải cố gắng an ủi anh ấy.
Sự căng thẳng của anh Daswood thì trang nghiêm hơn. Bà Ferrars là phụ nữ bất hạnh nhất; Fanny đáng thương đã trải qua sầu khổ do cảm nhận; và anh nghĩ về sự hiện hữu của mỗi người, dưới cú giáng như thế, mà lấy làm ngạc nhiên. Lỗi lầm của Robert có thể tha thứ được, nhưng tội của Lucy thì tệ hại cùng cực. Không ai được nhắc đến hai người trước mặt bà Ferrars; và ngay cả, nếu sau này bà có thể được khuyên bảo để thứ lỗi cho con trai bà, vợ của anh sẽ chẳng bao giờ được nhìn nhận là con dâu của bà, và không được phép xuất hiện trước sự hiện diện của bà. Tấm màn bí mật mà hai người giăng ra để xúc tiến mọi việc được xem là yếu tố làm cho tội của họ nặng thêm, bởi vì nếu có điều gì đấy khiến những người khác nghi ngờ, hẳn đã có biện pháp thích nghi để ngăn chặn cuộc hôn nhân; và anh kêu gọi Elinor hãy cùng anh tỏ ý tiếc hôn ước giữa Lucy và Edward đã không thành hiện thực, như thế cô này không có cơ hội phát tán nỗi khổ đi xa hơn trong gia đình.
Anh viết tiếp:
Bà Ferrars chưa bao giờ nhắc đến tên Edward, và việc này không làm chúng tôi ngạc nhiên, nhưng chúng tôi kinh ngạc quá đỗi vì không nhận được chữ nào của anh ấy vào dịp này. Tuy nhiên, có lẽ anh ấy giữ im lặng vì sợ xúc phạm, vì thế tôi sẽ cho anh một gợi ý qua thư gửi đến Oxford, rằng em gái anh và tôi nghĩ một lá thư phục tòng 2 đúng phép của anh, có lẽ gửi cho Fanny, và qua cô tỏ lộ cho mẹ cô, thì là hợp thời; vì cả hai chúng tôi đều hiểu con tim nhu mì của bà Ferrars, và bà không mong muốn gì khác hơn là hòa thuận với các con của bà.
Đoạn thư này có tầm quan trọng cho tương lai và tư cách của Edward. Nó nhắn nhủ anh nên cố gắng hòa giải, dù không nhất thiết theo cách em rể và em gái của anh vạch ra.
Anh lặp lại:
- Một lá thư phục tòng đúng phép! Có phải họ muốn anh van nài mẹ anh tha thứ cho sự vô ơn bạc nghĩa của Robert đối với bà, và cho việc xúc phạm danh dự đối với anh? Anh không thể phục tòng. Anh không bị mất thể diện và cũng không ăn năn bởi những gì đã xảy ra. Anh đã trở nên rất hạnh phúc, nhưng chuyện này không liên can. Anh không biết phải phục tòng cho được đúng phép là như thế nào.
Elinor nói:
- Chắc chắn anh có thể xin thứ lỗi vì anh đã xúc phạm; và em nghĩ bây giờ anh có thể tiến xa hơn một chút để nói lấy làm tiếc vì đã từng có hôn ước khiến cho mẹ anh giận dữ,
Anh đồng ý mình có thể làm được.
- Và khi bà ấy đã thứ lỗi cho anh, có lẽ một ít khiêm tốn cũng tốt khi thú nhận hôn ước thứ hai, trong con mắt của bà, cũng gần như thiếu cẩn trọng so với lần thứ nhất.
Anh không có gì để chống đối việc này, nhưng vẫn chống đối ý kiến về một lá thư phục tòng. Và vì anh đã tỏ ý sẵn lòng nhượng bộ qua lời nhắn bằng miệng thay vì trên giấy tờ, để tạo dễ dàng cho anh, họ đồng ý là thay vì biên thư cho Fanny, anh sẽ đi London và tự mình van nài với bà.
Marianne nói:
- Và nếu họ thật sự muốn liên can trong việc tạo hòa giải, em nghĩ ngay cả John và Fanny không phải là hoàn toàn thiếu phẩm giá.
Ba hoặc bốn ngày sau khi Đại tá Brandon đến, hai người đàn ông cùng rời Barton. Họ cùng đi Delaford để Edward tìm hiểu thêm về mái ấm tương lai của anh và quyết định cần cải tạo như thế nào. Từ đây, sau vài ngày, anh sẽ đi thành phố.
--------------------------------
1 Đất nhà chung: đất thuộc sở hữu của giáo hội để tạo lợi tức cho giáo sĩ sinh sống.
2 Phục tòng: nguyên bản: "submission", có nghĩa "phục tòng" hoặc "đệ trình", một cách chơi chữ độc đáo của Jane Austen. Nghĩa nào cũng cho thấy John Daswood có ý khuyên Edward phải quỵ lụy bà Ferrars, nên lúc đầu Edward có phản ứng không bằng lòng.
