Một ngày nọ, đứa bạn cùng lớp –Richie mời tôi đến nghỉ cuối tuần tại nhà nghỉ ở bãi biển của gia đình nó. Tôi cảm động lắm, Richie là một những đứa giàu nhất lớp, và ai cũng muốn kết bạn với nó. Và tôi lại may mắn nhận được lời mời đến nhà nghỉ bờ biển của nó, trên mảnh đất riêng cách nhà tôi khoảng 45km.
Mẹ giúp tôi chuẩn bị hành lý và cảm ơn bố mẹ của Richie có du thuyền riêng và rất nhiều đồ chơi hiện đại. Chúng tôi chơi từ sáng đến tối. Lúc bố mẹ Richie đưa tôi về nhà lại, da tôi đã rám nắng, lòng phấn khởi và đầy cảm kích.
Mấy hôm sau, ở đâu tôi cũng cứ huyên thuyên về những ngày cuối tuần đó. Tôi kể về những trò chơi, những món đồ chơi, chiếc du thuyền, những món ăn ngon, và ngôi nhà tuyệt đẹp ven biển. Đến ngày thứ tư cả nhà tôi ngán đến tận cổ khi nghe những chuyện đó. Tối thứ năm, tôi hỏi bố mẹ xem chúng tôi có thể mua một ngôi nhà ngoài bãi biển gần nhà của Richie không. chỉ có thế mà bố tôi nổi dận lôi đình “Bốn ngày nay, tất cả những gì cả nhà nghe được là mấy ngày nghỉ cuối tuần của con ở nhà nghỉ ngoài bãi biển của nhà Richie. Ta mệt mỏi vì nghe ba cái thứ đó rồi. bây giờ con muốn chúng ta mua một ngôi nhà bãi biển. Con nghĩ bộ ta in ra tiền hả? ta chỉ có khả năng thanh toán hết hoá đơn và giữ cho cả nhà còn cơm để mà ăn.Ta còng lưng làm lụng suốt ngày cho cả nhà có đủ cơm ăn áo mặc và thanh toán hết hoá đơn tính tiền hàng tháng. Nếu con muốn sống như Richie thì sao không qua ở bên đó luân đi?”
Khuya đó, mẹ rón rén vào phòng tôi. Trên tay mẹ là một trồng phong bì. Ghé ngồi xuống giường tôi, bà nói: “bố con đang căng thẳng về tài chính.”
Tôi nằm đó trong bóng đêm, rối tung vi những cảm giác lẫn lộn và ngước nhìn mẹ. là đứa bé mới chín tuổi, tôi đã buồn, sốc, giận, và thất vọng. Tôi không có ý chọc giận bố. Tôi biết chúng tôi đang trong giai đoạn khó khăn về kinh tế. Tôi chỉ muốn chia sẻ một chút với cả nhà về liềm hạnh phúc của tôi và về bức tranh của một cuộc sống tốt đẹp… một cuộc sống mà tiền bạc có thể đem lại… một cuộc sống mà có lẽ chúng tôi cũng khao khát đạt được.
Mẹ bắt đầu cho tôi xem những hoá đơn, rất nhiều con số được đánh dấu đỏ. “Chúng ta đã rút quá số tiền gửi trong ngân hàng, những hoá đơn này chưa thanh toán và còn một số hoá đơn đã trễ hạn hai tháng.”
“Tại sao:”Tôi hỏi, gần như nài nỉ một sự giải thích nào đó. “Chúng ta xài quá nhiều, nhưng bố con lại không kiếm ra nhiều tiền đến thế. Và mẹ của bố, bà nội con, lại đề nghị chúng ta gửi tiền để giúp đỡ họ. bố con vừa nhận được thư hôm nay, và bố con rất lo lắng vì chúng ta cũng đang gặp khó khăn. Chúng ta không thể trả nổi những thứ ma bố mẹ Richie có thể trả.”
“Nhưng tại sao?”
“Mẹ không biết tại sao. Mẹ chỉ biết chúng ta không thể trả nổi những thứ như họ. Chúng ta không giàu như họ. Bây giờ thì nhắm mắt và ngủ đi con.Ngày mai con phải đi học rồi, và con cần phải học thật giỏi nếu con muốn thành công trong cuộc sống. Nếu con có học vấn cao thì con có thể giàu như bố mẹ Richie.”
“Nhưng bố có học vấn cao, mẹ cũng có học vấn cao,” tôi cãi lại. “vậy tại sao chúng ta không giàu? tất cả những gì chúng ta có là một đống hoá đơn chưa trả nổi. con không hiểu nổi.”
“Đừng bận tâm, con yêu. Đừng lo nghĩ về tiền bạc. Bố mẹ sẽ giải quyết vấn đề tiền bạc. Sáng mai con phải đi học, nên con cần phải ngon giấc tối nay.”
Lúc bấy giờ tôi chín tuổi và gặp đứa bạn học như Richie, tôi biết đó là sự khác biệt lớn giũa gia đình tôi và nhiều gia đình của cácc bạn học. Trong dạy con làm giàu tập 1, thật may là tôi được học ở trường tiểu học của những đứa trẻ giàu thay vì trường tiểu học của những đứa trẻ nghèo hay trung lưu. Có những đứa bạn con nhà giàu trong khi gia đình mình nợ ngập đầu, và ở vào độ tuổi nhạy cảm đó, nhận thức này trở thành một bước ngoặc trong đời tôi.
CÓ PHẢI CẦN CÓ TIỀN MỚI LÀM RA TIỀN KHÔNG?
Một trong những câu hỏi thưòng xuyên nhất mà tôi nhân được là : “có phải cần có tiền mới làm ra tiền không?”
Câu trả lời của tôi là: “Không, không phải vậy.Tiền bạc đến từ ý tưởng của bạn bởi vì tiền bạc chỉ là ý tưởng.”
Một câu hỏi khác là: “Tôi đầu tư thế nào nếu tôi không có tiền? Làm sao tôi có thể đầu tư khi thậm chí tôi không thể trả nổi những hoá đơn của mình ?”
Tôi biết rằng với nhiều người câu trả lời của tôi là không thoả mãn, trong khi họ đang tìm kiếm những câu trả lòi về cách nhanh chóng kiém một vài đồng bạc để họ có thể đầu tư và tiến lên trong đời. tôi muốn người ta biết rằng họ có quyền lực và khả năng để có tiền như ý muốn… nếu họ muốn và sức mạnh đó không có trong tiền bạc, không có ở bên ngoài con người họ. sức mạnh đó có trong ý tưởng của họ… sức mạnh của ý tưởng. đáng mừng là chuyện đó không cần dùng đến tiền bạc… nó chỉ cần sự sẵn lòng thay đổi một vài ý tưởng, và bạn có thể đạt được sức mạnh và tiền bạc, thay vì để cho tiền bạc khống chế bạn.
Người bố giàu của tôi thương nói: “người ta nghèo vì họ có những ý tưởng nghèo. hầu hết những người nghèo có ý tưởng về tiền bạc và cuộc sống tư bố mẹ của họ. vì chúng ta không được dạy dỗ gi cả về tiền bạc ở trường học, nên ý tưởng về tiền bạc được chuyền tư bố mẹ sang con cái, qua nhiều thế hệ. ”
Mặc dù lúc đó tôi không hiểu tại sao nhà Richie giàu hơn nhà tôi, nhưng mấy năm sau thì tôi hiểu ra. nhả Richie biết cách bắt tiền làm viêc cho họ, và họ chuyền lại kiến thức đó cho con cái. Richie vẫn đang rất giàu và sẽ còn giàu nữa. Ngày nay, bất cứ khi nào chúng tôi gặp lại nhau chúng tôi vẫn là những người bạn thân thiết nhất , và đã hơn bốn mươi năm kể từ khi chúng tôi kết bạn vơi nhau. Thường 5 năm chúng tôi mới gặp nhau một lần, thế mà cứ như là mới gặp nhau hôm qua vậy. Bây giờ tôi đã hiểu tại sao nhà cậu ấy giàu hơn nhà tôi; tôi thấy cậu chuyền đạt lại kiến thức đó cho con mình. Nhưng không những chuyền lại cách “kiếm tiền”, cậu còn chuyền đạt lại sức mạnh về tiền bạc. và đó là sức mạnh về tiên bạc… chứ không chỉ tiền, khiến người ta giàu có. sức mạnh về tiền bạc – đó là điều mà tôi muốn quyển sách này chuyền đạt lại cho bạn để bạn có thể chuyền đạt lai cho con cháu.
NGUỜI GIÀU KHÔNG CẦN TIỀN.
Mặc dù người bố giàu cho những đứa con khác của người một khoản tiền, nhưng người không cho MiKe đồng nào cả, và người không trả tiền không cho chúng tôi khi chúng tôi làm việc cho người. Người nói: “cho một đứa trẻ tiền, đó là con đã dạy nó làm việc cho đồng tiền thay vì học cách làm ra đồng tiền.”
Bây giờ tôi không nói là bạn nên bắt con minh làm việc không công. Và tôi cũng không nói là đừng cho bọn trẻ tiền.tôi sẽ không ngớ ngẩn đến độ bảo bạn nói với con của bạn những gì, vì rằng mỗi đứa trẻ mỗi khác và mỗi nhà mỗi cảnh. Điều tôi đang nói là tiền bạc đên tù ý tưởng. Có một câu nói rất quen thuộc là: “Một cuộc hành trình hàng ngàn dặm bắt đầu bằng một bước chân đơn giản.” một câu nói chính xác hơn sẽ là: “Một cuộc hành trình hàng ngàn dặm băt đầu bằng ý tưởng tạo nên cuộc hành trình .” Đối với tiền bạc, nhiều người bắt đầu cuộc hành trình trong đời họ bằng những ý tưởng nghèo nàn hoặc nhưng ý tưởng hạn chế họ sau này trong cuộc đời.
KHI NÀO BẠN DẠY CON VỀ TIÊN BẠC?
Tôi thường được hỏi: “Ở độ tưổi nào thì tôi nên bắt đầu dạy con về tiền bạc?”
Câu trả lời của tôi là: “khi con bạn bắt đầu quan tâm đến tiền.”Tôi có một người bạn có đứa con 5 tuổi. Giả dụ tôi có một tờ 5 đôla hoặc một tờ 20 đôla và hỏi thằng bé: “con muốn cái nào?” thì thằng bé sẽ chọn cái nào?Người tôi hỏi luôn trả lời không chút ngập ngừng: “tờ 20 đôla.”Tôi đáp lại: “Chính xác, thậm chí một đứa trẻ 5 tuổi cũng hiểu sự khác biệt giữa một tờ 5 đôla và 20 đôla.”
Người bố giảu lấy 10 cent mỗi giờ cho việc dạy tôi cách làm giàu. Người đã không làm điều đó chỉ để dạy tôi chuyện tiền nong. Tôi yêu cầu được học làm giàu, tôi không chỉ muốn học về tiền nong. Nếu đứa trẻ không thật sự muốn học làm giàu, thì hiển nhiên bài học nên khác đi. một trong những lý do mà người bố giàu cho những đứa con khác tiền tiêu là vì những đứa trẻ con đó không quan tâm đến chuyện làm giàu, nên người đã dạy họ những bài học khác về tiền. Mặc dù những bài học khác nhau, người vẫn dạy họ có được sức mạnh về tiền bạc thay vì phí cả đời chạy theo nhu cầu về tiền bạc. Người đã nói: “Con càng nhuềi tiền bao nhiêu thì con càng ít sức mạnh bấy nhiêu.”
GIỮA CHÍN TUỔI VÀ MƯỜI LĂM TUỔI
Nhiều nhà tâm lý giáo dục đã nói với tôi rằng lứa tuổi từ 9 đến 15 tuổi rất quan trọng trong sự phát triển của một đứa trẻ. Tôi không phải là một chuyên gia về sự phát triển của trẻ em cho nên hãy xem những lời của tôi như những hướng dẫn chung chung chớ đừng xem đó như một kinh nghệm chuyên môn. Một chuyên gia từng tiếp súc đã nói rằng ở khoảng 9 tuổi, trẻ con thường phá vỡ một số điều mà bố mẹ áp đặt và tự tìm cho mình một con đường riêng. Tôi biết rằng điều đó đúng với tôi bởi vì năm nên 9, tôi bắt đầu làm việc với người bố giàu. Tôi muốn thoát khỏi thế giới thực tại của bố mẹ tôi, nên thế tôi cần một cá tính mới.
Một chuyên gia khác đã nói rằng ở độ tuổi này, trẻ con phát triển những gì mà chúng gọi là “phương pháp để thành công”. Đó chính là ý tưởng của một đứa trẻ về cách mà sẽ tồn tại tốt nhất và thành công. Nói cách khác, nếu một đứa trẻ nghĩ rằng nó học giỏi ở trường và tốt nghiệp danh dự nếu một đứa trẻ không học giỏi ở trường hoặc không thích trường học, đứa trẻ có thể tìm một phương pháp khác.
Chuyên gia này cũng nêu một số điểm đáng chú ý về phương pháp để thành công, rằng mâu thuẫn giữa bố mẹ và con cái bắt đầu khi phương pháp để thành công của mỗi đứa trẻ không giống với của bố mẹ. Và những vấn đề gia đình nảy sinh khi các bậc bố mẹ bắt đầu áp đặt phương pháp của họ lên con trẻ mà không tôn trọng phương pháp của con. Bố mẹ trước tiên cần phải nắng nghe kỹ lưỡng phương pháp để thành công của con mình.
Chuyên gia này cũng rằng nhiều người lớn gặp rắc rối lúc về già khi họ nhận ra rằng những phương pháp mà họ đặt ra cho bon trẻ không thành công đối với họ nữa. Nhiều người lớn sau đó đã thay đổi công việc hoặc nghề nghiệp. một số khác thì tiếp tục cố gắng làm cho phương pháp cửa mình có hiệu lục trở lại. còn nhưng người khác thất vọng, nghĩ là mình đã thất bại trong cuộc đời, thay vì nhận ra phương pháp để thành công của minh đã không còn phù hợp nữa. Nói cách khác, người ta thường hạnh phúc nếu phương pháp của mình thành công. Người ta thường thấy bât hạnh với cuộc sống nếu cảm thấy mệt mỏi vì phương pháp của mình, hoặc phương pháp đó không còn phù hợp nữa, hoặc phương pháp của mình không đạt được.
Cả bố mẹ tôi và bố mẹ Mike đều không ngừng nhắc nhở chúng tôi làm bài tập ở nhà. Một lần nữa, sự khác biệt ở chỗ họ không đòi hỏi phải làm cùng loại bài tập.
“Con làm bài tập ở nhà chưa?” mẹ tôi hỏi.T
“Con sẽ làm ngay khi chơi xong trò này.”
“Con chơi đủ rồi đấy! Giờ thì nghỉ đi và cầm sách vở xem. Nếu con không đạt điểm cao thì con sẽ không vào đại học được, rồi họ làm sao kiếm được việc làm tốt nổi?”
“Dạ, dạ. Con sẽ nghỉ chơi nhưng mà để con mua thêm một khách sạn nữa.
“Nghe lời mẹ và ngưng chơi ngay đi. Bố biết con thích chơi nhưng đến lúc con phải học rồi.”
Đó là giọng của bố tôi, nghe có vẻ không vui. Tôi biết tôi phải dừng ngay thay vì năn nỉ. Điều này khiến tôi mất mấy ngôi nhà xanh be bé, và tài sản khiến tôi tích góp khi chơi. Tôi sắp sửa thao tác đúng được một dãy phố. Nhưng tôi biết bố tôi nói đúng. Tôi sẽ có một tiết kiểm tra vào ngày mai mà tôi chưa học gì cả.
Đó là cái thời tôi hoàn toàn bị cờ tỉ phú mê hoặc. Tôi chơi trò đó từ năm tám tuổi cjp đến năm mười bốn tuổi, khi tôi bắt đầu chơi bóng cho đội của trường trung học. Mặc dù không còng chơi cờ tỉ phú như trước nữa, nhưng không bao giờ tôi bị mất lòng đam mê vào nó, và một khi tôi đã đủ lớn, tôi bắt đầu chơi trò đó ngoài đời thật.
XÂY NHỮNG TOÀ NHÀ TỪ NGƯỜI BỐ GIÀU CỦA TÔI
Sau khi có nhận thức mạnh mẽ và đúng đắn, một trong những toà nhà quan trọng nhất để đi đến sự giàu có là bài tập ở nhà.
Có nhiều buổi thứ bảy, thay vì rong chơi cùng bạn bè hay chơi môn thể thao nào đó thì tôi ngồi lại văn phòng của người bố giàu, học ngóc ngách của việc điều hành công việc kinh doanh và những kỹ năng cần thiết để trở thành một nhà đầu tư.
Một hôm, người bố giàu hỏi Mike và tôi: “Các con có biết tại sao ta sẽ luôn giàu hơn những người làm việc cho ta không?”
Mike ngồi phỗng người ra một lúc, rà soát trong đầu để tìm câu trả lời xác đáng nhất. Cuối cùng, tôi đánh bạo trình bày câu trả lời mà tôi nghĩ là hiển nhiên. “Bởi vì bố làm ra nhiều tiền hơn họ”, tôi nói
“Ừ, Mike nói, gật đầu tán thành.” Bố làm chủ công ty, và bố quyết định trả lương cho bố bao nhiêu và họ bao nhiêu.”
Người bố giàu lắc lư người trên ghế, mỉm cười. “Được đúng là ta quyết định trả lương cho mỗi người bao nhiêu. Nhưng sự thật là ta được trả lương thấp hơn nhân viên của ta.”
Cả Mike và tôi nhìn người bố giàu sửng sốt. “Nếu bố làm chủ công việc kinh doanh này, htì sao lại có nhân viên nào được trả lương hơn bố được?” Mike hỏi.
Người đáp: “Bởi vì khi con mới khởi nghiệp, tiền mặt luôn eo hẹp, và người chủ thường là người cuối cùng được lãnh lương.”
“Ý bố là nhân viên luôn là người được lãnh lương trước tiên?” Mike hỏi.
Người bố giàu gật đầu. “Đúng như vậy. Và không chỉ họ lãnh lương trước tiên mà họ còn lãnh lương trước ta.”
“Nhưng tại sao lại như vậy?” tôi hỏi. “Tại sao lại làm chủ một doanh nghiệp nếu bố lãnh lương sau cùng và bết bát nhất?”
“Bởi vì đó là những gì một chủ doanh nghiệp thường cần phải làm trước tiên nếu anh ta muốn xây dựng một doanh nghiệp thành công.”
“Điều đó thật là vô lý,” tôi đáp. “Bố hãy cho con biết tại sao bố làm như vậy đi?”
“Bởi vì những nhân viên làm việc vì tiền, và ta làm việc để xây dựng một tài sản.”
“Cho nên khi doanh nghiệp này phát triển hơn. Lương của bố tăng lên?”
“Có thể đúng hoặc không. Ta nói điều này bởi vì ta muốn các con biết được sự khác biệt giữa tiền và tài sản. Ta có thể hoặc không tự trả lương cho mình cao hơn về sau, và ta không làm lụng cực khổ vì tiền lương. Ta làm việc để xây dựng cột tài sản tăng về mặt giá trị. Có lẽ ngày nào đó ta bán doanh nghiệp này lấy hàng triệu đô la, hoặc một ngày nào đó ta sẽ thuê một chủ tịch điều hành nó cho ta, và ta xây dựng doanh nghiệp khác.”
“Vậy là đối với bố, xây dựng một doanh nghiệp là xây dựng cột tài sản. Và tài sản đối với bố quan trọng hơn là tiền bạc,” tôi nói, cố hết sức hiểu được sực khác biệt tài sản và tiền bạc.
“Đúng rồi. Và đó là lý do thứ hai ta lãnh lương ít hơn là vì ta đã có những nguồn thu nhập khác.”
“Ý bố là bố có tiền từ những tài sản khác?”
Một lẫn nữa người bố giàu lại gật đầu, “Và đó là lý do ta luôn hỏi các con câu hỏi đầu tiên, tại sao ta luôn giàu hơn nhân viên ta, bất chấp những ai kiếm tiền nhiều nhất từ lương? Ta đang cố hết sức dạy các con một bài học quan trọng.”
“Bố học gì vậy?”
“Bài học là, con không làm giàu ở chỗ làm. Con làm giàu ở nhà”
“Con không hiểu,” tôi than. “Ý bố là gì, bố làm giàu ở nhà sao?”
“Ừ, ở chỗ làm con kiếm tiền. Và ở nhà con quyết định con sẽ làm gì với số tiền của con. Con làm gì với số tiền của con sau khi con kiếm ra nó sẽ làm con giàu hay nghèo.”
“Nó giống như bài tập con làm ở nhà,” Mike nói.
“Ừ, đúng như thế! Đó là từ ta muốn gọi. Ta gọi việc làm giàu là làm bài tập ở nhà”
“Nhưng bố con đem một đống bài tập ở nhà,” tôi nói nhắn nhủ như thế. “Mà nhà con có giàu đâu?”
“Ừ, bố con đem công việc về nhà, nhưng ông thực sự không làm bài tập ở nhà của ông. Cũng giống như mẹ con làm việc nhà… đó không phải là dạng bài tập mà ta muốn nói.”
“Hay làm việc vườn,” tôi gật đầu.
“Ừ có sự khác nhau việc làm vườn, những bài tập con đem về nhà làm, và công việc bố đem về nhà làm.” Rồi người bố giàu nói cho tôi điều tôi không bao giờ quên: “Sực khác nhau cơ bản giữa người giàu, nghèo và trung lưu là họ làm gì trong lúc rảnh.”
“Thời gian rảnh của họ,” tôi nói với giọng hồ nghi. “Ý bố là gì”
Người mỉm cười với Mike và tôi một lúc, rồi hỏi: “Các con biết công việc kinh doanh khách sạn này từ đâu? Các con nghĩ rằng doanh nghiệp này từ trên trời rơi xuống không?”
“Không,” Mike nói: “Bố mẹ bắt đầu doanh nghiệp này từ bàn ăn nhà ta. Đó là nơi tất cả mọi doanh nghiệp của bố bắt đầu kinh doanh mấy năm trước đúng không?”
Mike gật đầu: “Dạ con nhớ. Đó là ngày tháng khó khăn của gia đình nhà ta. Chúng ta có quá ít tiền.”
“Và hiện nay chúng ta đã có bao nhiêu cửa hàng rồi?”
“Chúng ta có năm.”
“Và có bao nhiêu khách sạn?”
“Bảy ạ!”
Khi ngồi nghe, tôi bắt đầu hiểu một chút về những sự phân biệt mới mẻ. “Cho nên lý do khiến bố kiếm tiền ít hơn từ khách sạn này là bố có thu nhập từ doanh nghiệp khác?”
“Đó là một phần của câu trả lời. Phần còn lại trong bàn cờ tỷ phú. Các con hiểu biết rằng cờ tỷ phú là bài tập tốt nhất mà con phải làm.”
“Cờ tỉ phú ư?” tôi mỉm cười hỏi. Tôi có thể vẫn nghe thấy giọng mẹ tôi bảo tôi dẹp bàn cờ đi để làm bài tập ở nhà. “Ý bố là sao, cờ tỷ phú là bài tập ở nhà ư?”
“Để ta cho con thấy,” người bố giàu vừa nói vừa mở trò chơi được ưa thích nhất trên thế giới. “Điều gì xảy ra khi con đi được một vòng?”
“Con kiếm được 200 $,” tôi đáp.
“Nên mỗi khi con đi được một vòng, cũng giống như con tích góp tiền lương. Đúng không?”
“Dạ. Con đoán vậy,” Mike nói.
“Và để thắng cuộc, các con phải làm gì?” người bố giàu hỏi.
“Con phải mua bán bất động sản,” tôi nói.
“Đúng vậy. Và mua bất động sản là bài tập ở nhà của con. Đó là điều khiến con giàu lên chứ không phải tiền lương.”
Mike và tôi ngồi im một lúc lâu. Cuối cùng tôi đánh bạo hỏi một câu: “Có phải bố đang nói tiền lương cao không làm cho bố giàu?”
“Đúng rồi. Tiền lương không làm cho bạn giàu. Chính việc con làm với tiền lương mới làm cho con giàu, nghèo hay trung lưu.”
“Con không hiểu,” tôi nói: “Bố con luôn nói rằng nếu bố được tăng lương cao hơn, thì nhà con sẽ giàu.”
“Và đó là điều mà mọi người đều nghĩ. Nhưng thực tế người ta càng kiếm được nhiều tiền thì họ càng lún sâu vào nợ nần. Cho nên họ làm việc cật lực hơn.”
“Tại sao thế ạ?” Tôi hỏi.
“Chính vì những gì con làm ở nhà, làm trong thời gian rảnh. Hầu hết mọi người có một kế hoạch nghèo nàn hoặc một công thức nghèo nàn đối với tiền bạc của họ sau khi họ kiếm được.”
“Vậy thì ta phải tìm công thức hay nhất để làm giàu được tìm thấy ngay trên bàn cở tỷ phú,” người bố giàu nói, chỉ vào bàn cờ.
“Công thức nào cơ?” tôi hỏi.
“Được làm sao con chơi thắng?”
“Con mua một vài hecta bất động sản, rồi con bắt đầu đặt những ngôi nhà lên đó,” Mike trả lời.
“Bao nhiêu ngôi nhà?”
“Bốn ạ,” tôi nói. “Bốn ngôi nhà màu xanh.”
“Tốt! và sau khi con đã có bốn ngôi nhà xanh, con làm gì nữa?”
“Con đổi bốn ngôi nhà xanh lấy một khách sạn màu đỏ,” tôi nói.
“Và đó là một trong những công thức để giàu to. Ngay tại đây, trên bàn cờ tỷ phú, con có một trong những công thức làm giàu trên thế giới. Đó là một công thức mà nhiều người làm theo để giàu hơn cả giấc mơ hoang đường nhất của họ.”
“Bố đang đùa với con,” tôi nóivới một chút hồ nghi. “Không thể đơn giản như thế được.”
“Đơn giản như vậy đó,” người bố giàu xác nhận. “Ta đã kiếm tiền trong nhiều năm từ công việc kinh doanh của ta và chỉ mua bất động sản. Rồi việc ta làm là sống hẳn bằng thu nhập từ bất động sản và tiếp tục xây dựng doanh nghiệp. Ta càng kiếm được nhiều tiền từ doanh nghiệp thì ta càng đầu tư vào bất động sản. Đó là công thức làm giàu cho nhiều người.”
“Vậy nếu nó đơn giản như vậy, tại sao người ta không đầu tư bắt chước đi?” Mike hỏi.
“Bởi vì họ không làm bài tập ở nhà của họ,” người bố giàu đáp.
“Không,” người bố giàu nói. “Nhưng nó là công thức rất hay giúp nhiều người làm giàu hàng thế kỷ nay. Nó đúng với vua chúa, và ngày nay nó vẫn đúng. Chỉ có điều khác biệt là con không cần là quý tộc mới làm chỉ được bất động sản.”
“Cho nên bố đã chơi cờ tỉ phú ngoài đời thực? Mike hỏi.
Người bố giàu gật đầu. “Nhiều năm trước, khi ta còn là một cậu bé chơi cờ tỉ phú, ta quyết định rằng kế hoạch làm giàu của ta là xây dựng doanh nghiệp và rồi lấy doanh nghiệp mua bất động sản. Và đó là tất cả những gì người ta làm. Thậm chí khi chúng ta có rất ít tiền, ta vẫn mua được bất động sản.”
“Có nhất thiết là mua bất động sản không?” tôi hỏi.
“Không. Nhưng khi con lớn lên và bắt đầu hiểu sức mạnh của các tập đoàn và luật thuế, con sẽ không hiểu tại sao bất động sản là một trong những món hời nhất.”
“Bố còn có thể đầu tư vào đâu nữa?” Mike hỏi.
“Nhiều người thích cổ phiếu và trái phiếu.”
“Bố có trái phiếu không?” tôi hỏi.
“Dĩ nhiên là có rồi. Nhưng vẫn có nhiều bất động sản hơn.”
“Tại sao?” tôi hỏi.
“Tại vì ngân hàng của ta sẽ cho ta vay tiền để mua bất động sản nhưng lại nhăn nhó”khó khăn khi cho ta vay để mua cổ phiếu.Cho nên ta có thể nhân tiền của mình lên tốt hơn bằng bất động sản ,và luật thuế ưu ái cho bất động sản hơn .Nhưng chúng ta đang gú lại điểm mấu chốt.,,
“Điểm mấu chốt là gì ạ’’ tôi hỏi.
“Điểm mấu chốt là,con làm giàu là ở nhà chú không phải ở chỗ làm.Ta thực sự muốn các con hiểu điều đó.Ta không quan tâm các con mua bất động sản hay cổ phiếu, trái phiếu hay xây dựng một doanh nghiệp. Ta chỉ quan tâm là các con hiểu được hầu hết mọi người không làm giàu ở chỗ làm. Họ làm giàu ở nhà bằng cách làm bài tập ở nhà của họ”.
“Con đã hiểu rồi” tôi nói.
“Vậy khi bố xong việc ở khách sạn tại đây thì bố đi đâu tiếp”
“Rất vui vì con đã hỏi” người bố giàu nói. “Đi thôi. Hãy ra xe và chờ ta lấy xe nhé ta sẽ cho con thấy nơi ta đến sau khi xong công việc”
Mấy phút sau, chúng tôi đến một vùng đất rộng với ngôi nhà xây cạnh nhau. “Đây là 20 mẫu anh (khoảng 8hects) bất động sản cơ bản của ta”.
“Bất động sản cơ bản?” Tôi bộp chộp hỏi. Có lẽ tôi mới 20 tuổi, nhưng tôi nhìn là biết một khu cho thuê giá thấp. “Chỗ này thật kinh khủng.”
“Được, để ta giải thích cho con nghe. Hãy nghĩ những ngôi nhà này như những ngôi nhà màu xanh trong nhà tỉ phú. Các con thấy chưa.”
Mike và tôi chầm chậm gật đầu cố hết sức mường tượng ra. Những ngôi nhà không gọn gàng sạch sẽ như những ngôi nhà trong bàn cờ. “Vậy những khách sạn màu đỏ đâu”. Chúng tôi gần như đồng thanh hỏi.
Rồi sẽ có. Nhưng nó không phải là một khách sạn màu đỏ. Mấy năm nữa thị trấn nhỏ bé của ta sẽ phát triển theo hướng này. Thành phố đã thông báo kế hoạch xây dựng một sân bay ở đầu kia ở mảnh đất này.
Cho lên những ngôi nhà và mảnh đất này sẽ nằm giữa thị trấn và sân bay.
Con hiểu ra rồi. Rồi khi thời điểm đến ta sẽ phá tất cả ngôi nhà cho thuê này ra và chuyển mảnh đất này thành khu công nghiệp nhẹ. Và rồi ta sẽ kiểm soát một trong mảnh đất giá trị của thị trấn này.
“Rồi bố sẽ làm gì”.
Ta sẽ theo công thức giống như vậy. Ta sẽ mua thêm những ngôi nhà màu xanh và khi thời điểm đến chuyển chúng thành khách sạn màu đỏ hoặc một khu công nghiệp nhẹ hoặc một khu dân cư hoặc bất cứ thứ gì mà thành phố cần vào lúc đó. Ta không phải là người thông thái lắm, nhưng ta biết cách theo đuổi một kế hoạch thành công. Ta làm việc vất vả, và làm bài tập ở nhà của mình.”
Khi Mike và tôi mười hai tuổi, người bố giàu bắt đầu trở thành một trong những người giàu nhất Hawaii. Không tẩu được mảnh đất công nghiệp đó, Người bố giàu còn tậu được cả một mảnh đất ở bãi biển, bằng cách áp dụng công thức giống như vậy. Ở tuổi 34, người đã chuyển tiếng tăm một doanh nhân không tiếng tăm thành một doanh nhân giàu có, đầy quyền lực.
Trong cuốn tập 1, bài học làm giàu của người bố giàu là không làm việc vì tiền, thay vào đó người bố giàu bắt đồng tiền làm việc vì mình. Tôi cũng đã biết về Ray Kroc, người sáng lập tập đoàn MacDonald’s, người đã phát biểu: “Tôi không ở trong ngành kinh doanh hamburger. Công việc của tôi là bất động sản. “Như một thằng nhóc nhỏ tuổi, tôi sẽ luôn nhớ tác động của việc so sánh bài học về bàn cờ tỷ phú với bài học trong cuộc đời thực đến người bố giàu và nhiều người khác. Sự giàu có của họ thực sự đạt được từ những gì người bố giàu gọi là “làm bài tập ở nhà của họ”. Đối với tôi, ý tưởng giàu có đạt được ở nhà chứ không phải ở chỗ làm là một bài học từ người bố giàu. Bố ruột tôi đã đem về nhà hàng đống công việc của cơ quan, nhưng người đã làm rất ít bài tập ở nhà.
Khi tôi từ Việt Nam về năm 1973, tôi lập tức đăng ký một khoá học đầu tư bất động sản mà tôi thấy quảng cáo trên Tivi. Học phí 385 đô la. Khoá học đó làm cho vợ chồng tôi thành tỷ phú, và thu nhập từ bất động sản mà chúng ta đã mua bằng cách sử dụng công thức mà khoá học đó dạy đã đem lại cho chúng tôi sự tự do.
Vợ chồng tôi không cần phải làm việc nữa vì có thu nhập cố định từ việc đầu tư vào bất động sản. Cho nên khoá học 385 đô la đó đã trả lại cho tôi những thứ còn quan trọng hơn tiền bạc. Thông tin thu được từ khóa học đó đã đem lại cho vợ chồng tôi những thứ còn quan trọng hơn là công việc an phận thủ thường. Nó đã đem lại cho chúng ta sự đảm bảo và tự do về tài chính. Chúng tôi làm việc vất vả tại chỗ làm và chúng tôi cũng làm bào tập ở nhà của mình.
Như người bố giàu đã nói khi chơi cờ tỷ phú với Mike và tôi: “Các con không giàu lên ở chỗ làm, các con làm giàu lên ở nhà.”
TRÒ CHƠI ĐÒI HỎI NHIỀU HƠN MỘT NĂNG KHIẾU
Bố ruột tôi cũng hiểu là tôi cần một sự khích lệ, một phấn thưởng khi học xong. Người bố thông thái để biết rằng bảo tôi “Hãy đến trường lấy điểm cao để có thể làm việc làm ổn định” không phải là động lực thúc đẩy tôi yêu thích trường học. người biết là tôi cần học những gì tôi muốn học, học theo cách tốt nhất đối với mình, và tôi cần có một phần thưởng khuyến khích cho việc học của mình. Mặc dù Người không thích chơi cờ tỉ phú hàng tiếng đồng hồ với người bố giàu, nhưng Người vẫn thông thái đủ để biết rằng tôi đang chơi vì những lợi ích tôi có thể đạt được từ trò chơi đó. Người biết tôi có thể nhìn thấy tương lai mình. Đó là lý do Người nói: “Hãy đến trường và nhìn thế giới, nhưng nếu con đậu vào một trường dạy học cho con về cả thế giới, con sẽ thích việc học của mình.”
Bố không nhận ra rằng ý tưởng này sẽ bám chặt vào đầu tôi. Đối với người, du hành vòng quanh thế giới để biết chơi cờ tỷ phú không có ý nghĩa gì cả. Nhưng đến khi người thấy tôi thắp sáng ý tưởng vòng quanh thế giới để học, Người bắt đầu khuyến khích tôi. Người tìm ra điều gì đó thu hút tôi. Người bắt đầu đem nhiều sách về đi biển và du hành vòng quanh thế giới… và Người sử dụng những gì tôi có thể thấy hoặc đang bắt đầu thấy qua cờ tỷ phú như một sự khích lệ tôi học tiếp và chăm chỉ hơn. Ngày nay tôi đi quanh thế giới chơi cờ tỷ phú bằng tiền thật. Mặc dù kỹ năng đọc viết của tôi không tốt lắm, nhưng tôi đã đọc và viết khá hơn vì người bố thầy giáo của tôi đủ thông thái tìm ra môn học tôi thích thay vì buộc tôi học môn tôi không ưa.
PHƯƠNG PHÁP ĐỂ THÀNH CÔNG
Một trong những điều quan trọng nhất tôi đã học từ cờ tỉ phú là phương pháp để thành công. Tôi biết mình phải mua bốn căn nhà màu xanh rồi chuyển nó thành một khách sạn màu đỏ, nhưng tôi đã không biết phải làm như thế nào. Nói cách khác, ở đọ tuổi chín và mười lăm tuổi, tôi đã học được rằng mình không có năng khiếu học tập như Andy Kiến bạn tôi. Khi tôi tìm ra công thức trên bàn cờ, rồi tiến lên và thực sự nhìn thấy, chạm vào và cảm nhận được những ngôi nhà màu xanh của người bố giàu, tôi đã phát hiện ra những phương pháp để thành công cho mình. Tôi biết phương pháp ngời bố nghèo là học hành chăm chỉ, làm việc cần mẫn để có công việc ổn định và ngồi cả ngày trong phòng làm việc – không phải là một phương pháp giành cho tôi. Vậy cũng may. Nhưng tôi đã nói, mỗi đồng xu đều có hai mặt. Mặt rủi ở chỗ15 tuổi, những lời doạ dẫm như “Nếu con không chăm chỉ học hành thì con sẽ không thành công dược,” đã có ảnh hưởng một chút và thúc đẩy tôi học môn mà tôi không muốn học.
Khi tôi nhìn vào điểm kiểm tra thấp nhất của bọn trẻ ngày nay, tôi tin rằng vì không ai cho học sinh lý do hào hứng để học hành chăm chỉ mà chỉ dừng ở việc ép buộc chúng học.Tôi nghĩ nhiều bạn trẻ sẽ quan tâm hơn đến việc học nếu họ được chơi cờ tỉ phú ngay từ năm lớp một. Nếu một đứa trẻ muốn trở thành tỉ phú, bạn vẫn có thể cung cấp cho chúng cùng một chương trình học như khi tôi còn là một đứa trẻ. Đứa trẻ có lẽ thực sự sẵn lòng học hỏi điều đó, bởi vì phần thưởng cuối cùng là sự hào hứng và bõ công học hỏi.
Bằng cách chơi cờ tir phú, tôi đã tìm ra phương pháp thành công của mình. Tôi có thể thấy tương lai của tôi vào cuối cùng cuộc chơi. Một khi tôi biết mình có thể làm được, tôi rất muốn thành một tỉ phú. Đối với tôi điều đó thật hào hứng và tôi sẵn sàng học để đạt được điều đó. Tôi không có tư tưởng tìm một công việc đảm bảo hay một công ty hoặc chính phủ lo cho đời tôi. Vào tuổi 15, tôi biết mình chắc chắn sẽ giàu. Tôi không chỉ nghĩ vậy, tôi biết là như vậy. Khi tôi biết điều đó tư tưởng của tôi được nâng cao.
Người bố nhà giáo của tôi có thể thấy rằng tôi đã học tốt nhất bằng cách làm thay vì nghe và đọc. người khuyến khích ước mơ du hành vòng quanh thế giới của tôi và kết hợp những ước mơ đó với cờ tỉ phú. Người không quan tâm đến điểm số của tôi có vào được một ngôi trường thanh thế. Người chỉ quan tâm đến việc tôi ở lại trường, lấy bằng đại học và quan trọng là học tiếp.
DẠY DỖ NHỮNG ĐỨA TRẺ GIÀU CÓ VÀ THÔNG MINH
Vào đầu năm 2000, một trong những công ty hàng đầu mạng lưới Marketing đã mời tôi đến nói chuyện với người mà họ gọi là “thế hệ tiếp nối” về đầu tư. Tôi không biết họ là những người thế nào và chỉ được biết rằng họ là những người trẻ có bố mẹ thành công trong tiếp thị kinh doanh. Khi tôi hỏi tại sao họ cần học về đầu tư, câu trả lời là: “Bởi vì hầu hết các bạn trẻ sẽ được thừa kế công việc kinh doanh hàng triệu dola, và có khi hàng tỉ đô. Chúng tôi đã và đang dạy họ những kỹ năng kinh doanh, và hiện nay chúng tôi cần ông dạy họ những kỹ năng đầu tư.” Với câu trả lời đó, tôi biết tại sao tôi được mời nói chuyện với họ.
Tôi có hai ngày ở một khu nghỉ mát để nói chuyện với 73 bạn trẻ, tuổi 15 đến 35, về tầm quan tròn của đầu tư. Thật dễ chụi vì không có câu hỏi đại loại như: “Tôi đào đâu ra tiền đầu tư?” người bố giàu của tôi từng nói: “Chỉ có hai dạng về vấn đề tiền bạc. Một là không đủ tiền, và hai là quá dư tiền.” Và những bạn trẻ này gặp phải vấn đề thứ hai.
Vào ngày thứ hai, tôi đã để ý thấy những bạn trẻ này quá khác biệt. Họ không giống như bạn trẻ khác tôi từng gặp trước đây. Những bạn trẻ tuổi đôi mươi này cũng có thể tổ chức buổi nói chuyện về tiền bạc, kinh doanh, và đầu tư như những người trưởng thành nói chuyện với nhau chứ không phải như những bạn trẻ nói chuyện với người lớn. Tôi đủ già để sinh ra họ, và tôi thường cảm thấy như thể là mình đang nói chuyện với người ngang hàng qua một bàn họp lớn. Rồi tôi nhận thấy các bạn trẻ này được lớn lên trong môi trường kinh doanh, nhiều ngời trong đó đang quản lý lưu lượng tiền mặt khá lớn những mục đầu tư còn lớn hơn cả tôi. Tôi cảm thấy đúng và nhỏ bé, vì sự giàu có họ đang sở hữu chứ không phải vì sự kiêu kỳ của họ. Họ không chỉ thoải mái với người lớn mà họ còn thoải mái nói chuyện với người lớn về tiền bạc và kinh doanh. Tôi đã từng gặp một số bạn trẻ trước đây, một số chỉ có 14 tuổi, đứng trước 40.000 người và đọc diễn văn rung động cả phòng.
Khi tôi trở về sân bay, tôi nhận thấy rằng người bạn thân nhất của tôi, Mike cũng đã được truyền đạt nhiều kinh nghiệm như vậy. Tôi nhận ra rằng anh đã học chăm chỉ hơn ở trường đại học vì phần thưởng cuối khoá học ở trường là một công việc kinh doanh hàng triệu đô. Tôi nhận ra rằng tôi cũng có may mắn có được một người bố, đã làm việc ở nhà và có thời giờ dạy dỗ con trai của Người và tôi những kỹ năng sống có thể áp dụng trong thực tế.
Khi tôi bảo người ta cân nhắc đến việc kinh doanh tại nhà - bất kỳ việc gì, từ một mạng lưới tiếp thị cho đến một chuỗi cửa hàng đến việc gì ta có thể tự khởi nghiệp được – tôi có ý nói đến những bạn trẻ trên ngọn núi đó.
Trong lịch sử rất nhiều người trên thế giới giàu có bằng cách khởi nghiệp ngay tại nhà. Henry Force, Michael Dell,…
