Vá bong bóng xà phòng,
Chọc cười 乃úp bê bông,
Tốn thời gian, tốn lắm!
Tôi mơ thấy mình đi mua giày hạ giá. Giữa một đống giày trên bàn, tôi tìm thấy một chiếc giày kiểu dây da màu xanh rất dễ thương. Đó là chiếc giày chân phải, và tôi đã thử nó. Chân tôi ngoài đời giống như những chiếc gậy bóng chày, thẳng đuột và trắng xanh, nhưng trong mơ chân phải của tôi trở nên nuột nà và duyên dáng, với một cái mắt cá như của dân múa, khi xỏ vào chiếc giày ấy. Thế là tôi bắt đầu đi tìm chiếc giầy chân trái. Khi tìm thấy, nó có kích thước nhỏ xíu của một đứa bé năm tuổi. “Thỉnh thoảng cũng gặp chuyện này”, người bán hàng thờ ơ lên tiếng. “Chị thích mua hay không thì tùy. Đó là đôi cuối cùng đấy.” Nhưng làm thế nào tôi có thể mua một đôi giày cọc cạch? Không lẽ tôi phải gọt chân cho vừa giày? Thất vọng, tôi bước ra khỏi cửa hàng, và tỉnh giấc.
Tôi buộc mình phải nhớ tới giấc mơ đó mỗi khi suy nghĩ của tôi quay về với Benny. Gọt chân cho vừa giày.
Nhưng thay đổi bề ngoài cũng là một phần chương trình hồi phục của tôi. Đầu tiên, tôi dùng một chút mascara để che giấu đôi mắt sưng húp, đánh phấn phủ lên quầng thâm. Sau đó tôi tô son, và nhận ra trở nên nổi bật hơn trong mắt đàn ông cũng hay. Mỗi khi ai đó nhìn tôi hơi lâu, tôi lại cảm thấy như được trả thù Benny: anh thấy chưa, dù sao cũng có người để ý đến tôi! Tôi mua vài bộ trang phục đẹp mắt với tông màu sáng, trước hết là để tự nhắc mình vẫn đang sống. Tôi đã khá thành công.
Vào tháng Năm, thư viện đã cử tôi đi học ở Lund trong hai tuần lễ. Nhân thể tôi ghé qua Copenhahgen để tham quan bảo tàng Glyptoteket, nơi có bộ sưu tập các tác phẩm nghệ thuật cổ đại. Ngay ở sảnh vào là tượng Niobe với đàn con vây quanh. Tôi đã chụp ảnh bức tượng dưới mọi góc độ. Sau đó tôi đã dành hàng giờ trong phòng trưng bày tượng bán thân của các hoàng đế, nữ hoàng La Mã. Vào khoảng thế kỷ thứ hai, thứ ba sau Công nguyên, các bức tượng bắt đầu có sự sắc nét như chụp ảnh, và ta có thể quan sát diện mạo của một người từ khi còn bé cho đến lúc về già.
Tôi sẽ thế nào sau năm mươi năm tới? Cả Benny nữa?
Tôi đã tự hứa sẽ đi gặp anh khi tôi tám mươi tuổi, bất chấp chuyện gì xảy ra. Như thế chí ít anh cũng không thể trách cứ tôi được.
Trong dịp hè, tôi đăng ký học vẽ màu nước ở vùng bờ đông Ai Len. Đồng hành cùng tiếng chim mòng biển, suốt cả ngày trời chúng tôi cố gắng vẽ lại ánh mặt trời phản chiếu trên mặt nước dưới chân những vách đá. Một cặp anh em người Mỹ đã mời tôi nghỉ Giáng sinh tại nhà họ, ở Wisconsin. Người anh là một giáo sư đại học, chúng tôi đã trải qua những khoảng khắc tĩnh lặng rất dễ chịu.
Trong một quán rượu cũ kỹ ở Ballylaoghaire, thậm chí tôi còn nhìn thấy một chiếc tủ lạnh kiểu cổ giống như chiếc trong nhà bếp của Benny. Không biết nó còn nằm ở đó không nhỉ?
Một lần, chỉ một lần duy nhất thôi, tôi đã mượn một chiếc xe hơi và lái qua làng của Benny. Tôi vờ như mình đi hái phúc bồn tử chỗ trảng rừng lớn ở ngôi làng bên. Trên đường, tôi đã trông thấy Benny và một phụ nữ tóc nâu có làn da rám nắng. Hai người chạy xe đạp về phía tôi, một chiếc giỏ picnic treo trên ghiđông, nhưng dĩ nhiên họ không thể trông thấy tôi trong xe hơi. Có vẻ như Benny đang giảng giải gì đó và chỉ tay về các cánh đồng. Anh gầy gò, sạm nắng, và đã thay đổi kiểu tóc. Anh có vẻ hạnh phúc.
Còn cô gái trông khá tầm thường. Chắc cô này hợp với Violet lắm đây, tôi nghĩ bụng. Rồi tôi tự hỏi liệu anh có ℓàм тìин với cô theo cùng một cách như đã làm với tôi. Thế là mọi thứ trở nên không chịu đựng nổi. Tôi khó khắn lắm mới quay về được, và tôi quyết định sẽ không bao giờ tới đó nữa.
Märta đã tìm lại được bản thân – bề ngoài thôi. Cô khiến tôi nhớ đến món đồ chơi tôi từng có hồi còn bé. Đó là một con vịt bằng thiếc màu vàng biết đi lạch bạch và kêu quạc quạc khi được lên dây cót. Một hôm, tôi vặn quá tay, làm hỏng mất dây cót. Tôi không tài nào hiểu được tại sao nó không hoạt động nữa, mặc dù bề ngoài vẫn không hề thay đổi.
Chiếc dây cót của Märta đã bị hỏng.
Nhưng điểm khác nhau giữa một con người và một con vịt đồ chơi là dây cót của chúng ta có thể được sửa chữa cùng với thời gian. Märta đã gặp một người đàn ông ngồi xe lăn. Anh đã trải qua một cuộc phẫu thuật làm hậu môn giả, và kể từ đó anh không chịu được món súp sữa. “Thật đấy!” Märta đã nói như thế. “Nhưng ít ra với anh ấy, tớ còn biết anh ấy ở đâu!” Cuộc đời của anh chàng đã trở nên mạo hiểm hơn từ sau cuộc gặp gỡ với Märta. Cô ấy xác định trong đầu là những người ngồi xe lăn vẫn có thể làm tất cả những gì mà người khác làm được. Trong một chuyến đi chơi núi, cô từng để tuột chiếc xe khi đang leo một ngọn dốc làm nó bị lật và anh mắng loạn lên. Nhưng cô chỉ lắc đầu rồi lôi anh lên một ngọn núi khác.
Vào tháng Chín, tôi lại bắt đầu những buổi kể chuyện cổ tích. Một cậu bé tóc vàng mắt nâu thường đến ngồi ngay hàng ghế đầu tiên. Cậu rất hay phát biểu và đề ra những tình tiết mới để cải thiện câu chuyện. Bố cậu ngồi đợi ở một chỗ gần sát tường. Anh ta có vẻ vừa hãnh diện vừa ngượng. Một hôm, họ ngồi lại để nói chuyện với tôi, và tôi đã đi uống cà phê với hai bố con. Ông bố tên là Anders, sống một mình cùng cậu con trai. Chúng tôi bắt đầu gặp nhau, đi dạo, tham quan bảo tàng, và dùng bữa tối ở nhà. Anders là một nhà sử học. Anh ấy kể chuyện quá khứ theo một cách nhẹ bẫng và thiếu tôn trọng đến nỗi tôi không biết phải nghĩ thế nào, nhưng anh thường xuyên khiến tôi cười.
Tôi hy vọng mình sắp sửa yêu anh.
Một hôm, khi ba chúng tôi đi dạo công viên, cậu bé Daniel bỗng thốt lên với đôi môi run run:
- Con thấy tội nghiệp cho mấy con chim ưng!
- Tại sao? – Anders hỏi.
- Chúng quá to để chui vào mấy cái nhà cho chim.
Tự dưng tôi hiểu ra người mình yêu là cậu bé Daniel.
Vào tháng Mười, đã xảy ra một điều kỳ diệu thường ngày. Trong một tủ kính bày hàng, tôi nhìn thấy đôi giày dây da màu xanh. Tôi nhận ra nó. Lập tức tôi bước vào mua đôi giày, xỏ đi luôn. Rồi tôi về nhà và gọi điện cho anh.
54.
Tôi cứ tưởng rằng tôi quá hiểu những phép màu.
Nghề của tôi đó thôi. Gieo và gặt cuộc sống.
Nhưng tôi không hề biết phép màu trốn nơi đâu.
Rình nấp phía sau lưng, nó thộp cổ tôi rồi.
Anita muốn chúng tôi đính hôn, với nhẫn nhiếc và những thứ khác.
- Chuyện đó là không thể, anh làm gì có ngón đeo nhẫn ở bàn tay trái! – Tôi thốt lên.
Nhưng rồi tôi thôi kiếm cớ. Cô ấy xứng đáng được đối xử công bằng.
Thình lình, vào một tối tháng Mười, nàng Tôm gọi điện thoại. Tôi vừa mới từ chuồng bò về nhà. Anita thì đang ở trong bếp rán thịt. Chiếc đài được vặn to hết cỡ. Tôi trèo lên phòng ngủ để nói chuyện.
- Anh nghe.
- Anh có thể đến nhà em được không? Ngay bây giờ. Không có gì nghiêm trọng đâu, chỉ có một chuyện em cần phải nói với anh.
- Bây giờ á? Tối nay thì không được rồi. Ngày mai được không?
Tôi cố tỏ ra bình thản, nhưng dĩ nhiên trong lòng tôi đâu được như thế. Tôi làm sao nhỉ? Xúc động chăng? Đầu dây bên kia im lặng một lúc.
- Không. Hoặc tối nay, hoặc không bao giờ. Nhưng em sẽ không trách nếu anh không đến. Không sao cả.
- Anh sẽ ở đó trong vòng nửa tiếng nữa.
Anita không hỏi tại sao tôi đột ngột ra thành phố. Nhưng chắc cô ấy cũng thắc mắc. Vì thường thì tôi đều cho cô ấy biết mình đi đâu.
Tôi không nghĩ ngợi gì trên đường đi, chỉ gõ nhịp ngón tay trên vô lăng để giải tỏa đầu óc.
Cô để cho tôi vào nhà với một khuôn mặt không có cảm xúc. Cô bảo tôi ngồi xuống chiếc ghế xa lông êm ái khung sắt. Cô ấy bắt đầu trang điểm vì ai? Như thường lệ, cô mặc bộ trang phục màu nhạt, quần jean áo thun, nhưng lạ lùng là cô đi một đôi giày màu xanh kiểu dây da rất sang trọng.
Cô ngồi xuống đối diện với tôi, nom cô giống như đứa trẻ đang nhẩm đếm trong đầu trước khi nhảy xuống nước lạnh: mười, chín, tám, bảy, sáu… Sau một lúc im lặng, chúng tôi lên tiếng cùng lúc.
Chúng tôi bật cười, hơi ngượng một chút. Cô nhìn tôi, và tôi trộm nghĩ mình hiếm khi nào trông thấy cô ấy với một khuôn mặt trìu mến nhường này. Hơn nữa, tôi không nhớ cô ấy tỏ ra như thế thường xuyên.
- Em không thể đợi năm mươi năm, mặc dù em đã bày ra chuyện đó. Anh đừng lo. Em sẽ không gây rắc rối cho anh. Nhưng có một chuyện em muốn hỏi anh. Em không biết phải bắt đầu từ đâu.
- Em cứ tỏ ra vui vẻ một chút. Em vẫn hay làm như thế trong khi anh cố nghiêm túc mà! – Tôi nhận ra sự cay nghiệt trong câu nói của mình. Không cần phải thế, tôi cũng vậy kia mà. Tôi phải lựa lời sao cho dễ nghe mới được.
- Dạo này em có đọc thứ gì hay ho không? – Đó là một câu mào đầu cơ bản, nó thường xuyên được chúng tôi sử dụng để mở lời. Cô ấy đáp lại chữ gì đó nghe như là “Schopenhauer”, còn tôi thì đáp là “Đêm Giáng sinh của Fantomas”. Sau đó chúng tôi so sánh hai thứ. “Thế giới quan của Schopenhauer rất sâu sắc! – Phải, nhưng chiếc ҨЦầЛ ŁóŤ của Fantomas ngầu hơn…”. Những câu đối đáp qua lại như thế đã từng cứu chúng tôi hơn một lần, khi chúng tôi dò dẫm đi trên lớp băng mỏng. Và thỉnh thoảng chúng tôi thành công trong việc nói ra những thứ quan trọng bọc bằng lớp vỏ đùa cợt.
- Hôm nọ, em đọc được một bài báo nói về một nghiên cứu khoa học tại Pháp. Người ta để cho một nhóm đàn ông mặc áo ba lỗ sạch đi ngủ và thoải mái tiết mồ hôi. Sau đó, một nhóm phụ nữ sẽ hít ngửi những chiếc áo và chọn ra người họ thấy hấp dẫn nhất. Người ta phát hiện ra các phụ nữ đã chọn người có hệ miễn dịch bổ sung cho họ. Nói cách khác là, họ muốn con cái mình được khỏe mạnh.
- Thế ra hệ miễn dịch của anh làm em hứng thú á? Không phải nông trại sao?
- Ai mà biết?
Cô ấy lại im lặng một lúc và có vẻ như tiếp tục đếm: năm, bốn, ba, hai, một, nhảy!
- Đây là điều em muốn. Em đã luôn muốn nó, dù không rõ tại sao. Ý em là, em muốn có một đứa con với anh. Không, để em nói hết đã! Không phải em muốn mình bắt đầu lại. Em chỉ muốn làm cho cái đồng hồ sinh học trong em ngừng kêu, nếu không em sẽ chẳng làm được gì. Em muốn cho mấy cái trứng một cơ hội, dù chỉ là một cơ hội nhỏ nhoi. Thậm chí anh sẽ chẳng nhận thấy gì đâu.
- Em định đánh anh bất tỉnh rồi lạm dụng anh chắc? – Tôi phải thừa nhận mình đang há hốc mồm.
- Em định yêu cầu anh ℓàм тìин với em một lần nữa, chỉ một lần thôi. – Cô nói, mắt nhìn tôi đầy nghiêm túc. – Ngay tại đây, ngay bây giờ, trong khi chúng đang nhảy loi choi. Và phải là anh mới được. Hình như chỉ có anh mới khiến chúng nổi loạn như thế.
Tôi thấy cuộc đời mình trôi qua trước mắt, như người ta thường nói.
- Sau đó anh sẽ không cần nghe nhắc tới chúng nữa. Trừ phi anh muốn nghe, tất nhiên rồi. Nếu mọi chuyện không suôn sẻ, dĩ nhiên là nó sẽ không suôn sẻ rồi, thì ít ra em cũng đã thử, và em có thể thôi nghĩ đến nó, sau đó chúng ta mỗi người sẽ có hạnh phúc của riêng mình. – Cô nhìn vào chiếc nhẫn đính hôn Anita tặng tôi.
Tôi im thin thít.
- Dù sao thì, nó sẽ có một hệ miễn dịch kinh khủng. – Cô lẩm bẩm. – Không, em xin lỗi! Em chưa bao giờ nghiêm túc như lúc này. Em đã nghĩ mình sẽ để trống tên người cha trong giấy khai sinh. Đừng nói gì cả! Dĩ nhiên em chưa suy nghĩ thấu đáo mọi chuyện. Và cũng còn các yếu tố khác cần phải cân nhắc, em biết, em biết mà! Chính vì vậy, em cho anh đúng một giờ để anh suy nghĩ. Em sẽ đi dạo một vòng trong lúc đó.
Cô đứng bật dậy, vớ lấy chiếc túi vải và bước ra cửa.
- Nếu anh không còn ở đây khi em quay về, em sẽ hiểu. Ít nhất em đã làm mọi điều có thể, và chúng sẽ phải nhảy loi choi vì một người khác… Dù sao thì, em sẽ nhớ về anh như người bạn chơi tốt nhất. Mặc dù em không nghĩ về anh thường xuyên.
Cô bước ra khỏi cửa trước khi tôi kịp phản ứng.
Có lẽ nom tôi giống con bò ở lò mổ trong khi tay đồ tể sạc khẩu súng chích điện.
Tôi đánh mắt nhìn quanh phòng. Tấm áp phích với cặp đôi trong vỏ sò đã biến mất. Thay vào chỗ của nó là một bức tranh màu nước vẽ vách đá trên bờ biển, và tấm ảnh phóng to chụp một bức tượng bà mẹ với đàn con vây quanh.
Nếu tôi chấp nhận lời đề nghị điên rồ này, tôi sẽ đối xử với Anita hệt như tay Robertino đã làm đối với Märta. Không thể thế được.
Tôi mất năm mươi chín phút ngồi ʍúŧ mấy khớp tay cụt. Sau đó tôi rút phích cắm của bộ não và chuyển sang chế độ vận hành tự động.
Cô vứt chiếc túi ở cửa và lao nhanh vào phòng. Thoạt đầu, cô không nhìn thấy tôi, vì trời đã tối hẳn và tôi ngồi trong bóng tối. Rồi cô bật bóng đèn trần, nhìn thấy tôi, và bắt đầu khóc, làm nhòe nhoẹt cả lớp mascara.
- Ồ, không! Em đừng tưởng em quyết định tất cả chuyện này. Anh cũng có những điều kiện của mình. Đầu tiên, em phải quên ngay vụ khai sinh không có bố. Anh không đời nào để cho em tự mình nuôi đứa bé! Em sẽ biến con anh thành một tay tiến sĩ chuyên nghiên cứu những ngôn ngữ đã ૮ɦếƭ. Thứ hai, anh muốn có ba lần thử, trong truyện cổ tích bao giờ cũng thế. Anh sẽ quay lại hai lần nữa, ngày mai và ngày kia. Và em sẽ không ngủ với bất cứ ai khác trong ba ngày này, dĩ nhiên anh cũng vậy. Sau lần thứ ba, anh sẽ quay về nhà anh, còn em sẽ ở lại đây, và chúng ta sẽ không liên lạc với nhau cho đến khi em gọi điện. Lúc đó hoặc là em đến ngày đèn đỏ, hoặc là có kết quả thử thai.
- Dù sao thì cũng chỉ có một phần năm cơ hội. – Cô nấc lên.
- Anh biết chứ, với lũ bò sữa, nhiều khi rất khó để thực hiện gieo tinh thành công. – Tôi phải khó nhọc lắm mới nói nổi, giọng tôi lạc hẳn đi. – Nhưng bọn anh đâu có đẩy nó vào lò mổ nếu nó không đậu thai. Còn ngược lại, anh sẽ cho nó nghe giọng bè một của bài Hosanna. Nếu chuyện này không thành, anh hứa sẽ sống hạnh phúc mà không cần có em, và mỗi khi đến thư viện anh sẽ ghé qua hỏi thăm em đàng hoàng. Em cũng biết là anh không tới đó thường xuyên mà.
Chúng tôi siết tay nhau và bước vào căn phòng màu trắng của cô ấy.
Mô tả sự việc xảy ra như thế nào là một điều không thể, ít ra không phải khía cạnh này của giải Nobel văn chương.
Khi tôi có nhận thức trở lại, tôi biết mình còn hai lần thử. Trong truyện cổ tích, người ta luôn thất bại ở hai lần đầu. Thế rồi một ông Bụt râu tóc bạc phơ xuất hiện và cho họ biết câu thần chú.
Tôi sẽ chống mắt xem ông ta thần thánh cỡ nào.