Em không muốn lao nhanh về đích,
Nhảy thật cao hay quăng tạ xích.
Sao cứ phải nhảy qua thanh xà.
Chui dưới nó, em là nhà vô địch.
Tất nhiên tôi cố làm ra vẻ đây chỉ là một chuyến thăm xã giao. Tôi mang đến những bông hoa uất kim hương đắt tiền và một hộp trà Darjeeling hảo hạng.
Chị mở cửa nhưng vẫn gài dây xích an toàn. Nhìn thấy tôi, chị để cho tôi vào, nhưng không tỏ ra vồn vã, cũng không chống đối, mà lơ đãng thì đúng hơn. Giống như một người quá bận rộn nên không có thời gian để tiếp đãi khách đến thăm.
- Chào chị Inez! – Tôi lên tiếng. – Cũng lâu rồi chị nhỉ. Dạo này chị thế nào?
- Sao cơ? Những chuyện đó thì có gì hay ho đối với cô? – Inez hỏi lại, nhưng không tỏ ra ác cảm.
Tôi hiểu bây giờ Inez cảm thấy cuộc đời còn lại quá ngắn nên chị không muốn mất thời gian cho những trò tán phét. Thế nên tôi lập tức quyết định sẽ không nói những chuyện ngoài lề.
- Có một chút đấy ạ. – Tôi nói. – Em đã nghĩ rất nhiều về chị. Về cách chị quan sát cuộc sống và sự hiểu đời của chị. Em muốn chị chia sẻ một chút với em.
- Thì sao? – Chị hỏi một cách hờ hững.
- Chắc chắn chị đã từng lựa chọn. – Tôi nói. Em cũng vậy, em sắp phải lựa chọn, nên sẽ rất hay nếu em biết chị đã lựa chọn như thế nào. Làm thế nào chị chọn lập hồ sơ lưu trữ cuộc đời thay cho sự trải nghiệm của bản thân. Chị hiểu ý em không?
Đôi má Inez vụt ửng hồng. Chị đứng dậy, cắm chỗ hoa uất kim hương vào một chiếc lọ pha lê cũ lấy từ trên nóc tủ bếp xuống. Tôi thấy chị phải trèo lên ghế để với tới nó. Sau đó chị ngồi xuống ghế trở lại, gỡ cặp mắt kính và nhìn tôi, hơi khó chịu một chút.
- Điều gì đã làm cô tin là tôi có nhiều lựa chọn? Tất nhiên tôi không có lựa chọn nào khác cho những trải nghiệm tôi đã có! Ba mẹ tôi sang Tanzania công tác, tôi được nuôi nấng bởi một bà cô không chồng. Phải nói thêm bà ấy là một người hoàn toàn cẩu thả và không biết tổ chức! Khi tôi bắt đầu được nhận vào thư viện trường, đó đã là một sự giải phóng dành cho tôi. Tôi đã có thể thoải mái tổ chức mọi chuyện theo ý mình. Một cách hệ thống. Nhưng đúng là với những gì mà người khác đã sống qua, tôi có quyền lựa chọn. Đi học lớp vẽ trên gốm, và đi du lịch với các tour có tổ chức, chuyện đó chưa bao giờ hấp dẫn tôi. Sau đó, tôi đã làm việc tại thư viện ba mươi bảy năm ròng, voilà tout[1]! Và tôi phải nói ngay với cô là tôi không thích những trò kết bạn tâm giao! Cô có hiểu ý tôi không?
[1] Tiếng Pháp trong nguyên bản, nghĩa là “có thế thôi”.
- Nếu chị đuổi em, em sẽ về nhà và lập ngay một hồ sơ về chị đấy. – Tôi nói, và chị cười khẽ.
Sau đó chúng tôi đã trò chuyện với nhau trong gần một tiếng đồng hồ. Chị pha cho mỗi người một tách trà Darjeeling mà tôi mang đến, nhưng căn cứ theo cách uống của chị, nó cũng chẳng có giá trị hơn mấy gói trà túi lọc hạng xoàng là bao.
- Điều em chờ đợi ở chị, không phải là một lời khuyên. – Tôi nói. – Mà là một cách nhìn khác. Một cách nhìn thấu đáo như chị vốn có. Chị có ý gì khi nói hoặc Benny hoàn toàn không dành cho em, hoặc anh ấy là người duy nhất khả dĩ?
Inez đứng dậy, đi tìm hồ sơ của tôi trong tủ tài liệu.
- Hừm… tôi đã quan sát cô trong ba dịp khác nhau. – Chị nói. – Lần cuối cùng là ngay sau Giáng sinh, trước khi tôi về hưu. Tôi sẽ không đi sâu vào việc cậu ta không hợp với cô ở điểm nào, vì chắc chắn cô đã biết. Cách ăn mặc của cậu ta… người ta lựa chọn phong thái cho mình, dù là hữu ý hay vô thức, chắc cô cũng đồng ý với tôi về điều đó. Nhưng còn một điều khác. Tình cảm mà tôi đã chứng kiến. Đúng vậy, từ cả hai phía, cô và cậu ta. Chồng cô đáng yêu hơn nhiều, nhưng khi anh ta đến tìm cô ở thư viện, anh ta không làm cô bị gián đoạn công việc. Cô chẳng làm rơi thứ gì, cô chưa bao giờ làm ra vẻ như không quen biết anh ta, ngay cả hồi mới biết nhau. Chắc cô không nghĩ điều này là đáng chú ý. Nhưng với anh chàng mới này, cô gần như bất lịch sự với cậu ấy. Thế nhưng cậu ta cứ đứng đó với một cuốn sách trong tay, như một chú chó con ngóng chủ. Tôi chỉ nói được đến thế thôi, tôi không có kinh nghiệm trong những chuyện như thế này. Nhưng tôi đã từng chứng kiến, và chuyện như thế không bao giờ kéo dài. – Chị thêm vào, giọng hơi cay độc một chút.
- Người duy nhất khả dĩ. – Tôi nhấn mạnh.
- Tôi nói thế vì cô khác lắm. Tôi chưa bao giờ nhìn thấy cô như thế. Còn bây giờ, xin lỗi cô, tôi còn nhiều việc phải làm.
Sau đó chị cho tôi xem kế hoạch cuối cùng của mình. Chị đã bắt đầu sưu tầm và phân loại những tờ rơi quảng cáo. Chị hồi âm các tin khuyến mãi, tham gia bốc thăm trúng thưởng, và xếp loại kết quả.
Nhưng tôi không thích khi họ gọi tôi là “Bà I.Maria Lundmark!” – Chị nói một cách cương quyết.
Inez biết chị là ai, người ta cần phải quen với điều đó. Mọi thứ phải rõ ràng trật tự!
Khỉ gió, tại sao mọi chuyện lại không thể kia chứ? Một hôm tôi nghĩ bụng khi quên đo nhiệt độ cho bò vì mải trò chuyện qua điện thoại với nàng Tôm. Hai con người trưởng thành, gần như bằng tuổi nhau, một ngôi nhà, một thành phố gần đó, hai công việc. Cùng chung sống, đi làm việc, dọn dẹp nhà cửa… có những đứa con. Ngủ bên nhau mỗi tối, gặp nhau nhiều hơn ba giờ một tuần.
Tôi có thể nhìn thấy chuyện đó sống động đến nỗi như muốn bay qua tất cả các trở ngại mà cho đến lúc này chúng tôi vẫn đang vấp phải. Tôi tấn công vấn đề theo cách của mình, và bắt đầu lập kế hoạch cho ngôi nhà.
Ngôi nhà ở nông trại Rowan có diện tích rất lớn. Một nhà bếp to, một phòng nhỏ, một phòng khách và một tiền sảnh. Hai phòng ngủ trên gác, một gác mái có thể cải tạo được. Nếu biến căn phòng nhỏ thành phòng làm việc cho cô ấy… hiện tại trong đó chỉ có cái khung cửi lớn của mẹ. Cả năm nay tôi không đặt chân vào trong đó. Phòng ngủ của tôi sẽ dành cho cả hai, phòng ngủ của mẹ làm phòng trẻ… và chúng tôi sẽ tìm ra chỗ cho những kệ sách phải gió của cô ấy.
Tiếp đến, tôi tính toán để xem liệu chúng tôi có đủ khả năng mua một chiếc xe hơi. Nếu cô ấy bán căn hộ, cô sẽ không phải trả các khoản phí của nó… nhưng cô ấy sẽ quá bận rộn với công việc toàn thời gian, và chắc chắn cô ấy sẽ nghỉ một vài năm khi đứa bé đầu tiên ra đời… hoặc làm bán thời gian, nếu cô ấy cứ muốn làm việc. Ở trong làng không có nhà trẻ, nhưng Violet có thể trông giúp đứa bé…
Tôi đã mường tượng như thế, và tất nhiên nó đã giúp tôi cầm cự được trong mấy tháng vừa rồi, trước khi địa ngục mở ra dưới sức căng của mùa hè. Tôi đã mải mê với các tính toán của mình đến nỗi quên bẵng mất cô ấy. Thế rồi một ngày nọ, trong khi cô ấy đang làm một liên hoan sân khấu cho bọn trẻ con, tôi bảo cô ấy đến gặp. Cô miễn cưỡng bắt xe buýt đến nông trại, vì tôi đã nói có chuyện quan trọng cần phải bàn. Để cho cô ngồi xuống xa lông, tôi đi kiếm giấy 乃út, những sơ đồ và các tính toán đã làm, rồi bắt đầu giải thích mọi chuyện.
Cô ấy không thắc mắc gì, không hề. Chỉ khi tôi nói đến đoạn làm việc bán thời gian, bọn trẻ và Violet là người trông trẻ, cô mới buột miệng rên lên nho nhỏ. Khi tôi nói xong, một sự im lặng ૮ɦếƭ chóc bao trùm căn phòng.
Sau đó Désirée lên tiếng.
Cô khiến tôi nhớ tới con chó cái mà tôi từng ép phối giống. Nó cứ cố nép mình vào tường và tìm cách chạy trốn.
Tôi phải cố gắng hết sức để quên đi những gì cô ấy đã nói. Đại để là, cô ấy không thể tưởng tượng ra – cô dùng chữ hình dung - rằng mình sẽ trải qua những mùa hè còn lại trong đời để khệ nệ xách chiếc giỏ đựng đồ picnic bên vệ đường, hoặc một mình với những đứa trẻ nếu có trong những khu nhà nghỉ rẻ tiền. Cô ấy thích công việc của mình và làm việc vất vả để có được chỗ đứng hiện tại, cô ấy không thể chèo lái khu vực sách thiếu nhi nếu làm bán thời gian, hơn nữa lương của một thủ thư bán thời gian không thể trả nổi cho chi phí xe cộ - nghĩa là cô ấy sẽ phải hỏi xin tiền tôi mỗi khi muốn đi cắt tóc. Và cô ấy thà phá thai còn hơn để cho Violet trông con của mình.
Đến đây thì tôi đã không còn gì để nói.
Cô ấy tiếp tục nói mãi là chúng tôi như hiện tại cũng ổn, và hãy chờ xem thế nào. Tôi không còn hơi sức để cãi lại.
Sau đó, cô ấy bắt đầu nói về tầm quan trọng của chế độ nghỉ sinh dành cho các ông bố, và tất cả những nơi cô ấy muốn đi tham quan du lịch vào dịp hè. Tôi thậm chí không buồn hỏi xem liệu cô ấy có bao giờ nghe nói tới một anh nuôi bò sữa được nghỉ sinh cùng vợ và đi du lịch hè hay chưa. Tôi chỉ ngồi đó gục gặc đầu giống như một món đồ chơi vặn dây cót ngày xưa.
Ngày hôm sau, cô ấy đã gọi điện lại để nói là có lẽ cô ấy đã hơi gay gắt. Cô ấy đổ cho chứng căng thẳng khi đến tháng. Nhưng tối thứ Bảy cô ấy sẽ đến và mang theo thứ gì đó để hai chúng tôi cùng ăn với nhau.
Đó là lần đầu tiên cô ấy chủ động như thế. Nàng Tôm bé nhỏ, thậm chí cô ấy còn không hiểu là mọi chuyện đã kết thúc. Còn tôi thì đang huy động toàn bộ dũng khí để nói ra điều đó.
Đáng nhẽ tôi cuộn dây nhẹ thôi,
Hoặc vợt lưới bắt luôn cho rồi.
Làm sạch, moi ruột, ăn bằng hết.
- Nhưng nó thoát rồi, Tình yêu ôi!
Báo động đỏ, viên sĩ quan nói. Đây là lúc sẵn sàng nhả đạn vì quân thù đang rình rập bên ngoài.
Tình hình giữa Benny và tôi trong mấy tuần vừa qua cũng đang báo động đỏ. Vấn đề duy nhất là phải nhìn cho ra kẻ thù.
Có điều gì đã xảy ra và trở thành mở đầu cho sự kết thúc – nhưng nó đã xảy ra chính xác vào lúc nào?
Đương nhiên, có thể nói đó là lần đầu tiên chúng tôi gặp nhau.
Nếu không thì là tối hôm ấy, khi Benny trình bày toàn bộ các kế hoạch sửa nhà của anh, cùng những tính toán để tôi bán căn hộ đã mua cùng với Örjan và thôi việc. Hoặc chí ít là chuyển sang làm việc bán thời gian.
Tôi đã tưởng mình nghẹt thở vì lên cơn hen tâm lý. Bởi anh đã dí mũi tôi vào cái thực tế mà tôi đã cố gắng lảng tránh. Tất nhiên tôi cũng lo lắng về chúng tôi – nhưng là về những “tình cảm” và những sự khác biệt của hai đứa. Để xem liệu những “tình cảm” ấy có vững vàng trước các thử thách hay không. Vì nếu không, việc chúng tôi sẽ sống ở đâu chẳng còn ý nghĩa gì nữa.
Tôi tưởng đã tự thuyết phục mình rằng về lâu về dài anh ấy sẽ nhận ra chăn nuôi bò sữa quá tốn công. Anh ấy sẽ dễ dàng tìm được việc làm trong một công ty máy kéo nào đó, căn cứ trên những kiến thức về máy móc của anh. Và chúng tôi sẽ có thể đi tìm ngôi nhà gần thành phố hơn. Nếu cứ khăng khăng muốn giữ nông trại của gia đình, anh ấy hoàn toàn có thể tìm một người quản lý tạm thời. Đâu đó trong lòng, tôi biết đó là một ý tưởng quá lạc quan. Sau Cuộc Khủng Hoảng mùa thu năm ngoái, khi tôi tìm thấy cuốn sổ liên lạc của anh, tôi đã đoán mọi chuyện không đơn giản đến thế. Nhưng tôi đã thành công trong việc gác vấn đề này sang một bên. Để rồi giờ đây, anh mang nó đặt trở lại vào lòng tôi và vẫy đuôi chờ đợi.
Khi anh đề cử Violet làm ✓ú em thì tôi không thể kìm nén được nữa.
Thế là tôi nói với anh cách tôi nhìn mọi chuyện, không hề lảng tránh. Tôi biết đó là một cuộc càn quét nặng nề, nhưng cần phải nói rõ một lần cho xong. Tuy vậy, tôi không muốn phá bỏ mọi thứ. Tôi dùng cách nói khích lệ và bảo chúng tôi nên chờ đợi, trước mắt hãy củng cố thêm mối quan hệ tình cảm. Tôi cũng nói chúng tôi nên nói ra những nhu cầu đối với nhau và xác định những ưu tiên để có thể thích ứng được nhau. Chắc là tôi đã nói năng như một bà tư vấn hôn nhân bị méo mó nghề nghiệp. Tôi muốn anh nghĩ khác đi. Chẳng hạn như, không lẽ anh không muốn du ngoạn cùng tôi đến những miền đất mới? Anh chưa bao giờ có dịp làm điều đó kia mà. Hoặc là tìm hiểu về con anh, nghỉ theo chế độ thai sản dành cho ông bố và cho tôi cơ hội để cân nhắc thêm về sự nghiệp của tôi.
Có vẻ như anh lắng nghe những gì tôi nói, anh cứ gật đầu liên tục, ra chiều nghĩ ngợi.
Vậy đấy, tưởng như chúng tôi có thể bắt tay vào việc thích ứng và củng cố. Nhưng thực tế hoàn toàn ngược lại. Chúng tôi thu mình lại trong cuộc sống riêng và không ai chịu nhường dù chỉ một tấc đất.
Mọi chuyện gần như trở thành một cuộc thi đấu thể thao. Benny làm gần như mọi thứ, trừ việc nhổ thuốc lá vèo vèo và chiến đấu bằng dao, để tỏ ra là một anh chàng nông dân đơn giản, trong khi tôi trở thành một Cô gái của Công việc và Chuộng văn hóa. Ba chữ C, cộng thêm một chữ C thứ tư là Cứng đầu.
Chúng tôi hoàn toàn không tìm cách bắc cầu qua những cái hố ngăn cách, mà cứ chăm chăm hất nhau xuống đó. Hình như cả hai chúng tôi đều đang trông đợi vào một phép màu. Tôi thì chờ xem anh thú nhận mình cũng có một tâm hồn, còn anh chắc là đợi một chiếc tạp dề đột nhiên mọc ra trên người tôi. Chúng tôi thi đấu kịch liệt, vì hấp lực giữa hai người vẫn mạnh đến nỗi chúng tôi tưởng như có thể rơi xuống một cái lỗ đen bất cứ lúc nào. Mặt trái của tấm huy chương là chúng tôi tranh cãi nảy lửa hơn bao giờ hết.
Sau đó chúng tôi thôi không ngủ cùng nhau nữa. Mọi thứ đã trở nên quá phức tạp. Chuyện ấy chỉ làm chúng tôi thêm đau đớn.
Thế rồi không còn lại gì nhiều.
Bởi lẽ chúng tôi đã đi đến chỗ không còn những khoảnh khắc vui vẻ khi ở bên nhau. Mỗi người đều tập trung vào việc dựng lên rào cản của riêng mình.
Mọi chuyện đã chấm dứt ở nơi mà chúng bắt đầu, tại nghĩa trang. Một hôm chúng tôi đã cùng nhau đi đến đó để sửa sang hai ngôi mộ nằm cạnh nhau.
Đột nhiên Benny hỏi tôi:
- Em có tin là sẽ có một ngày anh và em nằm cùng nhau dưới một tấm đá không? – Anh trầm ngâm nhìn vào tảng đá lát mộ của Örjan.
Tôi nhìn sang ngôi mộ của bố mẹ anh, tự dưng sởn gai ốc.
- Vấn đề là, cái nào? – Tôi nói.
- Bởi vì anh không tin chuyện đó! – Benny đáp.
Phải mất một lúc tôi mới hiểu ra ý anh muốn nói. Anh ấy không còn tin vào chuyện giữa hai chúng tôi nữa, bây giờ và mãi mãi cũng thế.
Thứ gì đó trong tôi bắt đầu gây đau đớn khủng khi*p.
Tôi đã cầu viện đến món thuốc giảm đau thường lệ của chúng tôi. Tôi nói với anh nửa đùa nửa thật:
- Dù có thế nào, đối với em anh sẽ luôn là anh chàng mộ bên. Anh biết rồi, giống như trong những mẩu truyện ngắn đăng trên tạp chí ấy. Anh chàng nhà bên. Anh hàng xóm tốt bụng đã lớn lên cùng nữ nhân vật chính. Cô ấy không nhận ra anh tốt đến mức nào, cho đến khi bị bỏ rơi bởi một gã sở khanh trên thành phố. Cô quay về và làm lành với anh hàng xóm, người vẫn một lòng một dạ đợi cô. Cho dù giữa chúng ta có xảy ra chuyện gì, đến một lúc nào đó em vẫn muốn quay về với anh chàng mộ bên. Là anh đấy, Benny. Rồi sau đó chúng ta sẽ chơi trò rút gậy bằng những chiếc xương của mình, cho đến khi không thể nhận ra xương nào của anh, xương nào của em nữa. Anh có một lòng chờ đợi không?
Benny im lặng một lúc.
- Không, nếu như anh có thể tránh được chuyện đó. Với lại, chúng ta sẽ làm gì với các ông chồng bà vợ đã gặp trên đường đời?
- Chúng ta sẽ không bận tâm đến họ. Vì đây là chuyện giữa anh và em, Benny ạ, cho dù nó không xảy ra ở kiếp này.
- Nếu một người phụ nữ quyết định lấy anh làm chồng, anh sẽ không ruồng rẫy cô ấy. – Anh nói. – Anh muốn cô ấy cùng tham gia.
Chúng tôi không nói gì với nhau một lúc lâu.
- Có lẽ tốt hơn chúng ta không gặp nhau nữa. – Benny lên tiếng.
Ngay lúc đó, tôi cảm thấy biết ơn Benny vì anh đã quyết định cho cả hai chúng tôi. Và dù gì thì tôi không thể chấp nhận chuyện này đã coi như xong. Thế nên tôi gật đầu.
Anh đứng dậy và nắm lấy tay tôi. Chúng tôi di chuyển vào giữa hai ngôi mộ, rồi đứng ôm nhau một lúc thật lâu, hình như cả nửa giờ đồng hồ.
- Chúng ta hãy gặp nhau tại đây. – Cuối cùng tôi nói. – Sau khoảng năm mươi năm nữa.
- Hẹn em ngày đó! – Anh buồn bã đáp lại, rồi bỏ đi.
Tôi ở lại thêm một lúc nữa trước khi quay về nhà.
